Đủ kiểu ứng xử với... khai giảng

Có lẽ không một khái niệm nào có thể giải thích đúng từ khai giảng trong điều kiện thực tế hiện nay. Theo từ điển, "khai giảng" là một động từ nói về sự bắt đầu, mở đầu một năm học, khóa học. Nhưng nhiều năm qua, khái niệm này đã không sát với thực tế vì trước đó vài tuần, học trò đã trở lại trường trong ngày tựu trường. 

Từ điều này đến việc khai giảng ở nhiều nơi còn tổ chức mang tính hình thức, phô trương, không thực sự lấy thầy trò làm trung tâm... dẫn đến nhiều cách ứng xử khác nhau của người trong cuộc đối với lễ khai giảng. 

Anh Nguyễn Ngọc Tú ở Hà Nội chia sẻ, nhiều năm nay con anh không đến trường dự khai giảng. Hai năm đầu đi học, khai giảng về cháu nói nắng, mệt, không thích thú, không hào hứng.. và vợ chồng anh chị tôn trọng điều này.

Nhiều năm anh thấy rõ, trước ngày lễ, các cháu phải tập duyệt cho khai giảng đến chai mòn cảm xúc, chỉ còn là thực hiện hiệu lệnh, đứng ngồi cho đẹp đội hình. Cũng không có sự hào hứng được gặp lại bạn bè thầy cô, ngồi để nghe người lớn phát biểu, báo cáo thành tích, khen thưởng...

Anh Tú suy nghĩ, con đến lễ khai giảng là vô nghĩa. Không muốn miễn cưỡng trong cảm xúc, mong muốn của con, không nhất thiết con phải trường hôm đó nên anh đồng ý, con mình không đến trường dự khai giảng.  

Cùng đánh giá khai giảng còn nặng hình thức, vì người lớn nhiều hơn vì con trẻ nhưng chị Thanh Phương, có con học tại một trường tiểu học ở Hà Nội lại ứng xử khác. 

Trong những tuần đầu đến trường, gần như ngày nào trường con chị cũng phải tập duyệt khai giảng. Con chị phản ứng, khóc nói sao ngày nào cũng khai giảng. Sau nhiều ngày quá đuối vì nắng, nóng, mệt, không vui..., cháu không chịu ra khỏi lớp để tập duyệt khai giảng. 

Khi đưa con đi học, chị ở lại trường một lúc, mẹ và cô giáo vừa dọa vừa lôi thằng bé ra tập cho bằng được. Chị quan điểm, con nên làm quen với việc các bạn tập thì đương nhiên con mình cũng nên thực hiện, không có ngoại lệ dù thích hay không. 

Lôi con được ra khỏi lớp, đứng vào đội hình, người mẹ quay về mà lòng nặng trĩu, không hiểu sao ngày khai giảng của con lại thành nỗi khổ tâm của mẹ và con, và chắc là cả cô giáo nữa. Nhiều giáo viên cũng "bở hơi tai" cho lễ khai giảng. 

Ở không ít nơi, khuôn viên trường quá nhỏ, sĩ số học sinh đông nên học sinh dự khai giảng cũng phải... chọn. Thường các trường ưu tiên học sinh đầu cấp và cuối cấp dự khai giảng, nếu còn chỗ thì mỗi lớp khác sẽ chọn ra những em tiêu biểu. 

Cạnh những tiếng thở dài, than nắng, than mệt của học sinh phải đi dự khai giảng thì cũng không ít phụ huynh, học trò tiếc nuối, buồn lòng vì không được dự khai giảng. 

Có lãnh đạo một trường học kể, họ phải nhắc nhở giáo viên không bao giờ được ra đề Văn tả lại buổi khai giảng hay tổng kết năm học. Vì nhiều học sinh, gần như không biết khai giảng là gì khi trường không đủ chỗ. 

Bà Phạm Thị Chinh, hiệu trưởng Trường tiểu học Đông Hòa B, Dĩ An, Bình Dương cho biết, sân trường mình rất hẹp, học sinh lại đông. Tuy nhiên, xác định khai giảng là ngày của các em, có chật chội thế nào thì trường vẫn cố gắng sắp xếp để tất cả học sinh đến dự. Sân trường chật, phải bố trí nhiều lớp ngồi ở hành lang, học sinh đón khai giảng... qua tấm chắn hành lang nhưng dù sao, vẫn là niềm vui trong ngày của các con. 

Khai giảng giờ là một bức tranh đa dạng với vô vàn cách ứng xử. Nhiều người vẫn tìm thấy những niềm vui để góp nhặt, với nhiều người là sự mệt mỏi hay dù không yêu, không thích thì vẫn đành.

Hôm qua, sau lễ khai giảng, có người mẹ hỏi con cảm nhận thế nào. Đứa con trả lời, con nóng đến độ sắp thành vịt nướng luôn rồi. Có đứa trẻ khác lại nói, thầy hiệu trưởng đọc dài quá, con ngồi dưới buồn ngủ. Và cũng có những đứa trẻ khoe, tụi con được vui chơi, cười té ghế luôn. 

Cảm xúc, ấn tượng thiêng liêng dành cho việc học, cho khát khao tiếp nhận tri thức trong khởi đầu mới bị mai một đi không hề ít. Nhưng đọng lại niềm vui trong học trò hay không trong dịp khai giảng phụ thuộc rất nhiều vào tấm lòng của người quản lý. 

Hoài Nam