Tết Đoan Ngọ: Rượu nếp, vải, mận "cháy hàng" sớm, tiểu thương bán mỏi tay
(Dân trí) - Các loại cơm rượu nếp như nếp cẩm, nếp cái hoa vàng hay bánh tro và một số trái cây mùa hè như vải, mận,... được người dân tìm mua từ sáng sớm để làm thủ tục "diệt sâu bọ" trong ngày Tết Đoan Ngọ.
Từ 6h30 sáng ngày 3/6 (tức 5/5 âm lịch, hay còn gọi là Tết Đoan Ngọ, Tết giết sâu bọ), nhiều hàng hoa quả tại khu chợ Hà Đông (Hà Nội) đã chật kín khách.
Người ra người vào tấp nập để chọn lựa cho mình những loại trái cây tươi ngon nhất, về làm thủ tục "diệt sâu bọ" trước khi ăn sáng trong ngày Tết Đoan Ngọ.
Chị Phạm Hà (ở phường Nguyễn Trãi, quận Hà Đông) cho biết, hàng năm, vào mùng 5/5 âm lịch, chị đều đi chợ từ lúc sớm tinh mơ để mua một số mặt hàng như trái cây, rượu nếp, bánh tro về làm mâm lễ cúng ngày Tết Đoan Ngọ.
Sau cúng, chị sẽ hạ lễ để cả nhà quây quần, cùng thưởng thức món ăn với mong muốn "diệt sâu bọ", cầu một năm thuận lợi, suôn sẻ và nhiều sức khỏe cho gia đình.
"Đầu tiên, mọi người sẽ thưởng thức một chút cơm rượu nếp như nếp cẩm, nếp cái hoa vàng. Sau đó ăn thêm bánh tro hoặc vải, mận trước khi đến bữa sáng. Nhiều năm nay, gia đình tôi đều duy trì thói quen này để cầu mong một năm làm ăn hanh thông, ai nấy có nhiều sức khỏe, may mắn", chị Hà nói.
Một tiểu thương ở chợ Hà Đông cho biết, năm nay mọi người mua sắm ít hơn các năm trước. Tuy vậy, các mặt hàng hoa quả như vải, đào, mận… vẫn bán khá chạy.
Trung bình vào dịp này, bà bán được khoảng vài tạ mận/ngày, phải bày hàng từ 5h sáng, sớm hơn mọi khi vài tiếng đồng hồ để khách kịp mua về làm mâm cúng "diệt sâu bọ".
Tiểu thương này cho hay, sở dĩ mận, vải là loại trái cây đắt hàng nhất vì theo quan niệm dân gian, những quả có vị chua sẽ mang lại hiệu quả trong việc "giết sâu bọ". Ngoài ra, giá thành của mận, vải khi vào mùa vụ cũng rẻ và ngon hơn, phù hợp túi tiền người mua. Đầu mùa, mận được bán với giá hơn 100.000 đồng/kg thì nay chỉ còn 30.000 - 50.000 đồng/kg tùy loại.
Bà Nguyễn Thị Thanh - một người bán cơm rượu nếp tại chợ cho biết đã dậy từ 5h sáng để dọn hàng. Riêng rượu nếp được bà ủ từ khoảng một tuần trước để có thời gian lên men tốt nhất và kịp bán dịp Tết Đoan Ngọ.
Cơm rượu nếp là món "cháy hàng" sớm trong ngày này. Theo quan niệm dân gian của người Việt, ăn rượu nếp có thể giết sâu bọ vì món này có vị nồng cay, giúp loại bỏ những loài ký sinh có hại trong cơ thể. Sau khi các loài sâu bọ trong cơ thể bị cơm rượu nếp "chuốc say", tiếp tục ăn trái cây có vị chua, chát sẽ khiến chúng chết nhanh hơn.
Ngoài cơm rượu nếp, bánh tro (hay gọi là bánh ú tro, bánh gio) cũng hút khách mua vì tính mát, vị nhạt, ăn kèm với đường hoặc mật, có tác dụng giải nhiệt cơ thể trong tiết trời oi bức. Bánh tro được gói theo nhiều hình dáng khác nhau, từ vuông, dài cho đến hình chóp, giá 5.000 - 10.000 đồng/chiếc.
Trong ngày Tết Đoan Ngọ, nhiều gia đình thường làm mâm lễ chay, dâng lên bàn thờ tổ tiên, thần linh để cầu mong sức khỏe, bình an và mọi sự hanh thông, suôn sẻ.
Bên cạnh đó, một số mặt hàng khác như xôi, gà luộc cũng được người dân ưa chuộng, chuẩn bị mâm cúng tươm tất, đủ đầy hơn. Trung bình, mỗi con gà trống luộc sẵn, tạo dáng đẹp có giá 250.000 - 300.000 đồng/con, tùy trọng lượng. Xôi đỗ, xôi gấc có giá bình dân từ 20.000 - 40.000 đồng/đĩa.