Bài báo của ứng viên giáo sư, phó giáo sư ngành kinh tế bị loại thế nào?

Nhật Hồng

(Dân trí) - Một số bài báo của các ứng viên ngành kinh tế kê khai là bài trên tạp chí quốc tế uy tín, nhưng đã không được Hội đồng công nhận, trong đó có các bài báo diễn đàn Liêm chính khoa học đã nêu.

Ứng viên bị phản ánh vẫn đủ điều kiện xét

Ngày 22/2, trao đổi với PV Dân trí về phản ánh trên diễn đàn Liêm chính khoa học đối với một số ứng viên giáo sư, phó giáo sư có chất lượng công trình thấp, Hội đồng Giáo sư ngành kinh tế cho biết, nguyên tắc làm việc của Hội đồng là dựa trên Quyết định 37 quy định về tạp chí quốc tế uy tín (là tạp chí thuộc danh mục ISI và Scopus), đảm bảo công bằng, nhất quán trong vận dụng từ khi có quyết định đến nay.

Hội đồng cũng đặc biệt lưu ý đến thời điểm các tạp chí này được "đưa vào" hoặc "ra khỏi" danh mục nói trên, và chỉ tính những bài báo tại thời điểm đăng vẫn còn đang trong danh mục ISI, Scopus...

Đối với các tạp chí thuộc danh mục ISI, Scopus, nhưng nằm trong diện cảnh báo (Predatory, Beall's List,…), theo hướng dẫn của Hội đồng Giáo sư Nhà nước, Hội đồng Giáo sư ngành kinh tế đã xem xét kỹ thời điểm tạp chí rơi vào diện cảnh báo và thời điểm bài báo được đăng, chất lượng bài báo, phương pháp nghiên cứu, kết quả nghiên cứu có phù hợp với chuyên ngành ứng viên đăng ký hay không? Trong quá trình thẩm định, Hội đồng đã rất quan tâm đến các thông tin liên quan đến đơn thư tố cáo, ý kiến phản ánh từ dư luận xã hội, trong đó có ý kiến từ diễn đàn Liêm chính khoa học.

Kết quả của quá trình rà soát và thẩm định của Hội đồng Giáo sư ngành kinh tế, có 4 ứng viên không đủ điều kiện được trình bày Báo cáo tổng quan do không đủ bài báo quốc tế uy tín và các điều kiện khác, 2 ứng viên không đạt phiếu tín nhiệm.

Trong số những bài báo trên tạp chí quốc tế uy tín "bị loại", có các bài báo của 2 ứng viên được nêu trên diễn đàn Liêm chính khoa học. Tuy nhiên, khi bị loại một số bài báo thì các ứng viên này vẫn đủ điều kiện được xét.

Hội đồng giáo sư ngành kinh tế đã báo cáo đầy đủ các trường hợp này và một số trường hợp có liên quan với Hội đồng Giáo sư Nhà nước ngay sau phiên họp kết thúc của Hội đồng ngành kinh tế (ngày 21/1/ 2022).

Như vậy, 5 ứng viên giáo sư, phó giáo sư ngành kinh tế mà diễn đàn Liêm chính khoa học phản ánh vẫn đủ điều kiện xét. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng phụ thuộc vào Hội đồng Giáo sư Nhà nước.

Bài báo của ứng viên giáo sư, phó giáo sư ngành kinh tế bị loại thế nào? - 1

Ảnh Ngọc Diệp.

Như Dân trí đã đưa tin, Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã nhận được ý kiến phản ánh, kiến nghị về một số ứng viên giáo sư, phó giáo sư đăng bài báo trên tạp chí mạo danh và tạp chí săn mồi đã được cảnh báo trước đó.

Cụ thể, theo phản ánh, một số ứng viên giáo sư GS,PGS ngành kinh tế về chất lượng bài báo rất thấp kém, liên tục đăng bài trên các tạp chí săn mồi của nhà xuất bản săn mồi (predator).

Trong những tạp chí này, có nhiều tạp chí đã bị loại khỏi danh mục ISI, Scopus, thường là tạp chí dạng mở OPEN ACCESS: không thu phí người đọc, chỉ thu phí cao đối với người đăng; Bài đăng có thể được tải miễn phí dễ dàng; Không thu phí nộp bài để thu hút người gửi bài nhưng lại thu phí đăng bài cao để lấy tiền; Thuộc danh mục scopus nhưng thuộc diện Q4 (thấp nhất trong các Q) và thường có chỉ số H index rất thấp (dưới 10); Đăng bài rất dễ dàng, chỉ cần nộp tiền là đăng, không xét duyệt hoặc xét duyệt rất qua loa.

Ví dụ có ứng viên là tác giả chính của 8 bài báo ISI, Scopus. Trong số đó, 4 bài báo nằm trong danh sách predator; bài đăng trên tạp chí của nhà xuất bản săn mồi Growing Science.

Thậm chí, có ứng viên là tác giả chính của 10 bài báo ISI, Scopus. Trong đó, 4 bài báo thuộc tạp chí săn mồi. 3 bài báo được đăng trên tạp chí Journal of Asian Finance, Economics and Business là tạp chí đã bị nhiều trường đại học như Kinh tế Quốc dân đưa vào danh mục cảnh báo và không hỗ trợ kinh phí đăng bài do quá dễ dãi trong việc đăng bài, đăng bài với số lượng lớn, chất lượng thấp, nộp tiền là đăng được.

Nhóm phản ánh đề nghị Hội Đồng Giáo Sư Nhà Nước và Hội đồng Giáo Sư ngành Kinh tế cân nhắc kỹ những hiện tượng nêu trên khi xét duyệt hồ sơ các ứng viên để đảm bảo sự công bằng, chuẩn mực trong học thuật và dần tiến tới hội nhập với quốc tế.

Nếu loại bỏ các công trình không uy tín ra khỏi hồ sơ, nhiều ứng viên sẽ không còn đạt đủ điều kiện cơ bản để xin công nhận chức danh GS,PGS.