Nghệ sĩ Hiền Xuân: Chất giọng hiếm của làng nhạc Việt

Sở hữu chất giọng “đếm trên đầu ngón tay”

Với đa số công chúng, Phạm Mai Hiền Xuân chưa phải là một cái tên quen thuộc. Nhưng với nhiều người trong nghề và với những ai yêu dòng nhạc chính thống với lối hát đẹp của nghệ thuật thanh nhạc chuyên nghiệp thì Hiền Xuân là một giọng ca ấn tượng. Cô sở hữu chất giọng mezzo-sprano (giọng nữ trung kịch tính), một chất giọng rất hiếm trong làng nhạc Việt. Phần lớn các nữ ca sĩ Việt Nam có giọng nữ cao soprano, người cùng tông giọng như Hiền Xuân có thể đếm trên đầu ngón tay. Chính vì thế, ngay từ khi mới bước chân vào học thanh nhạc tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, Hiền Xuân đã là một trong những giọng hát được chú ý và được thầy cô đặt nhiều hy vọng.

NSND Quang Thọ, người thầy đã dìu dắt Hiền Xuân khi cô bắt đầu thi vào Học viện Âm nhạc Quốc gia, kể lại: Ông vẫn còn nhớ hình ảnh cô học trò Hiền Xuân khoảng 20 năm về trước với vóc dáng gầy gò, nhỏ bé và… chưa biết hát, chỉ mới bập bẹ thôi. Khi ông kiểm tra giọng, thấy Hiền Xuân có khả năng và có chất giọng lạ nên nhận lời hướng dẫn cô. Chỉ sau vài buổi lên lớp, Hiền Xuân đã hát vững và vượt qua được kỳ thi đầu vào. “Với chất giọng của Hiền Xuân, tôi nghĩ chỉ có cô Phương Lan mới có thể phù hợp nên đã giao cho cô ấy dạy. Phương Lan là một nghệ sĩ giọng mezzo, có chất giọng khá tương đồng với Hiền Xuân. Sau khi Hiền Xuân tốt nghiệp trung cấp và thi đỗ đại học, cô đã giới thiệu giọng hát Hiền Xuân cho NSND Trung Kiên và thầy Trung Kiên đã dìu dắt Hiền Xuân cho đến ngày nay”, NSND Quang Thọ chia sẻ.

Tốt nghiệp đại học, Hiền Xuân tiếp tục theo học Thạc sĩ thanh nhạc và trở thành giảng viên thanh nhạc tại Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội. Có chuyên môn vững vàng, sở hữu chất giọng hiếm, lại được dìu dắt bởi những giọng ca hàng đầu của âm nhạc Việt Nam, nhưng suốt bao nhiêu năm qua, Hiền Xuân vẫn luôn là một giọng hát… tiềm năng. Điều này có lẽ bởi do bản tính ngại bon chen và… quá chăm chỉ học hành của Hiền Xuân. Khi mới là cô học trò trung cấp 1, Hiền Xuân đã lọt vào vòng chung kết miền Bắc giải Sao Mai, nhưng rồi cô lại rút lui không thi vì cảm thấy có nhiều chuyện phức tạp. Từ đấy cô tập trung cho việc học rồi giảng dạy, không tham gia một cuộc thi ca hát nào nữa. Bên cạnh đó, khi lập gia đình, cuộc sống của Hiền Xuân cũng cứ thế nhẹ êm trôi với những niềm hạnh phúc riêng, với những bận rộn vun vén cho tổ ấm của một người phụ nữ… Cô ít xuất hiện trên các sân khấu ca nhạc, cũng không ra sản phẩm. Bởi vậy mà “độ phủ” của cô không được như nhiều nghệ sĩ khác…

Không gian âm nhạc đậm đà màu sắc dân gian

Nhưng giờ đây, sau khi đỡ bận rộn hơn với việc gia đình con cái cũng như việc giảng dạy, Hiền Xuân quyết tâm “hòa nhập” với đời sống âm nhạc. Đầu năm 2019, cô ra mắt MV Lời quê, tạo bất ngờ cho đồng nghiệp và được công chúng đón nhận. Đó là động lực để cô bắt tay vào thực hiện bộ đĩa DVD - CD Tình mẹ vừa ra mắt công chúng vào ngày 18/7/2019.

