Học cách rèn luyện năng lực bằng sơ đồ tư duy

Tất cả những người thành công đều có một kỹ năng hoàn hảo.

Những người thành công nhất dù ở bất cứ lĩnh vực nào cũng có một quá trình rèn luyện không ngừng những năng lực sống.

Steve Jobs, Bill Gate, Bill Clinton, Max Chafkin, Mark Zuckerberg luôn là một người lãnh đạo tuyệt vời của một đội nhóm hoàn hảo. Họ có khả năng thiên tài trong trình bày và thuyết phục người khác. Dĩ nhiên công việc của họ vô cùng bận rộn cũng với chỉ 24h một ngày nhưng họ biết cách sắp xếp thời gian ưu tiên và giải quyết vấn đề theo đúng quy trình.Vì tất cả họ đều tìm ra được cách rèn luyện năng lực bản thân bằng sơ đồ tư duy của riêng mình. Điều đó là minh chứng cho chân lý con người không chỉ có kiến thức mà còn cần có kỹ năng thì mới có thể làm chủ cuộc sống. Xã hội thời đại công nghệ 4.0 đòi hỏi con người nhiều điều hơn, các mối quan hệ trở nên phức tạp hơn, nếu không có kỹ năng bạn tất yếu sẽ tụt hậu.

Cần rèn luyện năng lực cho người học ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường

Đây là điểm yếu của tất cả các học sinh Việt Nam khi việc học chỉ là lý thuyết chứ chưa biết thực hành. Việc áp dụng những phương pháp dạy học để phát triển năng lực của học sinh còn hình thức, máy móc chưa đem đến hiệu quả thực sự. Bạn nỗ lực hết mình học ngày học đêm để thi lấy điểm cao nhưng thi xong để làm gì thì bạn chưa biết. Chỉ khi nào người học thực sự bước chân vào cuộc đời bạn mới thấy thiếu hành trang quan trọng ấy thì đã quá muộn hoặc là bạn không xin được việc hoặc là bạn không làm được việc chứ đừng nói đến theo đuổi ước mơ và đam mê. Thậm chí có nhiều sinh viên tốt nghiệp thủ khoa vẫn rơi vào tình trạng thất nghiệp như trường hợp của thủ khoa trường sư phạm về chăn lợn. Có nhiều lý do nhưng một trong những lý do là do năng lực còn hạn chế.

Năng lực có thể hiểu đơn giản là khả năng hành động hiệu quả, là sự thích ứng với các yêu cầu ở bên ngoài (bối cảnh, tình huống thực tiễn) bằng việc vận dụng tổng hợp các tri thức, kĩ năng và hành vi ứng xử của bản thân. Nói một cách khác năng lực là một trạng thái một phẩm chất, một khả năng tương xứng để có thể thực hiện một yêu cầu cụ thể.

Chương trình giáo dục tổng thể của Bộ GD ĐT vừa công bố bắt đầu triển khai từ 2020 và đang được tập huấn tại các trường trung học và phổ thông trên toàn quốc. Chủ trương thay đổi từ định hướng giáo dục nội dung mang nặng tính hàn lâm, có phần nhồi nhét kiến thức sang định hướng năng lực giúp học sinh phát triển toàn diện đáp ứng yêu cầu của thời đại mới tiếp cận được xu thế giáo dục của các nước trên thế giới. Chủ trương này không chỉ giúp học sinh học để biết mà còn học để làm từ những điều đã biết.

Trước những thay đổi nhanh chóng của yêu cầu thời đại giáo dục mới, bản thân mỗi giáo viên, mỗi học sinh cần có những trang bị vững vàng trước tiên thay đổi quan điểm, triết lý giáo dục để từ đó có thể đi đến hành động. Bộ tài liệu Rèn luyện năng lực cho học sinh bằng sơ đồ tư duy của tác giả Trịnh Quỳnh tập trung phát triển các năng lực chung để con người có thể sống và làm việc một cách thành công trong xã hội. Các năng lực như giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo, quản lý thời gian, tự học được hình thành và phát triển do nhiều môn học, liên quan đến nhiều vấn đề trong cuộc sống, là năng lực chung cấp thiết với tất cả các bạn học sinh.

Cuốn sách theo định hướng của chương trình tổng thể mới

Bộ sách Rèn luyện năng lực bằng sơ đồ tư duy gồm 5 cuốn, mỗi cuốn lại cung cấp những kỹ thuật, phương tiện và hình thức giúp hoàn thiện và đạt đến đỉnh cao của từng năng lực cơ bản. Trước tiên là có nhận thức toàn diện về năng lực đó: vì sao cần phải có năng lực đó? Những quan điểm đúng đắn nhất về các yếu tố cấu thành nên năng lực đó. Nội dung trọng tâm là các bước để giúp giáo viên và học sinh dễ dàng triển khai các hoạt động cá nhân hay kết hợp hoạt động nhóm trên lớp hay ở nhà như lập kế hoạch cuộc đời, xác định mục tiêu, khai phá tiềm năng của bản thân, tự tin giao tiếp, các quy tắc khi thuyết trình... Công cụ được sử dụng xuyên suốt cả bộ sách chính là sơ đồ tư duy – phương tiện được hơn 3,5 triệu người trên thế giới sử dụng hiệu quả trong lập kế hoạch, giải quyết các vấn đề trong học tập và cuộc sống.

Kỳ vọng của bộ sách không chỉ là truyền cảm hứng với những trang sách đầy màu sắc, những câu chuyện ý nghĩa phù hợp với lứa tuổi học sinh trung học và phổ thông mà chúng tôi muốn bạn từ việc biết, hiểu, sẽ chuyển hóa thành hành động, từ việc còn bỡ ngỡ, tập luyện hàng ngày sẽ đi đến sự thành thạo. Năng lực đó sẽ trở thành những kỹ xảo khi bạn biết vận dụng trong cuộc sống.

Tác giả Trịnh Quỳnh, sinh năm 1989, tốt nghiệp khoa Văn học của trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn Hà Nội và khoa Sư phạm của trường Đại học Quốc gia Hà Nội; hiện đang giảng dạy tại trường THPT Lương Thế Vinh (tỉnh Nam Định).

Từ một giáo viên tâm huyết, thầy Trịnh Quỳnh đã không ngừng học hỏi khám phá để áp dụng cho những giờ dạy của mình, các hoạt động từ dạy học dự án, dạy học trải nghiệm, khám phá, dạy học e - learning với nhiều thành công được ghi nhận đem lại sự chuyển biến thực sự trong năng lực của học sinh. Thầy quan niệm dạy học kỹ năng phải gắn kết hài hòa với dạy học kiến thức, từ lý thuyết đến thực tiễn còn nhiều khoảng cách tùy từng đối tượng người giáo viên phải biết khai thác điểm mạnh của mỗi học sinh giúp em tự tin không chỉ chinh phục các kỳ thi mà còn chinh phục các mục tiêu lớn hơn trong cuộc sống.

Ngoài ra, thầy Trịnh Quỳnh còn là tác giả của hai bộ sách Đột phá Minmap tư duy đọc hiểu môn Ngữ văn bằng hình ảnh và Chiến thuật ôn thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn bằng hình ảnh.