Dạy học kiểu mới: Hào hứng song vẫn còn lo lắng

Mô hình trường học mới tại Việt Nam (gọi tắt là VNEN) được biết là mô hình dạy học hướng tới mục tiêu phát huy tinh thần tự học, tự chủ của học sinh trong lớp học thông qua tự học và học theo nhóm trong lớp học.

Học sinh hào hứng, thú vị với kiểu học mới

Năm học mới 2015 - 2016, Đà Nẵng triển khai mô hình VNEN đến 19 trường Tiểu học và Trung học cơ sở ở 7 quận, huyện. Hầu hết các trường triển khai mô hình VNEN là các trường Tiểu học, và bắt đầu triển khai dạy học cho học sinh khối lớp 2.

Với mô hình học này, học sinh sẽ được đặt vào những tình huống của đời sống thực tế, trực tiếp quan sát, làm thí nghiệm, thảo luận, giải quyết vấn đề đặt ra theo cách nghĩ của riêng mình để có thể vừa lĩnh hội kiến thức, vừa bộc lộ tiềm năng sáng tạo của mình. Khi tham gia nhóm học trong lớp (mỗi nhóm từ 4-6 học sinh), các em sẽ chia sẻ suy nghĩ, hiểu biết của mình với cả nhóm để cùng thảo luận về vấn đề bài học đặt ra. Qua đó, học sinh kết nối tình bạn trong lớp học; đồng thời, học cách chia sẻ, tương trợ, ý thức kỷ luật qua học tập nhóm.

Học theo kiểu mới, nhiều học sinh được hỏi bày tỏ rất hào hứng, thú vị. Học sinh Doãn Việt Anh (trưởng nhóm Thỏ Trắng ở lớp 2/8, Trường TH Phù Đổng, Đà Nẵng) chia sẻ: “Đầu năm học này, con và các bạn trong lớp chia theo nhóm để học. Con rất thích, bởi vì học theo cách này con và các bạn có thể cùng nhau giải những bài tập khó. Học theo nhóm cũng rất là vui ạ”.

Học sinh Lê Như Tâm Phúc, vừa làm quen với VNEN từ năm học mới này, cũng hào hứng chia sẻ rất thích được học nhóm; và thích cả lớp học được trang trí rất đẹp khi vào lớp học những ngày đầu tiên của năm học mới.

Nhà trường, giáo viên sẵn sàng nhưng vẫn còn nhiều khó khăn

Trước khi nhân rộng VNEN, cách đây 3 năm, Đà Nẵng đã chọn thí điểm dạy học mô hình này ở trường Tiều học Hòa Phú (huyện Hòa Vang, Đà Nẵng). Trao đổi với Dân trí, bà Phạm Hồ Quỳnh Trang - Trưởng Phòng GD huyện Hòa Vang chia sẻ: “Sau 3 năm thí điểm VNEN tại Trường TH Hòa Phú, có nhiều kết quả tích cực. Trong đó, thấy rõ chất lượng việc học của học sinh ở trường tăng lên với những đổi mới trong cách thức tổ chức quản lý lớp học. So với cách dạy học truyền thống trước đây, các em học sinh được tự mình tìm hiểu để khắc sâu kiến thức nhiều hơn; đồng thời vẫn được giáo viên hướng dẫn định hình kiến thức nền tảng”.

“Có một khó khăn là trên địa bàn huyện Hòa Vang năm nay bắt đầu triển khai VNEN tại trường THCS Ông Ích Đường; nhưng tới thời điểm hiện tại, vẫn chưa có tài liệu cho mô hình trường học mới ở bậc THCS. Theo chỉ đạo của Bộ GD thì dạy học theo mô hình mới nhưng vẫn sử dụng tài liệu học tập hiện hành. Chưa có sự đồng bộ trong tài liệu và cách thức dạy học cũng là một khó khăn” - Trưởng phòng GD huyện Hòa Vang chia sẻ.

Một khó khăn nữa ở huyện Hòa Vang (Đà Nẵng) là trước đây, nguồn kinh phí cho dự án triển khai VNEN của Bộ GD-ĐT hỗ trợ 120 triệu/năm cho Trường TH Hòa Phú; nhưng nay, thì địa phương phải tự cân đối ngân sách để triển khai VNEN, rất khó khăn khi phải thêm khoản chi này.

