Nhà thơ Trịnh Thanh Sơn và sinh nhật cuối cùng

Xe bị tắc đường, phải mất 20 phút mới qua được ngã tư Kim Liên - Đại Cồ Việt. Toán và Kha đi xe máy đến trước. Đang trên đường thì nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Định gọi điện hẹn gặp để đưa tôi cuốn Báo ảnh Việt Nam số tháng 9 có in bài viết về tôi. Thế là hẹn Định đến nhà Sơn luôn. Dọc đường dừng lại mua hoa. Bằng Việt hỏi có nên mua hoa không? Sinh nhật phải có hoa chứ. Em Thủy cùng quê Thanh Hóa với Sơn, ôm bó hoa tặng, chắc sẽ làm cho Sơn vui hơn. 

Chị Lý vợ Sơn cho biết từ sáng Sơn nằm như ngủ, nhưng ai đến cũng biết. Nhiều bạn bè đã đến thăm anh. Hoa thật nhiều trong nhà. Nghe tiếng chúng tôi, Sơn bỗng mở mắt nhìn. Cặp mắt yếu ớt, mừng rỡ rớm lệ. Cái bắt tay rất yếu. Chúng tôi ngồi bên Sơn, còn anh thì như lim dim ngủ. Các con anh là Mai Anh và Mai Nguyên đưa ra cuốn sách mới in xong: Đi dọc cánh đồng thơ, tập 3 dày 470 trang viết về thơ của hơn 50 nhà thơ. Lời bạt của Nguyễn Đức Thiện có đoạn: "Tất cả những trang viết của Sơn thể hiện một sự ưu ái rất riêng với tất cả những người viết mà Sơn đã đọc... Đọc những dòng này, những người làm thơ chưa thành danh hẳn cũng mỉm cười và nhâm nhi sự sung sướng đến vài ngày".

Nguyễn Trọng Tạo: "Anh Sơn ơi, hoa sinh nhật đây".

Chị Lý nói tập truyện ngắn khá dày của anh sắp vào nhà in. Trưa nay người ta mới đưa bản can đến. Có vẻ chậm quá khiến anh không được vui. Rồi chị thay anh tặng sách cho chúng tôi. Lần này thì sách của Sơn không có lời đề tặng, không có chữ ký của anh. Anh không thể làm được cái việc mà anh rất sung sướng ấy nữa.

Khi tôi thay mặt anh em nói với chị Lý lời tạm biệt ra về. Bỗng Sơn mở mắt và đưa tay lên vẫy. Thật bất ngờ. Chúng tôi đến bên Sơn một lần nữa. Chợt Sơn nói như thốt lên yếu ớt: "Tạo bao giờ cũng là cuối cùng". Tôi hỏi anh "Ý Sơn muốn nói gì?", nhưng anh nhắm mắt lại, không nói được gì thêm...

Trên đường về, tôi nghĩ về ngày sinh nhật của anh. Vâng, mùa Thu đã sinh ra anh, và mùa Thu cũng sẽ mang anh về.

Hơn 10 giờ đêm, Nguyễn Đình Toán gõ cửa nhà tôi, đưa ảnh mà anh đã chọn. Chúng tôi xem những tấm ảnh đến thăm Sơn, thấy buồn vô cùng. Và tôi đưa lên đây những tấm ảnh Toán chụp, kỷ niệm ngày sinh của người bạn thơ trước ngưỡng cửa Vĩnh Hằng.

 Nguyễn Trọng Tạo

(Bài trích đăng từ blog nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo)