82 cơ sở giáo dục đại học chưa đào tạo trực tuyến và kêu gọi giúp đỡ

Tham dự hội nghị đào tạo trực tuyến (ĐTTT) có hơn 300 điểm cầu gồm các trường ĐH,CĐ và doanh nghiệp viễn thông.

Báo cáo tại hội nghị bà Nguyễn Thu Thủy, quyền Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học – Bộ GD&ĐT cho biết, hiện nay có 45% cơ sở giáo dục đại học đã thực hiện đào tạo trực tuyến, trong đó có 63 trường ĐH công lập và 42 trường dân lập; 42% cơ sở giáo dục đại học chưa thực hiện đào tạo trực tuyến (gồm 82 trường, trong đó có 15 trường đại học ngoài công lập); Khối An ninh Quốc phòng vẫn đào tạo tập trung là 13% (33 trường).

70% sinh viên dân tộc và miền núi, vùng khó khăn bị hạn chế học trực tuyến

Tại hội nghị, lãnh đạo trường ĐH Thái Nguyên cho biết, đầu năm 2020, nhà trường đã xây dựng trang website học trực tuyến để duy trì các môn học Ngoại ngữ và Tin học, các môn lý luận chính trị.

Qua hơn 02 tháng triển khai đã có 78.675 lượt người truy cập vào trang web hỗ trợ tin học và ngoại ngữ, trung bình mỗi ngày 1.200 lượt truy cập và tham khảo học tập.

Ngoài cổng thông tin đào tạo trực tuyến của Đại học Thái Nguyên thì từng trường thành viên đều có phần mềm chuyên dụng; sử dụng phần mềm miễn phí và mất phí tổ chức dạy học online trên nền tảng của Google: zoom, Edemy, google meet, TranS, hoặc nhóm Zalo, Facebook,..

Hiện có 10/11 đơn vị thành viên (trường/khoa trực thuộc) của ĐH Thái Nguyên đã có 2.500 lớp học phần/khóa học/300 chương trình đào tạo. (Một số môn Thể dục, học phần thí nghiệm và một số học phần lý thuyết thực hành chưa được triển khai; khuyến khích các giảng viên triển khai thực hành thí nghiệm ảo…), trên 90% môn học các lớp học phần online.

Tuy nhiên, lãnh đạo ĐH Thái Nguyên cho rằng, điều kiện sống và sinh hoạt của sinh viên ĐH Thái Nguyên có gần 70% là con em vùng đồng bào dân tộc và miền núi, vùng khó khăn, nên việc trang bị công cụ học hạn chế.

Kinh nghiệm giảng dạy online của một số GV giai đoạn đầu còn lúng túng, thói quen học thông qua các phương tiện công nghệ của SV còn hạn chế; Các môn học chủ yếu vẫn dựa trên nền tảng zoom, các mạng xã hội facebook, zalo…để gửi tài liệu, giao và kiểm tra bài tập, do vậy tính chuyên nghiệp và bảo mật không cao. Vấn đề học phí và miễn giảm học phí đối cho sinh viên đang cần phải tính toán…

Còn trường ĐH Công nghệ Đồng Nai cho hay, mặc dù triển khai đào tạo trực tuyến từ lâu nhưng hiện nay nhà trường vẫn còn gặp khó khăn, hạn chế như: nhà trường phải dành một phần kinh phí rất lớn cho việc đầu tư hạ tầng, kỹ thuật, hệ thống phần mềm và thường xuyên phải nâng cấp cũng như thay thế sau một số năm vận hành để đáp ứng yêu cầu đào tạo (chi phí giảm từ học truyền thống sang hình thức E-learning của một số học phần không bù đắp được cho chi phí này). 

Bên cạnh đó, phần mềm Cisco Webex bản quyền phục dục giảng dạy elearning có giá khá cao cũng ảnh hưởng một phần công tác triển khai, Do đó Nhà trường vừa kết hợp sử phần mềm có bản quyền và các hệ thống miễn phí để áp dụng như: Cisco Webex free, Google meeting…Một số người học (người dùng cuối) ở vùng sâu, vùng xa có kết nối Internet với tín hiệu yếu đặc biệt là trong mùa dịch.

Các đại biểu tại hội nghị, kiến nghị Chính phủ có cơ chế, chính sách hỗ trợ các trường có nhiều SV là người DTTS, có hoàn cảnh khó khăn để họ có điều kiện tham gia học tập trực tuyến.

Phải có hướng dẫn về tiêu chuẩn đào tạo trực tuyến và thực hiện khảo thí

Đó là ý kiến của một số trường đại học tại hội nghị.

PGS.TS Hoàng Minh Sơn, Hiệu trưởng trường ĐH Bách khoa đề xuất: Bộ GD&ĐT cần xây dựng quy chế, quy chuẩn dựa trên đảm bảo chất lượng, đứng về phía người học không nên đi quá sâu về kỹ thuật vì công nghệ thay đổi liên tục. Bộ GD&ĐT cần hợp tác với Bộ TTTT để đi đầu về chuyển đổi công nghệ số.

