Giáo viên dạy IELTS nói thẳng: Thi IELTS chỉ cần học theo mẫu

"Học sinh có thể học mẫu, học mẹo để thi IELTS đạt điểm cao"

Cô Nguyễn Thu Hằng có hơn 5 năm dạy tiếng Anh và luyện thi IELTS tại Hà Nội. Khi đọc câu chuyện về học sinh lớp 10 có chứng chỉ IELTS 6.5 nhưng thi học kỳ tiếng Anh chỉ đạt 6 điểm, cô Hằng khẳng định đây là tình trạng phổ biến và không có gì đáng ngạc nhiên.

"Tâm lý sốc, ngỡ ngàng của phụ huynh và dư luận trước sự việc nói trên xuất phát từ việc nhiều người đang hiểu sai bản chất của chứng chỉ IELTS. Họ tưởng rằng điểm IELTS cao là sử dụng thuần thục tiếng Anh. Trên thực tế không phải vậy", cô Hằng cho hay.

Theo cô Hằng, chương trình tiếng Anh trong nhà trường tập trung vào ngữ pháp. Sách giáo khoa tiếng Anh biên soạn theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 học ngữ pháp theo định hướng giao tiếp, tức là học sinh học ngữ pháp và từ vựng trước, sau đó mới ứng dụng vào nghe - nói - đọc - viết. Để làm được bài kiểm tra, học sinh cần thuộc ngữ pháp và từ vựng.

Trong khi đó, bài thi IELTS là bài thi kỹ năng và không cần sử dụng quá nhiều ngữ pháp. 

"Bài đọc và nghe kiểm tra "receptive skills", hiểu đơn giản là kỹ năng tiếp nhận, lĩnh hội ngôn ngữ. Học sinh chỉ cần biết nhiều từ vựng liên quan đến chủ đề là đoán được nghĩa.

Còn bài nói và viết kiểm tra "productive skills" - kĩ năng tạo ra ngôn ngữ và việc dùng ngữ pháp cũng rất ít. Ví dụ như 13 thì động từ tiếng Anh thì chỉ dùng đến khoảng 4 thì, trong đó hiện tại đơn và quá khứ đơn dùng nhiều nhất, các thì còn lại hầu như không dùng. 

Bài thi cũng chỉ giới hạn trong một số "format" (dạng) cụ thể, có mẫu câu, chủ đề giới hạn, nên học sinh có thể học theo mẫu rồi thi đi", cô Hằng phân tích.

Điểm IELTS tính theo công thức trung bình cộng của bốn đầu điểm nghe - nói - đọc - viết. Nhiều học sinh có điểm nghe - đọc cao, bù cho điểm nói - viết. Do đó, điểm 6.5 IELTS không đảm bảo rằng học sinh đó chắc chắn về ngữ pháp và từ vựng. 

Cô Hằng cho biết đã gặp rất nhiều học sinh có kỹ năng giao tiếp tốt nhưng ngữ pháp "chông chênh". Ngược lại, có những học sinh học ngữ pháp và từ vựng chắc chắn từ nhỏ, lên cấp 2 làm bài kiểm tra IELTS được 7-7.5 điểm ngay lần thi đầu tiên dù không hề luyện IELTS.

"Tiếng Anh sách giáo khoa có nhiều mặt tốt hơn mặt không tốt"

Mặc dù không dạy học tại các cơ sở giáo dục phổ thông, cô Nguyễn Thu Hằng vẫn bám sát chương trình tiếng Anh trong sách giáo khoa để dạy cho học sinh ngữ pháp nền tảng. Theo nhận định của cô Hằng, tiếng Anh sách giáo khoa có nhiều mặt tốt hơn mặt không tốt. 

"Nếu sách giáo khoa tiếng Anh chán thì đó là do cách khai thác của giáo viên, nhà trường", cô Hằng nêu quan điểm.

"Khi dạy học sinh, tôi sẽ cho học sinh học kỹ phần ngữ pháp, từ vựng, luyện nhiều bài tập, sau đó mới đến hoạt động nói khoảng 20 phút để học sinh vận dụng. Nhưng trong trường học, giáo viên khó làm được điều này do thời lượng hạn chế, sĩ số lớp đông. Thường 35-40 phút cho một tiết học chỉ đủ để giảng ngữ pháp".

Từ kinh nghiệm của mình, cô Hằng khẳng định chứng chỉ IELTS cũng có mặt tốt và mặt không tốt. IELTS hữu ích trong việc đi du học, xét tuyển đại học nhưng không phải là công cụ đo đúng 100% khả năng ngoại ngữ của một người. 

"Thực chất kiến thức trong những đề IELTS khá nông. Nhiều trung tâm chạy theo tính thương mại, chỉ dạy mẹo, cho học sinh học mẫu sẵn để đi thi và đạt điểm cao.

Chưa kể ngôn ngữ trong bài thi viết hoa mỹ quá mức. Tôi hay đọc sách tiếng Anh mà còn hiếm khi thấy tác giả viết như trong mấy bài IELTS Writing. 

Ở đời thực, đặt trong tình huống phải sử dụng ngôn ngữ linh hoạt để truyền đạt một cách hiệu quả nhất, chỉ có IELTS chưa chắc đã ổn. Để việc giao tiếp tiếng Anh đạt tới sự chuẩn xác, mực thước, truyền cảm thì trước hết cần đúng ngữ pháp, đúng ngữ cảnh và điều này cần nhiều thứ hơn một cái chứng chỉ IELTS.

Với quan điểm của tôi, học sinh cần nắm chắc ngữ pháp để tiến tới bất cứ kỳ thi ngôn ngữ nào chứ không phải mỗi IELTS", cô Hằng nhấn mạnh.