Vĩnh biệt “Bờ xe nước sông Trà”

Hơn 20 năm trước, du khách đi dọc miền Trung, ngang qua sông Trà - Quảng Ngãi sẽ dễ dàng bắt gặp những guồng xe nước nặng trĩu, cần mẫn suốt ngày đêm mang nước từ sông Trà lên tưới tắm cho những cánh đồng màu mỡ ven sông mà không phải tiêu hao một giọt nhiên liệu nào. Rất nhiều nhà nhiếp ảnh đã thu lại trong ống kính của mình về công trình thủy lợi độc đáo này nhưng chỉ có Nguyễn Ngọc Trinh mới là người gìn giữ được những bức ảnh hiếm hoi ấy cho đến hôm nay.

Nguyễn Ngọc Trinh - Ảnh: T.L

Nhiều nhiếp ảnh gia đánh giá rằng đó là những bức ảnh độc đáo, không hẳn là về bố cục, ánh sáng hay màu sắc của nó mà là ý thức của người nghệ sĩ trong việc giữ gìn “đứa con tinh thần” của mình. Có thể nói, cùng với nhạc sĩ Vân Đông qua ca khúc trứ danh Nhớ đàn xe nước (Giải thưởng Nhà nước về VHNT đợt 1), hai bức ảnh nói về chủ đề này của Nguyễn Ngọc Trinh như những nhân chứng sống về dòng sông đã từng làm nao lòng giới tao nhân mặc khách nếu một lần in bóng mình lên đó.

 Ngót 50 năm cầm máy, bước chân của Nguyễn Ngọc Trinh đã in lên hầu khắp các vùng miền, nhất là vùng núi và hải đảo của tỉnh Quảng Ngãi quê ông. Những buồn vui, còn mất ở những nơi mà ông từng đặt chân đến, đã được thu lại trong ống kính của mình bằng tất cả sự nâng niu, gìn giữ. Trong mỗi bức ảnh của ông có cả những tư liệu lịch sử của một vùng quê và cũng lung linh cái nhìn đa diện của người nghệ sĩ. Nguyễn Ngọc Trinh chưa bao giờ nhận bất cứ một tước hiệu hay giải thưởng nào về nhiếp ảnh.

Ông gần như “ẩn cư” trong những tác phẩm của mình. Thế nhưng mỗi khi có dịp trình làng những đứa con tinh thần của mình ra trước công chúng là Nguyễn Ngọc Trinh buộc người xem phải nhớ đến tên ông. Bờ xe nước sông Trà là một trong những bức ảnh như thế. Nguyễn Ngọc Trinh đã ra đi cùng bờ xe nước sông Trà nhưng những bức ảnh ông ghi lại cái công trình độc đáo ấy thì còn mãi với thời gian.

Theo Thanh Niên