Bài học về chiến thuật hiệu quả từ sân chơi Olympic Robot quốc tế
(Dân trí) - Là cuộc thi robotics quy mô lớn dành cho học sinh, FIRST Global Challenge (FGC) được biết đến như một sân chơi đặc biệt, với luật thi đấu hướng đến tư duy cạnh tranh trong sự cộng hưởng và tinh thần hợp tác để đạt mục tiêu chung.
Đó là chia sẻ của ông Lê Ngọc Tuấn, Giám đốc Trải nghiệm công nghệ Khối giáo dục Tập đoàn FPT, Chủ tịch Hội đồng công nghệ FPT Schools. Ông Tuấn là huấn luyện viên trưởng đã dẫn dắt nhiều thế hệ đội tuyển Việt Nam tham dự và đạt được những thành tích nổi bật tại các sân chơi robotics quốc tế nhiều năm qua, trong đó có FIRST Global.

Ông Lê Ngọc Tuấn, Giám đốc Trải nghiệm công nghệ Khối giáo dục Tập đoàn FPT, Chủ tịch Hội đồng công nghệ FPT Schools (Ảnh: FPT).
FIRST Global Challenge - Khi hành trình quan trọng hơn kết quả
FIRST Global Challenge (FGC) được Tổ chức FIRST Global, đứng đầu là nhà phát minh nổi tiếng Dean Kamen, khởi xướng năm 2016. Không chỉ là một cuộc thi đấu robotics theo hình thức olympic, FIRST là một sân chơi dành cho học sinh yêu công nghệ toàn thế giới, nơi mỗi đội tuyển, mỗi cá nhân đều tìm thấy điểm mạnh của mình.
Ông Lê Ngọc Tuấn cho biết: “FIRST không đề cập tới chiến thắng hay sự đối đầu như phần lớn các cuộc thi khác. Thay vì vậy, cuộc thi đặt ra các hạng mục huy chương khác nhau để tôn vinh những điểm mạnh, ghi nhận hành trình của từng đội tuyển trong suốt mùa giải”.
Điểm thú vị của cuộc thi là các đội tuyển quốc gia phải hợp tác để đạt mục tiêu chung của liên minh và đối thủ. Nếu không đàm phán thống nhất, liên minh sẽ không đạt được giá trị cộng dồn. Trận đấu không có thắng hay thua, chỉ có tinh thần hợp tác mới tạo nên thành tích. Luật đấu này được nhà sáng lập FIRST Dean Kamen coi là giá trị nhất cuộc đời mình, bởi nó đã mô phỏng cho học sinh về bài học của sự chuyên nghiệp và tử tế, hợp tác và cạnh tranh.

Đội tuyển FGC Việt Nam và các thầy cô hướng dẫn trên bục vinh danh giải bạc của FIRST Global (Ảnh: FPT).
Mô hình này khiến FGC không chỉ tập trung vào kỹ thuật, mà còn đòi hỏi các kỹ năng mềm quan trọng như chiến thuật, tư duy đàm phán, tư duy tổng quan, và khả năng ngoại giao.
Tham gia vòng chung kết tại Panama từ 29/10 đến 1/11, đội tuyển Robotics Việt Nam đã xuất sắc đạt thứ hạng top 12 chung cuộc, liên minh top 6 thế giới, giành huy chương bạc (Jackie Bezos Award for International Enthusiasm) - giải do ban giám khảo (BGK) chấm chính thức, vinh danh tinh thần lan tỏa quốc tế.
Đội tuyển gồm 10 thành viên đến các tỉnh thành Cần Thơ, Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng, trong đó có 3 thành viên đến từ FPT Schools. Cùng ông Tuấn, các huấn luyện viên khác của đội tuyển Việt Nam đều là giáo viên đang giảng dạy tại hệ thống FPT Schools.

Học sinh FPT Schools tại đấu trường FGC 2025 (Ảnh: FPT).
Theo ông Tuấn, đội tuyển Việt Nam năm nay đã cải thiện vượt bậc so với các năm trước. Robot ổn định, kỹ thuật tốt, có khả năng tạo đột biến ghi điểm kỷ lục. Các thành viên trẻ trung, sôi động, sẵn sàng hợp tác, gây chú ý với bạn bè quốc tế.
“Tuy nhiên, tôi thấy thật may mắn khi các bạn không giành được huy chương vàng”, ông cho biết.
Chia sẻ về nhận định này, ông Tuấn dẫn chứng, đội Việt Nam đã không thể đàm phán và hợp tác hiệu quả với đội trong liên minh tại vòng đấu cuối mặc dù robot liên minh rất tốt. “Huy chương bạc giúp các bạn học được bài học về sự chuyên nghiệp của đội Kazakhstan, sự nhiệt huyết của đội Venezuela, chiến thuật đàm phán và tính toán thông minh của đội Trung Quốc. Rào cản vô hình của học sinh Việt Nam hay phần đông các đội châu Á là chưa có khả năng tư duy về chiến thuật và đàm phán, thiếu sự kết nối hay lan tỏa ảnh hưởng tích cực tới mọi người”.

Học sinh Việt Nam gây chú ý tới bạn bè quốc tế nhờ văn hoá truyền thống (Ảnh: FPT).
FPT lan tỏa tinh thần hợp tác với cuộc thi mới về AI và Robotics
Là hệ thống giáo dục thuộc tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam với bề dày thành tích trong phong trào giáo dục STEM và đưa AI, Robotics vào đào tạo sớm cho học sinh nội khối, FPT Schools tiên phong lan tỏa tinh thần của các cuộc thi robotics uy tín như FIRST cho cộng đồng công nghệ trẻ Việt Nam.
Năm học 2025-2026, FPT Schools triển khai cuộc thi FAnRoC (FPT Schools AI - Robotics Challenge), sân chơi công nghệ quy mô toàn quốc dành cho học sinh tiểu học và THCS cả trong và ngoài hệ thống.

FAnRoC được xây dựng như một phiên bản ánh xạ của FGC. Chủ đề “Sáng tạo số, kiến tạo xanh” gắn liền với các sáng kiến về phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Kinh nghiệm “thực chiến” mà các thầy cô FPT Schools thu thập được từ quá trình đồng hành, hướng dẫn đội tuyển FGC Việt Nam sẽ được đưa vào chương trình đào tạo FAnRoC, đảm bảo rằng học sinh được tiếp cận với tư duy chiến thuật quốc tế sớm nhất.
Đặc biệt, toàn bộ đề thi, luật đấu được xây dựng bởi chính các thành viên đội tuyển Robotics Việt Nam. Các bạn cũng sẽ đồng hành cùng các đội thi trong vai trò hỗ trợ chuyên môn và chia sẻ kỹ năng, kinh nghiệm.
Ông Tuấn khẳng định: “Tinh thần này cũng phản ảnh định hướng giáo dục của FPT Schools - không chỉ học để hiểu, mà học để sẻ chia. Học sinh đào tạo học sinh, phong trào là nguồn cảm hứng cho phong trào, góp phần tạo nên nguồn nhân lực chất lượng, nhân văn và tử tế cho tương lai”.
Đăng ký tại đây.










