Hương hoa mùi: Tín hiệu báo xuân về!

(Dân trí) - Như một tín hiệu báo xuân về, khi những chiếc xe đạp cũ mèm chở phía sau những bó mùi xanh sậm, nhẹ tênh mà hương tỏa dịu thơm khắp các ngả đường, len vào từng ngõ phố… là lúc năm mới đang gõ cửa từng nhà!

Vào những ngày cuối tháng Chạp, xen lẫn sắc đào thắm, sắc quất vàng rực rỡ là sắc trắng khiêm nhường của những chùm hoa mùi li ti mà nhiều người dùng để đun nước tắm vào ngày cuối năm.

Loài cây như cô gái mảnh mai nói với tạo vật bằng hương thơm từ khi mới lộ trên mặt đất lá mầm xanh biếc, mùi hương làm nên ý nghĩa sự tồn tại của loài cây ấy: Cây Mùi - với một mùi thơm tỏa lan và khoáng đạt. Mùi của hoa, của đủ thứ rau thơm, mùi của phù sa ngàn năm bồi lở, mùi lá và hoa mùi cất mình lên khơi luồng lan chảy vào không gian trong giác quan cảm xúc của người.

Ảnh minh họa
Mùi hương xuyên qua nhiều thế kỷ như một trong những biểu hiện của đồng bằng Bắc bộ, của văn minh lúa nước sông Hồng, của chốn thôn làng qua bao biến thiên vẫn giữ được phong tục cổ truyền, đất lề quê thói. Từ nhiều đời nay, thói quen đun nước lá mùi già để tắm trong ngày 30 Tết đã là một phong tục đẹp, thiêng liêng của người Việt Nam mỗi khi chuẩn bị đón một năm mới đang đến gần. Bởi lẽ, với rất nhiều người, được tắm gội bằng nồi nước lá mùi với hương thơm nồng nàn, ấm áp trong ngày cuối cùng của năm cũ là như thấy những điều chưa toại nguyện, chưa vẹn tròn hay những nỗi buồn phiền còn vương vấn trong tâm tư được trút bỏ. Ngày trước, rau mùi không có bán quanh năm như bây giờ mà chỉ trồng vào dịp thu đông. Ngay cả bây giờ, rau mùi trái vụ cũng không thơm bằng, không ngon bằng. Cứ khi trời se lạnh, người ta lại cuốc cho đất tơi xốp và gieo lên đó những hạt rau mùi nhỏ li ti như những hạt đường. Hạt rau mùi gặp đất ẩm, nảy những cái mầm xanh, vươn mình, đội đất ngoi lên, xòe hai nhánh lá tí xíu bằng hai hạt ngô, xanh nhẹ nhàng mỏng mảnh. Rau mùi lớn nhanh, xòe thêm những cái lá mới giống lá trang thu nhỏ thì được vặt cả gốc để bán làm rau thơm. Mùa đông lạnh, các món canh trở lên hấp dẫn hơn, đượm vị hơn với nắm rau mùi thái nhỏ, rắc vào rồi bắc ra ăn nóng. Với mùi thơm đặc trưng, dịu mà quyến rũ và màu xanh mát mắt của rau mùi, kể cả bát canh cà chua giản dị hay bát canh sườn nấu sấu cũng hấp dẫn hơn bội phần. Tắm tất niên bằng nước đun với lá mùi gắn với tâm thức người Việt như một nghi thức tất yếu. Người muốn tắm gội nước lá hoa mùi, đã được thỏa mãn vào cữ tháng Mười, nhưng hầu hết tất cả mọi người đều thấy cần phải tắm gội thứ nước ấy vào chiều cuối cùng của năm. Cùng với việc dọn dẹp trang hoàng nhà cửa, ai cũng muốn thân thể mình sạch sẽ. Và nước lá hoa mùi, không chỉ cho người ta được sạch sẽ, gột rửa bụi trần, mà còn được tắm rửa tinh thần, để cả tâm hồn và toàn thân thể được tinh khiết, thơm tho, thanh thản trong cảm giác bay bổng, yên bình. Tết Giáp ngọ đang đến rất gần trong cái lạnh se se, trong sắc thắm, trong tiếng nhạc lời ca rộn rã, trong vẻ tất bật của những người đi sắm Tết và trong cả hương thơm ấp áp của những nồi nước lá mùi già thoang thoảng đâu đây. Song An