Thị trấn kỳ lạ nơi cái chết bị coi là... bất hợp pháp

Longyearbyen nằm tại thung lũng Longyeardalen và ven bờ Adventfjorden, một vịnh thuộc vịnh hẹp Isfjorden, thuộc bờ biển phía tây của đảo Spitsbergen. Thị trấn là điểm định cư lớn nhất và là trung tâm hành chính của Svalbard, Na Uy. Năm 2008, nơi này có khoảng 2.040 cư dân.

Do nằm ở vùng bắc cực của Na Uy - nơi nhiệt độ quá lạnh nên người dân khi qua đời không được phép chôn cất tại địa phương. Khu nghĩa trang ở Longyearbyen ngừng tiếp nhận chôn cất tử thi từ những năm 30 của thế kỷ trước. Do lớp đất tại đây đóng băng vĩnh viễn kèm thêm nhiệt độ quá lạnh khiến thi thể không phân hủy. Những xác chết vẫn giữ nguyên hiện trạng ban đầu trở thành mồi của gấu Bắc Cực, thậm chí thành nguồn phát tán bệnh dịch.

Vào thời điểm năm 1918, tại đây từng diễn ra đại dịch virut cúm khiến rất nhiều người thiệt mạng. Xác người chôn cất dưới lớp đất đóng băng vĩnh cửu còn nguyên vẹn tới mức các nhà khoa học có thể nghiên cứu được vì virut bảo quản trong người bạn nhân. Lo sợ tình trạng thi thể sẽ phát tán bệnh dịch, giới chức địa phương ban hành một điều luật mang ý nghĩa tượng trưng. Cụ thể, việc chết đột ngột được coi là “hành vi bị cấm”.

Vào năm 1950, nhận thấy xác người trong nghĩa trang địa phương không phân hủy, chính quyền Longyearbyen quyết định cấm chôn cất người mới tại địa phương. Theo đó, những người ốm nặng hay sắp qua đời sẽ được chuyển tới thành phố khác bằng tàu biển hay máy bay để chữa trị. Việc chôn cất cũng tiến hành ở nơi khác.

Longyearbyen là thị trấn duy nhất nằm trên đảo Spitsbergen, hòn đảo băng tuyết thuộc quần đảo Svalbard, và được coi là “điểm dừng chân cuối cùng trước khi tới Cực Bắc”. Vào thời điểm từ tháng 11 tới đầu tháng 2 hàng năm, nơi này được bao trùm hoàn toàn trong bóng đêm. Tuy nhiên, hiện tượng này không kéo dài quá lâu khi tới giữa tháng 4, bầu trời bừng sáng và được gọi là “mặt trời giữa đêm”. Điều này tiếp tục kéo dài cho tới cuối tháng 8.

Là một trong những nơi khắc nghiệt nhất thế giới có người sinh sống, người dân ở Longyearbyen chủ yếu sống trong những căn nhà gỗ. Không chỉ đối diện với những cơn gió buốt lạnh từ Bắc Băng Dương thổi về, cuộc sống người dân tại đây gặp không ít khó khăn. Các chế độ chăm sóc y tế của Na Uy không tới được đây. Bởi vậy, khi ốm đau bệnh tật, cư dân phải tới nơi khác để chữa trị.

Ngoài Longyearbyen, trên thế giới cũng có những địa danh khách “cấm” người dân đột tử, đó là Itsukushima (Nhật Bản), Falciano del Massico (Italia) và Sarpourenx (Pháp).

Huy Hoàng

Theo TG, PP