4 nghiên cứu khoa học Việt được vinh danh tại nước ngoài năm 2018

Giáo sư Việt đoạt giải “Nghiên cứu sáng tạo của năm 2018” tại ĐH Anh

Ngày 11/12/2018, giáo sư Dương Quang Trung vinh dự là một trong hai nhà khoa học xuất sắc được trường ĐH Queen’s (Anh Quốc) trao giải thưởng Research Innovation - Nghiên cứu có tính đổi mới sáng tạo năm 2018.

Nói về giải thưởng Research Innovation, GS. Trung cho biết, anh cùng các cộng sự tại Đại học Queen's Belfast (QUB) đã cải thiện hệ thống thông tin liên lạc nhằm đáp ứng trong vấn đề truyền tín hiệu khi thiên tai xảy ra.

Nghiên cứu của họ đã từng được trao giải thưởng Newton 2017, nhận được 200.000 bảng Anh bởi chính phủ Anh để phát triển một hệ thống truyền thông tin mới bằng các phương tiện bay không người lái (UAV) có thể hoạt động trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt và tại những thời điểm xảy ra thiên tai. GS Dương Quang Trung chính là chủ nhiệm dự án nghiên cứu này.

Trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt hoặc trong thảm họa thiên tai, công nghệ có thể tạo ra sự khác biệt lớn, giúp cứu sống và hỗ trợ cho những người sống trong những khu vực bị ảnh hưởng của thiên tai. UAV có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc này, bởi chúng có thể tiếp cận các nhóm người bị ảnh hưởng và cung cấp các nguồn tài nguyên cần thiết.

"Truyền thông trong điều kiện khó khăn để hỗ trợ quản lý thiên tai như cứu hỏa, cứu hộ và dịch vụ y tế khẩn cấp, thời gian là một yếu tố quan trọng (ví dụ: với độ trễ tối thiểu từ mili giây đến vài giây)", GS Trung cho biết.

Trong và sau thiên tai, cơ sở hạ tầng viễn thông thường xuyên bị gián đoạn dẫn đến khó khăn cho những người ứng cứu khẩn cấp và các đội di tản hoàn thành nhiệm vụ. Bằng cách giảm thời gian xử lý thông tin trong truyền thông tin của các UAV xuống còn mili giây, thuật toán phân bổ tài nguyên tối ưu cho UAV được phát triển bởi GS Trung và các đồng nghiệp có thể giúp cứu sống và hỗ trợ kịp thời cho những người sống sót.

Nhà khoa học trẻ Việt phát hiện 8 loài vi khuẩn mới

Năm 2018, Nguyễn Việt Hùng (sinh năm 1990, Hà Nội), nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học New South Wales đã phát hiện ra 8 loài vi khuẩn mới. Nhà khoa học 28 tuổi chính là người Việt Nam duy nhất được mời phát biểu tại Hộị nghị khoa học vi sinh ISME17 - Hội nghị khoa học lớn nhất trong ngành Vi sinh học trên thế giới diễn ra ở Đức. Anh vinh dự được chọn vào danh sách 300 diễn giả có bài nghiên cứu được chọn trình bày trước hơn 2000 đại biểu, nhà khoa học tại hội nghị chuyên đề Sinh thái và Vi sinh vật.

Nghiên cứu của Hùng đã phát hiện 8 loài vi khuẩn mới có ý nghĩa đặc biệt khi ứng dụng vào thực tế. Trao đổi với PV Dân trí, Việt Hùng cho hay: “Ứng dụng của công trình là khi cần có thể cấy vi khuẩn để phát triển những yếu tố có lợi cho cây trồng, vật nuôi. Như ở đồng bằng sông Cửu Long, nhiều diện tích nuôi trồng thủy sản bị dịch bệnh, các loài thủy sản nhóm giáp xác bị chết hàng loạt.

Nguyên nhân ban đầu là do sự thay đổi môi trường, phù sa nên vi khuẩn hữu ích trong môi trường đó mất đi kéo theo sự suy thoái chức năng sinh thái. Những chất như hydrogen sulfate hay ammonia có thể tăng lên mạnh, giết hết thủy sản đang nuôi.

Khi đó có thể ứng dụng nghiên cứu để cấy ghép vi khuẩn có lợi, sống được trong môi trường này để tái tạo chức năng sinh thái cần thiết cho khu nuôi trồng”.

Phương pháp Hùng đã nghiên cứu cho phép tìm ra một môi trường riêng có tất cả ADN của các loài vi khuẩn. Có những con vi khuẩn lạ không thể tìm ra nhưng bằng công nghệ này cũng có thể phát hiện được.

Công trình nghiên cứu của 9X Việt gây ấn tượng mạnh với hội đồng khoa học, được tài trợ toàn bộ chi phí sang Đức để trình bày cùng với công trình của các giáo sư và nhà khoa học hàng đầu thế giới đến từ ĐH Harvard, Stanford, MIT.

