Khách ngắm xác Titanic ký giấy chấp nhận chết, gia đình có được bồi thường?

Gia đình nạn nhân có thể khởi kiện, nhận bồi thường không?

Ngày 22/6, giới chức Mỹ đã xác nhận tàu lặn Titan "bị nghiền nát" ở độ sâu gần 4.000m dưới đáy Đại Tây Dương. Thời điểm đó, tàu chở 5 người trong khoang gồm 4 du khách và tất cả đều thiệt mạng.

Danh tính các nạn nhân tử vong trong thảm kịch gồm lái tàu Stockton Rush, 61 tuổi. Ông đồng thời là Giám đốc điều hành OceanGate, công ty vận hành tàu lặn Titan.

Những du khách xấu số còn lại gồm tỷ phú người Anh Hamish Harding, 58 tuổi; tỷ phú gốc Pakistan Shahzada Dawood, 48 tuổi cùng con trai Suleman, 19 tuổi, đều mang quốc tịch Anh và nhà hải dương học mang quốc tịch Pháp Paul-Henri Nargeolet, 77 tuổi.

Chuyến thám hiểm ngắm xác tàu Titanic được công ty OceanGate đứng ra vận hành. Hiện đây là công ty duy nhất trên thế giới cung cấp dịch vụ mạo hiểm này.

Với chuyến đi như vậy, mỗi hành khách sẽ phải bỏ ra 250.000 USD (gần 6 tỷ đồng) gồm phí đào tạo và hỗ trợ thám hiểm cho du khách khi tham gia tour.

Tuy nhiên, trước khi bước vào tàu lặn Titan thực hiện chuyến tham quan xác Titanic, tất cả hành khách đều phải ký giấy cam kết miễn trừ trách nhiệm với OceanGate - công ty có trụ sở tại Washington (Mỹ).

Trong đó, nguy cơ tử vong được đề cập ít nhất 3 lần trong trang đầu tiên. Như vậy, du khách phải "tự chịu trách nhiệm" trong trường hợp con tàu gặp sự cố dưới đáy biển, thậm chí là tử vong.

Sau thảm họa này, câu hỏi được đặt ra, bên nào sẽ đứng ra chịu trách nhiệm?

Có nhiều giả định rằng, OceanGate phải đứng ra chịu trách nhiệm trong bất cứ trường hợp nào xảy ra đối với 5 hành khách. Tuy nhiên, việc Giám đốc điều hành của OceanGate đã tử vong, khiến các thủ tục pháp lý xung quanh Titan càng phức tạp thêm.

Theo phó giáo sư lịch sử hàng hải tại Đại học Campbell ở Bắc Carolina, ông Salvatore Mercogliano, một tàu lặn như Titan không giống như tàu thủy hay các tàu khác và "phần lớn không được kiểm soát".

"Loại tàu như Titan không yêu cầu phải đăng ký tại một quốc gia nào hay tuân theo các luật cụ thể được Công ước quốc tế điều chỉnh. Chẳng hạn như Công ước quốc tế về an toàn sinh mạng con người trên biển SOLAS được ban hành sau khi vụ chìm tàu Titanic xảy ra", phó giáo sư Salvatore nói.

Cũng theo vị phó giáo sư này, nếu như các tàu lặn thông thường phải tuân thủ Đạo luật an toàn tàu chở khách được ban hành ở Mỹ năm 1993, thì tàu Titan "là trường hợp ngoại lệ" vì nó hoạt động ở vùng biển quốc tế.

Tàu lặn Titan, theo sự thừa nhận của chính OceanGate, không được phân loại theo một quy trình đảm bảo, với công ty bảo hiểm và cơ quan quản lý rằng "tàu được thiết kế, xây dựng, kiểm tra theo những tiêu chuẩn được chấp nhận".

Theo luật sư Miguel Custodio đang làm việc tại Los Angeles (Mỹ), cách duy nhất để các gia đình nạn nhân khởi kiện OceanGate là họ phải chứng minh vụ việc xảy ra do "sự bất cẩn của thành viên công ty". 

Cùng chung nhận định, luật sư Sherif Edmond El Dabe cho biết "cơ hội để các gia đình khởi kiện thành công OceanGate gần như bằng không vì du khách cố tình tham gia hoạt động cực kỳ nguy hiểm, đồng thời ký giấy chấp nhận rủi ro cao".

Hiện chưa xác định được tài sản của OceanGate có đủ để bồi thường các tổn thất lớn hay không.

Tuy nhiên, gia đình nạn nhân có thể tận dụng chính sách bảo hiểm của công ty (nếu có). Họ có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại từ bên tham gia thiết kế, chế tạo bộ phận cung cấp cho tàu lặn Titan, trong trường hợp chúng bị phát hiện có sai sót dẫn tới nguyên nhân chính gây ra thảm kịch.

Tàu Titan có được bảo hiểm không?

Phó giáo sư Salvatore cho biết, ông rất "tò mò" muốn biết công ty nào bảo hiểm cho OceanGate.

"Thông thường, công ty bảo hiểm sẽ yêu cầu một tổ chức tiến hành phân loại để đảm bảo rằng tàu lặn như Titan cần đáp ứng tất cả yêu cầu trước khi bán bảo hiểm", vị phó giáo sư bổ sung.

Tuy nhiên tới thời điểm hiện tại, đại diện của OceanGate chưa công khai bất cứ thông tin nào về công ty đang đứng ra bảo hiểm cho mình.

Sau thảm kịch, ông Andy Barr, chuyên gia về thương hiệu và quan hệ công chúng, nhận định "dù kết quả ra sao thì điều này cũng đồng nghĩa với việc kết thúc của thương hiệu OceanGate".

"Chúng ta phải nhớ rằng, bản chất của dịch vụ du lịch thám hiểm biển sâu tiềm ẩn nhiều rủi ro tự nhiên. Nhưng các công ty có liên quan cần đảm bảo trách nhiệm khi nhắc tới sự an toàn của du khách cũng như nhân viên", ông Andy khẳng định.