580.000 tỷ đồng cho giáo dục được chi vào những việc gì?

Tỷ trọng đầu tư công áp đảo

Sáng 25/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình Quốc hội tờ trình Quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026-2035.

Chương trình dự kiến chia làm 2 giai đoạn.

Giai đoạn 2026-2030, tổng kinh phí thực hiện Chương trình dự kiến tối thiểu là 174.673 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương là 100.000 tỷ đồng, bao gồm 85.000 tỷ đồng vốn đầu tư công và 15.000 tỷ đồng kinh phí thường xuyên.

Vốn ngân sách địa phương dự kiến 45.101 tỷ đồng, trong đó 41.143 tỷ đồng là vốn đầu tư công và 3.985 tỷ đồng là kinh phí thường xuyên. 

Vốn đối ứng của các trường đại học và dạy nghề dự kiến 20.429 tỷ đồng gồm hoàn toàn đầu tư công. Các nguồn vốn khác khoảng 9.143 tỷ đồng, chưa phân bổ chi tiết.

Giai đoạn tiếp theo 2031-2035, tổng vốn ước tính khoảng 405.460 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương khoảng 249.133 tỷ đồng, gồm 231.513 tỷ đồng vốn đầu tư công và 17.600 tỷ đồng kinh phí thường xuyên. 

Vốn ngân sách địa phương khoảng 70.672 tỷ đồng, trong đó 65.830 tỷ đồng là vốn đầu tư công và 4.842 tỷ đồng kinh phí thường xuyên.

Vốn đối ứng dành cho đầu tư công của các trường đại học và dạy nghề khoảng 68.645 tỷ đồng. Các nguồn vốn huy động hợp pháp khác dự kiến 17.030 tỷ đồng. 

Cơ cấu vốn cho thấy phần lớn nguồn vốn được phân bổ cho đầu tư công (xây dựng, nâng cấp hạ tầng, mua sắm thiết bị) với tỷ trọng chiếm lần lượt 83,91% và 90,27% tổng vốn trong 2 giai đoạn.

Trong khi đó, kinh phí chi thường xuyên (đầu tư cho con người) chỉ chiếm lần lượt 10,9% và 5,5%.

Cơ cấu nguồn vốn cũng cho thấy vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương. Nguồn vốn này chiếm khoảng 60,2% tổng vốn trong 10 năm thực hiện Chương trình. Cụ thể, ngân sách Trung ương tăng tỷ trọng từ 57,25% trong giai đoạn 2026-2030 lên 61,45% trong giai đoạn 2031-2035.

Giáo dục đại học được đầu tư lớn nhất

Sự phân bổ vốn theo dự án thành phần ở từng giai đoạn phản ánh rõ chiến lược đầu tư theo từng cấp học.

Giai đoạn 2026-2030, trọng tâm đầu tư là giải quyết vấn đề cấp bách về cơ sở vật chất phổ thông. Cấp học này chiếm 45,8% tổng vốn giai đoạn.

Tuy nhiên, sang giai đoạn 2031-2035, tỷ trọng vốn dành cho giáo dục phổ thông giảm xuống còn 30,09% trong khi tỷ lệ vốn cho giáo dục đại học tăng vọt lên 52,47%.

Trong tổng vốn 580.133 tỷ đồng, giáo dục đại học nhận phần vốn lớn nhất với 277.000 tỷ đồng, chiếm gần 47,75% tổng vốn 10 năm. 

Khoản đầu tư này nhằm tăng cường cơ sở vật chất cho các cơ sở giáo dục đại học; đầu tư nâng cấp, hiện đại hóa các cơ sở giáo dục đại học trọng điểm để ngang tầm khu vực và thế giới, có năng lực đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Mục tiêu đến 2035, giáo dục đại học có ít nhất 12 trường lọt top 200 châu Á và 2 trường top 100 thế giới trong một số ngành trọng điểm.

Giáo dục mầm non và phổ thông được đầu tư 202.000 tỷ đồng, chiếm 34,82% tổng vốn 10 năm. Nguồn vốn này được sử dụng để bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông.

Trong khi đó, giáo dục nghề nghiệp chỉ chiếm 10,29% tổng vốn đầu tư, tương đương ngân sách được phân bổ là 59.733 tỷ đồng.

Trong quá trình điều hành, Chính phủ sẽ chủ động cân đối, bố trí ngân sách trung ương để ưu tiên hỗ trợ bổ sung cho Chương trình, bảo đảm đủ nguồn lực thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách của ngành giáo dục và đào tạo trong từng giai đoạn, phù hợp với khả năng ngân sách và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đồng thời có giải pháp huy động hợp lý mọi nguồn vốn hợp pháp để triển khai.

Đồng thời, căn cứ kết quả thực hiện của Chương trình giai đoạn 2026-2030, Chính phủ sẽ trình Quốc hội quyết định nguồn lực triển khai Chương trình giai đoạn 2031-2035.