Dấu ấn 35 năm Việt Nam phê chuẩn Công ước Liên Hợp quốc về quyền trẻ em

Đặt trẻ vào trung tâm của chiến lược phát triển quốc gia

Nhìn vào chặng đường 35 năm đầu tiên cho thấy những chuyển biến rõ rệt. Việt Nam trở thành quốc gia đầu tiên ở châu Á phê chuẩn Công ước về Quyền Trẻ em từ năm 1990 - một quyết định đặt trẻ vào trung tâm của chiến lược phát triển quốc gia.

Từ dấu mốc đó, cùng với sự đồng hành xuyên suốt tiến trình của UNICEF, các hệ thống thiết yếu mà trẻ dựa vào đã được củng cố liên tục. Cùng với các dịch vụ, hệ thống pháp lý, chính sách dành cho trẻ ngày càng đầy đủ: Luật Trẻ em; Tòa Gia đình và Trẻ em - tòa chuyên trách với quy trình thân thiện hơn; mạng lưới công tác xã hội và các mô hình bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng…

Những nỗ lực này tạo nên nền tảng vững chắc cho trẻ và đặc biệt là sự chuyển đổi trong cách xã hội nhìn nhận trẻ em: từ đối tượng cần chăm sóc sang chủ thể có quyền, có tiếng nói và có vị trí trong sự phát triển của đất nước.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 50 năm hợp tác giữa Việt Nam và UNICEF, 35 năm Việt Nam phê chuẩn Công ước Liên Hợp quốc về Quyền trẻ em vừa qua, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cũng đã một lần nữa khẳng định cam kết của Việt Nam đối với việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, đồng thời đánh giá cao sự hỗ trợ bền bỉ của UNICEF trong nhiều thập kỷ, góp phần quan trọng vào các mục tiêu phát triển bền vững, chiến lược quốc gia và mong muốn tiếp tục nhận được sự đồng hành, hợp tác chặt chẽ, hỗ trợ hiệu quả của UNICEF trong thời gian tới.

Nhiều hơn sự sống - trẻ em cần an toàn, tiếng nói và tình yêu thương trọn vẹn

Những thành tựu đạt được là rõ ràng, nhưng hành trình tiến bộ, bảo đảm quyền trẻ em là quá trình hoàn thiện không ngừng. Theo đó, bạo lực gia đình, dinh dưỡng và chăm sóc sức khoẻ… vẫn liên tục cần được chú trọng. Dịch sởi bùng phát trở lại năm 2024 trong bối cảnh tỷ lệ tiêm chủng suy giảm tiếp tục cảnh báo rằng những tiến bộ y tế có thể bị đảo ngược bất kỳ lúc nào nếu hệ thống không duy trì được sự ổn định và bao phủ rộng khắp.

Những thực tế này cho thấy, để các kết quả đạt được trong 35 năm qua tiếp tục phát huy giá trị, việc triển khai CRC cần được cập nhật và vận hành ở mức độ sâu hơn, mạnh hơn. Khi những quyền cơ bản như an toàn, học tập hay chăm sóc sức khỏe vẫn còn mong manh với một bộ phận trẻ em, các thách thức mới của thời đại càng khiến các em dễ bị tổn thương hơn.

CRC bước vào kỷ nguyên mới - Khi công nghệ và khí hậu định hình lại tuổi thơ

Sau hơn ba thập kỷ, Công ước về Quyền Trẻ em không chỉ là thành quả nhìn từ quá khứ. Trước khí hậu cực đoan, công nghệ phát triển nhanh và những thay đổi xã hội sâu rộng, CRC trở thành công cụ quan trọng giúp Việt Nam định hướng tương lai - một tương lai mà mọi trẻ em đều an toàn, được lắng nghe, được yêu thương và có cơ hội phát triển trọn vẹn trong một thế giới đầy biến động.

Không chỉ là những người chịu ảnh hưởng, trẻ em cũng đang trở thành một phần của giải pháp. Tại Hội nghị COP30 diễn ra tại Brazil vừa qua, các em học sinh Việt Nam đã mang đến diễn đàn toàn cầu những góc nhìn từ chính cộng đồng của mình đang gặp phải.

Trong bối cảnh đó, bà June Kunugi, Giám đốc UNICEF Khu vực Đông Á và Thái Bình Dương nhấn mạnh ba lĩnh vực UNICEF sẽ ưu tiên hỗ trợ Việt Nam trong giai đoạn tới: tăng đầu tư cho trẻ em và vốn con người; bảo đảm an toàn và trao quyền cho trẻ trong cộng đồng; xây dựng các gia đình, cộng đồng có khả năng chống chịu tốt hơn trước biến đổi khí hậu, thiên tai và các cú sốc xã hội.

Thay mặt cho cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan chia sẻ: “Thông qua hợp tác chặt chẽ, đổi mới sáng tạo, ứng dụng tri thức và công nghệ toàn cầu, cùng sự tham gia tích cực của chính trẻ em, Việt Nam sẽ tạo dựng nền tảng vững chắc cho thế hệ trẻ, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng”.