Còn ở quận Hải Châu (quận trung tâm TP Đà Nẵng có 4 trường Tiểu học bắt đầu triển khai mô hình VNEN) thì bà Trần Thị Thúy Hà - Trưởng Phòng GD quận Hải Châu chia sẻ: “Nhìn chung, cơ sở vật chất trang bị cho VNEN đã sẵn sàng. Nhưng còn một số khó khăn như theo mô hình mới, trong lớp học, mỗi học sinh có một ghế riêng để dễ dàng cơ động tham gia học nhóm trong lớp; nhưng hiện vẫn tạm thời tận dụng bàn ghế trong lớp học truyền thống trước đây (ghế đôi). Sĩ số nhiều lớp học hiện tại (35-40 HS/lớp) còn cao so với chuẩn VNEN (30 HS/lớp)...”.

Về phía giáo viên, nhiều giáo viên được hỏi đều chia sẻ thuận lợi đã được tập huấn phương pháp dạy học mới từ nhiều năm nay trước khi bắt tay vào dạy học thực tế. Bên cạnh đó, ở nhiều trường học, lâu nay, tuy chưa triển khai VNEN, nhưng đã lồng ghép các nội dung của VNEN trong việc dạy học. Chẳng hạn, lâu nay, giáo viên vẫn có những nhận xét với học sinh về bài học, bài tập của các em; hay biên soạn giáo án theo hướng trực quan sinh động. Cũng như, học sinh thực ra không xa lạ với việc học nhóm.

Song chính thức học theo VNEN, học sinh phải tự chủ, tự học nhiều hơn ngay tại lớp học chứ không tùy hứng, tùy giáo viên, tùy môn học. VNEN yêu cầu giáo viên phải chịu khó vất vả, dõi theo từng nhóm, từng học sinh trong lớp, hiểu từng học sinh, hiểu được năng lực cũng như dõi theo học sinh có tiến bộ trong học tập hay không để hướng dẫn, dìu dắt các em.

Cô Phan Thị Thu Hà, giáo viên khối lớp 2 Trường TH Phù Đổng (Đà Nẵng) chia sẻ: “Theo tôi nhận thấy làm quen với VNEN, các em học sinh rất hào hứng, thú vị với những điều mới lạ như làm quen với cách học tập nhóm, làm quen với tổ chức lớp học có chủ tịch hội đồng tự quản, trưởng ban văn nghệ, hay trưởng ban học tập... Tuy nhiên, theo tôi, ở độ tuổi học sinh lớp 2, các em chưa thể chủ động nhiều trong mọi hoạt động. Ở tuổi này, thực tế ở trường là các em vẫn cần sự dìu dắt, chỉ bảo từng li từng tí của giáo viên chứ chưa thể chủ động hoàn toàn việc học tập, sinh hoạt ở trường học. Tôi nghĩ nên bắt đầu triển khai mô hình mới này ở các khối lớp lớn hơn như lớp 4, lớp 5 thì phù hợp hơn”.

Phụ huynh ủng hộ song vẫn có lo lắng

Khi con trẻ được học theo VNEN ở trường, chị Nguyễn Thùy An, phụ huynh có con học lớp 2 ở quận Hải Châu, Đà Nẵng chia sẻ: “Nghe con nói về cách học mới trường có nhiều cái mới khiến con vui lắm. Con cũng kể là thích học nhóm, vì có thể cùng các bạn giải các bài tập khó nhanh hơn. Mình cũng hy vọng con đến trường học vui và hiệu quả!”.

Còn phụ huynh Nguyễn Tuấn Hùng thì nói: “Trong buổi họp phụ huynh đầu năm, chúng tôi đã được nhà trường phổ biến kỹ về kiểu dạy học mới. Trước tiên là tôi ủng hộ vì lâu nay vẫn rất lo con trường mình đến trường học sẽ thành “gà công nghiệp” theo kiểu tiếp thu kiến thức thụ động. Thế nhưng mà tôi vẫn có lo lắng và vẫn mong là nhà trường, cô giáo vẫn quan tâm chỉ bảo sửa sai cho cháu chứ cháu còn nhỏ, còn bỡ ngỡ với cách học mới mà để cho cháu chủ động hết 100% việc học thì thật chưa yên tâm. Rồi học nhóm mà không để các cháu tự ý phân chia phần việc không đều, cứ dồn hết cho các bạn giỏi, xông xáo, còn các bạn khác ỷ lại, lười học thì thành ra lại không hiệu quả”.

Khánh Hiền

(khanhhien@dantri.com.vn)