CD Tình mẹ gồm có 6 ca khúc thì có tới 5 ca khúc của nhạc sĩ Lê Minh, đó là Nỗi nhớ tháng 3, Nghe em hát í a, Hết giận rồi thương, Bến xưa, Khúc ca trù trên đất Phượng. Cả 5 ca khúc này đều được Hiền Xuân quay DVD với sự hỗ trợ của e-kip đạo diễn Richard Bình. Nhạc sĩ Lê Minh cho biết, khi Hiền Xuân xin phép ông thực hiện album, ông cho rằng cô hơi mạo hiểm và khuyên cô chỉ nên chọn 1-2 bài, còn lại thì để dành “đất” cho nhạc sĩ khác. Nhưng khi Hiền Xuân quyết tâm và đặc biệt là khi nghe Hiền Xuân hát, ông đã bị chinh phục hoàn toàn, chỉ còn biết thốt lên: “Hiền Xuân đã thể hiện các ca khúc một cách trên cả tuyệt vời!”. Về phía Hiền Xuân, cô cho biết, cô chọn 5 bài hát của nhạc sĩ Lê Minh bởi giai điệu hay và lời ca sâu sắc, ngọt ngào. “Khi hát ca khúc của chú Lê Minh, tôi như được trải lòng với lời hát. Điều đáng nói, dù cả 5 ca khúc là của một tác giả nhưng mỗi ca khúc lại có một màu sắc riêng không trộn lẫn”, nữ ca sĩ nói.

Đáng chú ý, ca khúc thứ 6 trong CD mang tên Tình mẹ chính là sáng tác của Hiền Xuân. Chia sẻ về album cũng như ca khúc do mình viết, Hiền Xuân cho biết, mẹ luôn có một vị trí đặc biệt trong trái tim cô và những ca khúc về mẹ luôn tạo cho cô những cảm xúc đặc biệt. Những người mẹ Việt Nam kiên cường, nhân hậu, một đời hy sinh khiến Hiền Xuân cảm phục và muốn tôn vinh. Đặc biệt là từ khi làm mẹ, cô càng thấu hiểu, cảm nhận sâu sắc hơn tấm lòng của những người mẹ Việt nói chung và của người mẹ đã sinh ra mình nói riêng và điều đó đã thôi thúc cô viết nên giai điệu, lời ca của bài hát Tình mẹ.

Nghe album Tình mẹ của Phạm Mai Hiền Xuân, người ta dễ cảm nhận thấy một không gian âm nhạc đậm đà màu sắc dân gian từ đồng bằng Bắc bộ cho tới Bắc Trung bộ. Không gian ấy nhẹ nhàng mà sâu lắng như lời ru của mẹ, như một chút giận hờn của tình yêu đôi lứa gắn với không gian đậm hồn Việt… Có điều khá thú vị, những giai điệu đậm chất dân gian ấy lại vẫn khoe được chất giọng nữ trung độc đáo của Hiền Xuân. Đó là điểm tạo nên sự khác biệt của album khi Tình mẹ gia nhập vào đời sống âm nhạc Việt.

Giọng hát tử tế, hay và đầy khát vọng

Sinh năm 1983, sau gần 20 năm bước chân vào âm nhạc mới ra album đầu tay, có thể nói Phạm Mai Hiền Xuân bước khá chậm so với nhiều bạn bè cùng trang lứa như Tân Nhàn, Thu Hà… Nhưng như người xưa vẫn nói là “chậm mà chắc”, với bộ CD-DVD Tình mẹ, Hiền Xuân đã khẳng định mình. Lê Minh Sơn – chàng nhạc sĩ lãng tử có tiếng khắt khe không tiếc lời khen ngợi Hiền Xuân: “Hiền Xuân là một giọng hát tử tế. Và là một giọng hát rất hay. Không chỉ vậy, còn là giọng hát có khát vọng. Điều đó đã tạo ra được một sản phẩm tuyệt vời”.

Còn NSND Quang Thọ, ông đánh giá cao khả năng tỏa sáng trên sân khấu của Hiền Xuân: “Có những người học thanh nhạc suốt 8 năm, lại thêm 2 năm cao học nữa, nhưng chưa chắc đứng trên sân khấu để hát được. Nhưng ở những người có tố chất thì phát triển rất nhanh và Hiền Xuân là một trong những người đó. Từ khi Hiền Xuân mới tốt nghiệp trung cấp, tôi đã nhìn ra tố chất ấy của Hiền Xuân, nhận ra em sẽ có những bước đi rất xa trong sự nghiệp ca hát của mình”. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, sau đó Hiền Xuân lại tạm lùi về vun vén gia đình và tập trung cho công việc dạy học. Về điều này, NSND Quang Thọ cho rằng: “Không chỉ riêng nghệ sĩ mà bất cứ ngành nghề nào về văn hóa nghệ thuật, có một yếu tố quan trọng quyết định toàn bộ cuộc đời làm nghê thuật, đó là vận may. Một người có tài năng, có thời điểm nhưng vận may chưa đến thì chưa phải một ngôi sao. Và có thể bắt đầu từ hôm nay, vận may sẽ đến với Hiền Xuân”.

Ngay sau bộ album DVD-CD Tình mẹ, Phạm Mai Hiền Xuân cùng ê-kip đã bắt tay vào thực hiện nhiều dự án âm nhạc quan trọng dự định ra mắt trong thời gian tới, trong đó đáng chú ý nhất là dự án phim ca nhạc với sự cộng tác của nhạc sĩ Đức Trịnh.