Đặc biệt, 8 loài vi khuẩn này thuộc 7 bộ hoàn toàn mới của lớp vi khuẩn Gammaproteobacteria – một phát hiện bất ngờ, khi mới có 14 bộ vi khuẩn Gammaproteobacteria được phát hiện bởi các nhà khoa học trong vòng 200 năm vừa qua. Với công trình ấn tượng này, tháng 10/ 2018 nghiên cứu sinh tiến sĩ người Việt lại được mời sang Thượng Hải, Trung Quốc để tiếp tục trình bày về luận án nghiên cứu của mình.

Chàng trai Việt tạo dấu ấn trên đấu trường "trí tuệ nhân tạo" thế giới

Năm 2018, Trần Đặng Đình Áng - chàng sinh viên y khoa năm cuối cùng với nhóm của mình đã được ghi danh trong top 10 cuộc thi Data Science Bowl (thậm chí có thời điểm vươn lên vị trí thứ 2). Đây là một trong những cuộc thi có uy tín lớn trong giới khoa học nói chung và mảng phát triển trí thông minh nhân tạo nói riêng.

Chủ đề năm nay của cuộc thi là "Xác định hình dạng và kiểm soát tự động số lượng nhân tế bào trên một hình tiêu bản bất kỳ". Theo như đánh giá chuyên môn, đây là một công việc cực kỳ tốn thời gian và có liên quan mật thiết tới việc phát triển các phương pháp điều trị mới cho nhiều bệnh lý lớn: từ cảm cúm tới tiểu đường, Alzheimer's hay thậm chí là ung thư.

Việc góp mặt trong top 10 sẽ giúp cho các thí sinh giới thiệu mô hình hiệu quả của mình tới thế giới, thu hút các đối tác và những nhà đầu tư có tầm nhìn.

Ngày 27/6, Virtus Health - Tập đoàn hàng đầu về cung cấp các dịch vụ thụ tinh nhân tạo (IVF) ở Úc, công bố phát minh khoa học mang tên Ivy. Phát minh tiên phong này dựa trên công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và do Trần Đặng Đình Áng phát triển.

Chia sẻ về phát minh của mình, Áng cho biết năm 2017 khi học về IVF và anh tiếp cận với TS Simon Cooke, Giám đốc Khoa học của IVFAustralia, cơ sở thụ tinh nhân tạo đặt trụ sở tại Sydney và thuộc Tập đoàn Virtus Health. TS Cooke đã chia sẻ với sinh viên về thách thức của các chuyên gia IVF trong việc lựa chọn phôi. Sau giờ học, Áng đã gặp TS Cooke để mạnh dạn đề nghị hợp tác với ông cũng như IVFAustralia.

Sau một năm nghiên cứu với dữ liệu của hơn 2.661 ca IVF từ Virtus Health, Áng đã chế tạo thành công một "mạng thần kinh nhân tạo" với khả năng chấm điểm phôi người trong quá trình phát triển. Áng đặt tên cho trí tuệ nhân tạo này là Ivy, lấy cảm hứng từ chữ "thụ tinh nhân tạo" trong tiếng Anh là IVF. Công nghệ này hiệu quả, tiết kiệm hơn việc chọn phôi bằng cách làm truyền thống, qua đó giúp bác sĩ làm việc nhanh và chính xác hơn.

Từ đầu năm 2018 đến nay, phần mềm Ivy đã được thử nghiệm tiền lâm sàng với hơn 2.000 phôi tại các cơ sở của Virtus Health ở các bang New South Wales và Queensland... Tập đoàn đã nộp đơn đăng ký bản quyền phát minh và chuẩn bị tiến hành thử nghiệm lâm sàng tại các phòng thí nghiệm của mình ở Úc và châu Âu trong năm nay. Đình Áng hy vọng sau khi kiểm nghiệm, Ivy sẽ sớm được giới thiệu vào Việt Nam.

Nghiên cứu sinh Việt Nam vô địch giải trí tuệ nhân tạo tại Nhật Bản

Tháng 3/2018, Lý Tuấn Nam và Nguyễn Công Kha (du học sinh tại ĐH Nông nghiệp và Công nghệ Tokyo, ở Koganei) xuất sắc vượt qua 23 đội thi trên khắp xứ sở hoa anh đào, giành ngôi quán quân giải thưởng về trí tuệ nhân tạo các trường ĐH, CĐ toàn nước Nhật Bản.

Cuộc thi bắt đầu từ tháng 2/2017 do Viện Điện tử, Thông tin và Truyền thông Nhật Bản (IEICE) hỗ trợ với đề bài các đội phải tạo ra một hệ thống trí tuệ nhân tạo tốt nhất để đọc bộ chữ Hiragana cổ, một trong hai bộ ký tự của tiếng Nhật.

Sản phẩm của hai chàng trai Việt là một mạng lưới thần kinh ba lớp mô phỏng chức năng não của con người và đã học để nhận diện được tổng cộng hơn 300.000 ký tự cổ hiragana qua những hình ảnh từ 14 bản thảo chữ cổ viết tay, trong đó có tác phẩm "Một cuộc đời đầy đam mê" nổi tiếng của tác giả Ihara Saikaku viết từ thời Edo. Như vậy, trí tuệ nhân tạo này đọc được tới 96% số ký tự đơn và 88% số bộ ghép gồm 3 ký tự.

Lệ Thu

(Tổng hợp)