Cô gái Việt thắng giải thưởng dịch thuật tại Anh với 2 cuốn sách độc đáo

Minh Nhân

(Dân trí) - Hai tựa sách được dịch từ tiếng Việt lần đầu xuất hiện trong danh sách giải thưởng Anh về văn học, đều do dịch giả Nguyễn An Lý thực hiện.

Ngày 18/7, English PEN (Hiệp hội Văn bút Anh) công bố 16 tác phẩm đoạt giải dịch thuật PEN Translates, được viết bằng 10 ngôn ngữ khác nhau, gồm nhiều thể loại: Tiểu thuyết, tập truyện ngắn, sách phi hư cấu, kịch thơ, văn học trẻ...

Will Forrester, Trưởng chương trình Văn học tại English PEN, cho biết 16 giải thưởng được lựa chọn từ vòng gửi bài lớn nhất từ trước đến nay.

"Sự táo bạo, độc đáo, chấp nhận rủi ro, tinh thần và chất lượng được thể hiện qua các bài dự thi và những người đoạt giải được đánh giá đều xuất chúng. Điều này nói lên sự phát triển mạnh mẽ của văn học dịch", Will Forrester nói.

Đại diện giải thưởng bày tỏ rất vui được góp phần đưa các tác phẩm này đến với độc giả nói tiếng Anh và có thể hỗ trợ những nhà văn, dịch giả và nhà xuất bản xuất sắc.

Trong 16 tác phẩm, 2 tựa sách được dịch từ tiếng Việt lần đầu xuất hiện trong danh sách, gồm: Water: A Chronicle (Biên sử nước, Major Books xuất bản) của Nguyễn Ngọc Tư và Elevator In Saigon (Thang máy Sài Gòn, Tilted Axis Press xuất bản) của nhà văn Thuận.

Hai bản dịch đều do dịch giả Nguyễn An Lý chuyển ngữ. 

Cô gái Việt thắng giải thưởng dịch thuật tại Anh với 2 cuốn sách độc đáo - 1

Bìa sách phiên bản tiếng Anh của "Biên sử nước" (Ảnh: Major Books).

Biên sử nước được phát hành vào năm 2020, là tiểu thuyết thứ hai của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư sau Sông năm 2012.

Tiểu thuyết xoay quanh một trận đại hồng thủy mở ra và không thể khép lại. Đức Ngài với trái tim cứu rỗi trở thành trung tâm, biểu tượng của tính thiêng, nơi phát xuất lời nguyền và cũng là nơi cứu rỗi khổ lụy, nơi đánh mất cũng là nơi khuyến dụ mọi nỗ lực tìm đoạt.

Đây là tác phẩm kết tinh những đặc sắc trong những tìm tòi sáng tạo của Nguyễn Ngọc Tư về nội dung lẫn bút pháp. Tiểu thuyết vừa quen thuộc vừa lạ lẫm, cho phép người đọc tái khám phá một Nguyễn Ngọc Tư điêu luyện nhưng mới mẻ.

Nguyễn Ngọc Tư, 47 tuổi, sinh sống tại Cà Mau.

Những tác phẩm tiêu biểu: Ngọn đèn không tắt, Cánh đồng bất tận, Yêu người ngóng núi, Tạp văn Nguyễn Ngọc Tư, Giao thừa, Gió lẻ và 9 câu chuyện khác, Sông, Đảo, Đong tấm lòng, Không ai qua sông, Gáy người thì lạnh, Khói trời lộng lẫy, Hành lý hư vô, Hong tay khói lạnh, Trôi.

Tập truyện Cánh đồng bất tận (2005) nhận giải thưởng của Hội nhà văn Việt Nam năm 2006 và truyện ngắn cùng tên đã được chuyển thể thành phim điện ảnh năm 2010.

Cô gái Việt thắng giải thưởng dịch thuật tại Anh với 2 cuốn sách độc đáo - 2

Bìa sách phiên bản tiếng Anh của "Thang máy ở Sài Gòn" (Ảnh: Amazon).

Thang máy Sài Gòn lấy bối cảnh năm 2004, một thiếu phụ trẻ gốc Việt. Sau cái chết khó hiểu của mẹ trong thang máy Sài Gòn, cô quyết định đi tìm người đàn ông có tên Paul Polotski mà mẹ cô từng gặp và yêu trong nhà tù Hỏa Lò, đêm trước chiến dịch Điện Biên.

Tác phẩm được trao tặng Giải Sáng tạo (Bourse de Création) năm 2013 của Trung tâm sách quốc gia Pháp (Centre National du Livre).

Nhà văn Thuận tên thật là Đoàn Ánh Thuận, sinh năm 1967 tại Hà Nội, hiện sống tại Paris, Pháp. Cô học đại học ở Nga, cao học ở Pháp. 

Nguyễn An Lý sinh ở Hà Nội, hiện sống tại TPHCM, chủ yếu dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt.

Tháng 11/2023, cô là người Việt đầu tiên nhận giải Dịch thuật Quốc gia về Văn xuôi của Hiệp hội Dịch giả Văn học Mỹ với Chinatown của nhà văn Thuận, chuyển ngữ từ tiếng Việt sang tiếng Anh.

Cô gái Việt thắng giải thưởng dịch thuật tại Anh với 2 cuốn sách độc đáo - 3

Dịch giả Nguyễn An Lý (Ảnh: ALTA).

Giải thưởng PEN Translates ra đời vào năm 2012 với hỗ trợ từ Hội đồng Nghệ thuật Anh nhằm khuyến khích các nhà xuất bản tại Anh tìm kiếm và giới thiệu sách từ nhiều ngôn ngữ khác.

Đến nay, PEN Translates đã hỗ trợ 376 cuốn sách được dịch từ hơn 90 ngôn ngữ, trao tặng hơn 1,2 triệu bảng Anh cho các tác giả, dịch giả và nhà xuất bản. Trong đó, 19 cuốn sách được PEN Translates hỗ trợ đã xuất hiện trong danh sách dài Giải thưởng Booker Quốc tế.