"Nuôi dạy con thi đâu đỗ đấy": Kinh nghiệm 40 năm của giáo viên người Nhật

Tô Sa

(Dân trí) - Cuốn sách "Nuôi dạy con thi đâu đỗ đấy" mách nước cho các bậc cha mẹ và thầy cô về 23 quy tắc tạo nền tảng tư duy giúp trẻ đương đầu với mọi khó khăn trong cuộc sống.

Tháng 10/2023, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam phát hành trên toàn quốc cuốn sách Nuôi dạy con thi đâu đỗ đấy của tác giả Nishimura Noriyasu, do nhà nghiên cứu giáo dục Nguyễn Quốc Vương dịch.

Cuốn sách dày 204 trang, gồm 3 chương: Năng lực tương lai của trẻ hầu như được quyết định trước tuổi lên 10; Năm điểm quan trọng khi nhìn nhận "đứa trẻ thông minh" và 23 quy tắc tạo ra nền tảng cho bộ não mạnh nhất.

Đúc kết gần 40 năm kinh nghiệm làm giáo dục, Nishimura Noriyasu chỉ ra những sai lầm trong việc nuôi dạy và hướng dẫn trẻ để đạt được thành tích trong học tập.

Theo ông, câu hỏi "Hôm nay ở trường thế nào? Có vui không?" là cách trò chuyện vô cùng tồi tệ với trẻ; không phải cứ giỏi toán đồng nghĩa với thông minh; học hành chăm chỉ và nâng cao thành tích không tỷ lệ thuận với nhau; những đứa trẻ sống ở chung cư cao tầng sẽ khó phát triển được tài năng; phần lớn giáo dục sớm đều sai lầm...

Nuôi dạy con thi đâu đỗ đấy: Kinh nghiệm 40 năm của giáo viên người Nhật - 1

Bìa sách "Nuôi dạy con thi đâu đỗ đấy" (Ảnh: NXB Phụ nữ Việt Nam).

Tác giả cho hay không phải cứ học hành chăm chỉ thì sẽ nâng cao được thành tích. Có nhiều bậc cha mẹ than phiền rằng "con tôi càng đi học thêm, thành tích học tập lại càng đi xuống".

Tại các trung tâm luyện thi, trẻ được cho giải các bài tập giống với kiến thức đã học ngày hôm đó và gần như rất nhanh trẻ không cần đọc đề vẫn giải được, nhưng khi chỉ cần đề bài có chút thay đổi trẻ sẽ không làm được.

Đây là hệ quả của việc trẻ không được rèn tư duy lĩnh hội bản chất của vấn đề. Trẻ không tự hỏi tại sao bài này lại sử dụng công thức đó mà chỉ thực hành lặp đi lặp lại thì dù cho có nhớ được tạm thời cũng sẽ quên và không nâng cao được năng lực học tập như mong muốn.

Nishimura Noriyasu cho rằng phần lớn chương trình giáo dục sớm đều không hữu dụng. Bộ não con người được "cài đặt chương trình" để phát triển tự nhiên mà không cần phải làm thêm bất cứ việc đặc biệt nào. Hơn nữa nó còn rất ổn định và vững chắc.

Giáo dục sớm sai lầm ở chỗ muốn bỏ qua chương trình đó và khiến não phát triển sớm một cách vô lý. Nghiên cứu cho thấy cái kết của việc thúc đẩy sớm một cách nhân tạo so với cách nuôi dưỡng vốn có sẽ khiến các tế bào bị phá vỡ.

Trong quá trình trưởng thành của trẻ vốn không có đường tắt, khi kích thích quá độ và thiên lệch, nó thậm chí còn phát sinh nhiều vấn đề khác với quá trình trưởng thành của trẻ.

Nuôi dạy con thi đâu đỗ đấy mách nước cho các bậc cha mẹ và thầy cô 23 quy tắc tạo nền tảng tư duy cho trẻ từ tiểu học, giúp trẻ vận dụng kiến thức, tư duy khoa học, tích cực, học cách giải quyết các vấn đề trong cuộc sống, từ đó có thể đương đầu với mọi khó khăn trong cuộc sống.

Nuôi dạy con thi đâu đỗ đấy: Kinh nghiệm 40 năm của giáo viên người Nhật - 2

Cuốn sách mách nước cho các bậc cha mẹ và thầy cô về 23 quy tắc tạo nền tảng tư duy cho trẻ (Ảnh: NXB Phụ nữ Việt Nam).

Nishimura Noriyasu được đánh giá là giáo viên biết sử dụng các phương pháp huấn luyện kết hợp sự hợp tác, tham gia của phụ huynh, đồng thời khéo léo đưa vào các giá trị quan làm rung động trái tim của trẻ em.

Ông có 40 năm làm việc liên tục trong vai trò là giáo viên luyện thi vào trung học cơ sở, trung học phổ thông ở Nhật Bản.

Ông đã chuyển công việc luyện thi từ ghi nhớ, giải bài tập kiểu nhồi nhét, vô vị, kém hiệu quả sang các giờ học đi sâu vào bản chất tư duy khi tìm kiếm câu trả lời cho các câu hỏi "Tại sao?", "Nếu thế thì sẽ thế nào?"…

Hàng trăm học sinh của Nishimura Noriyasu đã đỗ vào các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông danh tiếng nhất nước Nhật.

Ông cũng trở thành khách mời trong nhiều chương trình truyền hình về giáo dục và là tác giả của nhiều cuốn sách viết về giáo dục.