Học sinh vùng cao vượt hàng trăm km mang đề tài khoa học đi thi

Có mặt tại phòng trưng bày từ sớm, em Hồ Mai Linh (học sinh lớp 11, Trường THPT Quang Trung, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông) không giấu nổi tâm trạng bồn chồn, lo lắng. Đây là lần đầu tiên, Mai Linh mang sản phẩm “Xà bông thảo dược từ tinh chất là vối và quả bơ” tham dự một cuộc thi sáng tạo cấp tỉnh.

Nữ sinh cho biết, sản phẩm được gửi lên ban tổ chức (BTC) cuộc thi từ khoảng 1 tháng trước, trong thời gian đó em cũng chuẩn bị rất kỹ phần thuyết trình cho sản phẩm của mình. Sáng ngày 18/6, Mai Linh bắt xe buýt, tự mình đi quãng đường gần 100km để lên TX. Gia Nghĩa để trình bày sản phẩm của mình trước ban giám khảo.

Theo Linh, xà bông rửa tay do em sáng tạo ra là sản phẩm thân thiện với môi trường với 100% nguyên liệu thiên nhiên có xung quanh Linh sống. “Từ trước đến nay các cụ già trong xóm em hay dùng lá vối để pha nước uống, sau đó em tìm hiểu thì lá vối có chất diệt khuẩn nên đã nghĩ đến việc dùng loại lá này để làm xà bông rửa tay. Thêm nữa, xung quanh nhà em có rất nhiều bơ, những loại bơ có giá trị dinh dưỡng cao thì mua bán được, thế nhưng bơ nước, bơ nhỏ, xấu thì không sử dụng đến nên em đã kết hợp hai thứ mà địa phương sẵn có để sáng tạo ra sản phẩm”.

Là thí sinh đầu tiên thuyết trình trước ban giám khảo, Linh có chút lo lắng nhưng vẫn hoàn thành bài thi của mình. Nữ sinh lớp 10 chia sẻ: “Nhiều lúc em hơi mất bình tĩnh khi các giám khảo đặt câu hỏi. Tuy nhiên, do đã quen với sản phẩm này gần nửa năm nay nên em trả lời được hết, chỉ riêng các chất có trong lá vối em không nêu đúng tên tiếng Anh do dài quá, nhưng các giám khảo đều châm chước cho em”.

Trái với Mai Linh, Trần Cẩm Ly (học sinh lớp 12, Trường THPT Krông Nô) lại tỏ ra khá dạn dĩ khi trình bày sản phẩm “Mô hình núi lửa từ đá núi lửa”. Nữ sinh từng đoạt giải Nhì cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia cùng cô giáo đi xe máy gần 150km từ huyện Krông Nô lên TX. Gia Nghĩa tham dự cuộc thi. Nữ sinh chia sẻ, sau khi đoạt giải Nhì cuộc thi khoa học kỹ thuật, em tiếp tục phát triển, cải thiện đề tài để tham dự cuộc thi này.

“Mặc dù Đắk Nông là địa phương có hang động núi lửa dài nhất Đông Nam Á, nhưng nhiều người lại ít biết, thậm chí không biết về phạm vi cũng như những giá trị di sản của công viên địa chất Đắk Nông và làm tổn hại đến nó. Chính điều đó đã thôi thúc em làm một điều gì đó để góp phần bảo vệ, khai thác bền vững những giá trị di sản này...”, Cẩm Ly trình bày sản phẩm của mình trước ban giám khảo.

Là nhóm thí sinh duy nhất thuộc khối THPT của huyện Tuy Đức tham dự cuộc thi, hai nam sinh Trịnh Hà Anh Việt và Nguyễn Trường Giang (THPT Lê Quý Đôn) mang đến cuộc thi sản phẩm “Máy rửa, đánh bóng, phân loại khoai lang Tuy Đức” xuất phát từ chính nhu cầu thực tế của địa phương.

Hai nam sinh trường huyện cho biết, Tuy Đức là huyện biên giới của tỉnh Đắk Nông, người dân chủ yếu sinh sống bằng việc làm rẫy. Từ lâu, sản phẩm khoai lang Tuy Đức đã nổi tiếng trong và ngoài tỉnh và được xuất khẩu. Tuy nhiên, sản phẩm khoa lang của huyện nhà chủ yếu được xuất bán thô, không qua sơ chế nên giá thành không được cao, thiệt thòi cho bà con nông dân, trong đó có cả gia đình của các em.

Ngoài ra việc bảo quản sau thu hoạch đối với khoai lang chưa được bà con nông dân quan tâm, khoai lang để lâu sẽ mất giá trị thương mại. Chính vì những lý do đó, Anh Việt và Trường Giang đã cùng thầy giáo vật lý của mình sáng chế ra máy sấy, rửa và đánh bóng khoai lang. Đây là sản phẩm thuộc Các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với Biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

“Do di chuyển quãng đường gần 120km, chiếc máy bị lỗi kỹ thuật nên thầy trò phải sửa lại khiến việc trình bày trước ban giám khảo bị gián đoạn. Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, mọi việc đã hoàn thành, đề tài của chúng em được mọi người đánh giá cao về ý tưởng và khả năng ứng dụng vào sản xuất”, Trịnh Hà Anh Việt chia sẻ thêm sau khi hoàn thành bài thi.

Đây là lần thứ 5 được tổ chức, cuộc thi Sáng tạo dành cho Thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Đắk Nông đã có sức lan tỏa lớn, thu hút được đông đảo các em học sinh của 96 trường học tham gia, với 103 sản phẩm trên cả 5 lĩnh vực: đồ dùng cho học tập; dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em; sản phẩm thân thiện môi trường; phần mềm tin học; bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

Theo đánh giá của BTC cuộc thi, các tác phẩm, đề tài đều có ý tưởng sáng tạo, giá trị thực tiễn cao và có thể áp dụng hiệu quả trong giảng dạy, học tập, vui chơi, giải trí cũng như trong lao động, sản xuất. Năm nay, các công trình được tập trung đầu tư nghiên cứu sâu trên nền tảng khoa học, thể hiện rõ tính mới, tính sáng tạo. Sau khi chấm chung khảo, BTC sẽ lựa chọn những đề tài, sản phẩm nổi trội gửi tham dự cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc.

Dương Phong