Cũng theo ông Sơn, đây là cơ hội để các trường đại học có thể chia sẻ học liệu với nhau để phục vụ đào tạo một cách tốt nhất.

PGS.TS Đào Văn Đông, hiệu trưởng trường ĐH Công nghệ Giao thông Vận tải kiến nghị: Bộ GD&ĐT cần có hệ thống các văn bản quản lý về đào tạo trực tuyến để giúp các trường thúc đẩy đào tạo trực tuyến mang tính đồng bộ như học và khảo thí. Đặc biệt, chiến lược quốc gia về giáo dục đào tạo thích ứng với cách mạng công nghiệp 4.0.

Lãnh đạo ĐH Thái Nguyên kiến nghị, Bộ GD&ĐT cần có hướng dẫn thống nhất cho các trường ban hành văn bản hướng dẫn về đào tạo trực tuyến kết hợp với đào tạo truyền thống.

 Bộ GD&ĐT, Bộ TT-TT nên có sản phẩm hỗ trợ E-Learning đơn giản nhất với các giải pháp, ứng dụng dành cho lĩnh vực giáo dục…cung cấp miễn phí giải pháp nền tảng học và thi trực tuyến E-Learning. Đồng thời, có thể miễn phí data 3G/4G cho SV. Đảm bảo cho hệ thống máy chủ độc lập được bảo mật cao.

Ngoài ra, Bộ cần phát triển hệ thống LMS và LCMS phù hợp hỗ trợ cho việc đào tạo trực tuyến. (LMS quản lý các hoạt động học tập online, LCMS quản lý nội dung học tập). Phát triển nguồn học liệu bài giảng đa phương tiện cho đào tạo trực tuyến.

Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai kiến nghị, Bộ GD&ĐT cần có quy định về quy chuẩn cơ bản việc đào tạo theo hình E-learning là xu thế tất yếu của xã hội, qui định chuẩn tối thiểu về đào tạo E-learning như: Cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, người dạy, người học, đề cương học phần… Công nhận kết quả học online của cấp Phổ thông, tiểu học.

Xem đào tạo trực tuyến, E-learning là xu hướng tất yếu không phải chỉ để giải quyết trong tình hình dịch bệnh hiện nay.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp ngành công nghệ thông tin và truyền thông cần có chính sách rõ ràng về hỗ trợ data di động cho người học, giảng viên và phụ huynh trong thời điểm diễn ra dịch bệnh.

Bộ GD&ĐT sẽ kiến nghị Chính phủ

Tại hội nghị, bà Nguyễn Thu Thủy, quyền Vụ trưởng Vụ GDĐH cũng thừa nhận, hiện nay nhiều cơ sở giáo dục đại học hạn chế về hạ tầng công nghệ như chưa có quy trình và kinh nghiệm về ĐTTT; Học liệu điện tử còn nghèo nàn, chưa được chuẩn hoá nên chưa kiểm soát chất lượng dạy học và kiểm tra đánh giá. Bên cạnh đó, các ngành đào tạo thực hành, chuyên sâu đặc thù khó triển khai thực hiện.

Về giảng viên, vẫn còn hạn chế về kỹ năng xây dựng bài giảng, học liệu, kỹ năng tổ chức lớp học trực tuyến… sinh viên thì hạn chế về trang thiết bị, hạ tầng mạng internet (đặc biệt là sinh viên vùng khó khăn). Bên cạnh đó, thiếu kỹ năng để học trực tuyến (kỹ năng về sử dụng công nghệ; kỹ năng về phương pháp.

Đặc biệt, đã nảy sinh một số nguy cơ, rủi ro trong quá trình học tập trực tuyến như mất an toàn, an ninh thông tin; nguy cơ tiềm ẩn từ Internet và mạng xã hội (ví dụ: game, mất thời gian mạng xã hội; quảng cáo link đến các trang web đen,..)

Bà Thủy cũng cho hay, hiện  chưa có những cảnh báo, kỹ năng cần thiết cho SV học tập tên môi trường mạng; chưa có giải pháp tránh quấy rối lớp học, mất thông tin cá nhân,… Bên cạnh đó, doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm đầu tư về công nghệ ĐTTT cho GDDH.

"Bộ sẽ kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành xây dựng các chính sách đồng bộ trong việc hỗ trợ các cơ sở đào tạo; đầu tư, phát triển hạ tầng công nghệ; Xây dựng chiến lược, giải pháp khả thi theo đó có những mục tiêu, chỉ số phát triển cụ thể về chất lượng, số lượng hệ thống e-learning/tổng số cơ sở đào tạo" - bà Thủy khẳng định.

Bà Thủy cũng cho hay, Bộ GD&ĐT sẽ sửa đổi quy chế đào tạo các trình độ của giáo dục đại học đối với hình thức đào tạo chính quy, cho phép tỷ lệ % ĐTTT…Đồng thời, ban hành quy chế bảo đảm chất lượng các chương trình thực hiện theo hình thức ĐTTT.

Hồng Hạnh