Gánh xôi sầu riêng nổi tiếng ở Sài Gòn buồn vì dịch Covid-19
(Dân trí) - Gánh xôi của bà Hà đã tồn tại ở chợ cũ Tôn Thất Đạm hơn 3 thập kỷ. Trước chỉ trong một buổi là bà bán hết 35 kg nếp, mùa dịch này chỉ bán 10 kg mà đến tối vẫn chưa xong.
35 năm mải lo mưu sinh
Hơn 35 năm nay, người dân TPHCM, nhất là khu vực chợ cũ Tôn Thất Đạm (quận 1, TPHCM) đã quá quen thuộc với gánh xôi của bà Lê Thị Thu Hà (60 tuổi). Bởi gánh xôi của bà đã gắn bó với góc phố này suốt hơn 3 thập kỷ qua.
Cô Hà kể: "Sau giải phóng, lúc đó tôi tầm 13 tuổi đã đẩy xe đi các tuyến đường TPHCM để bán khoai lang, khoai mì luộc. Bán được chục năm thì chuyển sang bán xôi vò như hiện tại".
Theo cô Hà, thời gian mới giải phóng, khách rất thích mua khoai lang để ăn sáng rồi đi làm. Nhưng theo thời gian, lượng khách mua khoai giảm dần. Cùng với đó, công đoạn chế biến và đẩy xe đi bán khoai lang rất cực mà tiền lời không đáng là bao nên cô Hà chuyển qua bán xôi vào năm 1986 tại một vị trí cố định như hiện nay.
"Thời điểm đó, xôi của tôi có giá 4.000 đồng/phần mà chỉ xôi vò với đậu xanh. Mãi đến gần 10 năm nay thì tôi mới trộn thêm một lớp sầu riêng tán nhuyễn với xôi để làm tăng hương vị của món ăn", cô Hà cho biết.
Những năm gần đây, giá sầu riêng tăng nên xôi của cô Hà cũng tăng giá theo. Xôi được gói trong lá chuối, gói không sầu riêng chỉ từ 8.000 - 10.000 đồng. Nhưng chỉ cần bỏ thêm sầu riêng là giá tăng rất cao, từ 35.000 đồng/gói (có múi sầu riêng nhỏ) đến 80.000 đồng/gói (có múi sầu riêng lớn), thậm chí lên đến 120.000 đồng/gói chỉ chừng 300gram xôi.
Sầu riêng ở đây cũng được cô Hà lựa chọn rất tỉ mỉ, đều là loại sầu riêng ngon nhất, loại trái rụng tự nhiên, không bón thúc, không bơm thuốc, múi sầu cắn ngập răng, hạt chút xíu… nên giá mua sầu riêng rất cao. Bởi vậy, dù món xôi vò sầu riêng của cô Hà có giá rất cao nhưng khách đến đây hầu như đều chỉ chọn món này.
"Để chuẩn bị cho một ngày bán, 4h sáng tôi đã thức dậy nấu xôi, vò đậu rồi. Xôi phải hấp từng ít một để giữ được độ ngon. Rồi rảnh tay làm thêm bánh tét, chè đậu… Đến tầm 12h trưa mới xong. Vào khoảng 13h chiều, tôi bắt xe ôm chở cả mình và gánh hàng ra đây ngồi bán đến khi nào hết xôi thì về", cô Hà tâm sự.
Hiện tại, ngoài xôi vò sầu riêng, gánh hàng của cô Hà có thêm 3 loại xôi khác, gồm: xôi bắp, xôi đậu phộng và xôi gấc, cùng với 2 loại chè và bánh tét.
Gắn bó với gánh xôi 35 năm và đến nay đã 60 tuổi nhưng ít ai biết được rằng cô Hà còn độc thân, chưa từng lập gia đình. Cô kể: "Năm 13 tuổi, tôi đã buôn gánh bán bưng, cứ lo đi bán để kiếm tiền mưu sinh, quên cả việc lấy chồng. Đến khi nhìn lại thì tôi cũng đã có tuổi rồi… Chắc cũng vì tôi không có duyên vợ chồng mà chỉ có duyên buôn bán".
Buồn vì dịch Covid-19
Vào thời điểm hiện tại, khi dịch Covid-19 đang còn ảnh hưởng đến xã hội thì gánh xôi vò sầu riêng của cô Hà cũng không ngoại lệ.
"Từ khi bùng dịch, gánh hàng của tôi ít khách ghé hơn hẳn. Vì thế, không khí sôi động tại đây mất hẳn, chỉ còn vài khách lẻ ghé vào ủng hộ vì nhớ hương vị xôi vò sầu riêng của tôi", cô Hà cho hay.
Vào năm 2019, gánh xôi của cô Hà bất ngờ nổi tiếng trên mạng xã hội vì món xôi vò độc đáo, có thêm múi sầu riêng vàng ươm mà những nơi khác không có. Khi đó có một Youtuber người nước ngoài vô tình ghé lại đây ăn và thấy món độc đáo này đã ghi lại và giới thiệu trên kênh của mình. Nhờ đó, gánh xôi của cô Hà trở nên nổi tiếng với cả khách nước ngoài và món xôi của cô nằm trong top 10 món ăn vặt ngon của Sài Gòn.
Khi đó, xôi của cô làm ra không đủ bán. Mỗi ngày chỉ trong vòng 3 tiếng là cô bán được 20 kg nếp (mỗi kg nếp nấu được khoảng 2,5kg xôi). Nhưng kể từ khi bùng phát dịch Covid-19 thì khách giảm hẳn. Cô liên kết hẳn với hệ thống Now để ship xôi về tận nhà cho khách (chỉ ship cho đơn hàng từ 100.000 đồng trở lên) nhưng vẫn không đắt khách như trước.
Cô Hà chia sẻ: "Trước khi có dịch, gánh xôi nhỏ của tôi có 4 người cùng phụ bán nhưng vẫn làm không kịp xôi bán cho khách. Nhiều khách tới mua cứ 10 người thì 9 người kêu món xôi vò sầu riêng, lúc đó, tôi mệt nhưng mà vui".
"Đến năm bùng phát dịch thì không còn khách đông như trước nên mỗi ngày tôi chỉ bán 10kg xôi mà có khi phải ngồi đến 22h đêm vẫn chưa bán hết. Tôi phải đem xôi cho các công nhân công ích để dọn hàng về nghỉ ngơi", cô tâm sự.
Cùng với đó, do ảnh hưởng của dịch nên tất cả nguyên liệu đều tăng giá, nhất là sầu riêng. Hiện tại, cô Hà không còn mua nhiều sầu riêng để bán như trước, mỗi ngày chỉ bán vài trái. Nếu như có khách mua số lượng lớn thì phải đặt trước để cô Hà chuẩn bị.
"Tôi chỉ mong là dịch bệnh mau qua đi, để cho khách có thể yên tâm ra ngoài đường vui chơi. Như vậy mới có nhiều khách nhớ đến gánh xôi nhỏ này, lại ủng hộ tôi. Tôi cũng nhớ khách lắm, nhớ không khí sôi động khi khách đến chờ mua xôi, nhớ những tiếng cười nói của khách khi mua được xôi và nhớ những người khách phải tiếc nuối ra về vì không mua được xôi", cô Hà tâm sự.