Chú vẹt có trí thông minh đáng kinh ngạc

Không chỉ là kẻ bắt chước         

Những nghiên cứu mới nhất đối với loài vẹt đã làm thay đổi suy nghĩ của chúng ta rằng chúng chỉ là những kẻ giỏi bắt chước. Thực ra, các nhà khoa học cho rằng trí tuệ của loài vẹt trong một số lĩnh vực không hề thua kém các loài linh trưởng và cá heo.

Theo tiến sĩ Irene Pepperberg người Mỹ từng nghiên cứu loài vẹt suốt 30 năm qua: não bộ của vẹt tuy khác con người về cấu trúc và thể chất, nhưng cũng có năng lực khá cao.

Một trong số các con vẹt mà bà nghiên cứu là Griffin, có khả năng kết hợp các vật thể theo từng thứ tự nhất định cũng như kết hợp các tên gọi của chúng theo cách đó. Nó có thể phát âm những cụm từ theo kiểu ngôn ngữ của con người, chẳng hạn như “con chim màu xanh” hay “bạn có muốn ăn nho không?”.

Tuy nhiên, nhắc đến trí tuệ siêu việt của loài vẹt phải kể tới Alex – chú vẹt già nhất của tiến sĩ Pepperberg. Năm nay 28 tuổi, chú vẹt xám Châu Phi này có thể phân biệt tên của hơn 50 vật thể, thuộc 7 màu khác nhau, 5 loại hình dạng, số lượng từ 6 trở xuống và 3 phân loại (màu sắc, hình dạng, chất liệu).

Alex biết nói “không”, “lại đây”, “muốn đến X” (X là một vị trí nào đó) và “muốn Y” (Y là tên nhãn của một vật thể), có thể kết hợp các tên nhãn để nhận dạng, yêu cầu, từ chối hoặc nhận xét về hơn 100 vật thể. 

Không chỉ thế còn xử lý và trả lời các câu hỏi về phân loại, so sánh kích thước, sự có mặt hay không có các tính năng giống hoặc khác nhau... Khi đứng trước 7 vật thể khác nhau, Alex trả lời được cả những câu hỏi phức tạp như: “Hình nào màu xanh và làm bằng gỗ?”...

Tiến sĩ Pepperberg tin rằng chú vẹt của bà thực sự hiểu được những gì nó nói, thậm chí nó còn thường xuyên “chỉ bảo những người giúp việc trong phòng thí nghiệm” của bà.

Bước đột phá về trí tuệ

Giờ đây, Alex lại một lần nữa mở rộng giới hạn về trí thông minh của loài vẹt. Chú đang bắt đầu sử dụng ngày càng thành thạo và chính xác từ “không có”, để diễn đạt sự vắng mặt về số lượng của một vật thể.

Theo tiến sĩ Pepperberg, điều này khác với khái niệm đơn giản về sự vắng mặt của bản thân vật thể, vốn đã được Alex nắm bắt từ lâu. Khái niệm mới xuất hiện khi Alex đứng trước 2 khối màu xanh da trời, 3 khối màu xanh lá cây, 4 khối màu vàng và 6 khối màu cam. Được hỏi: “Số 5 màu gì?” (khối màu gì có số lượng là 5?), Alex trả lời: “Không có”.

Người Hy Lạp cổ đại hoàn toàn không biết đến khái niệm “số không”. Biểu tượng “0” trong toán học do người Babylon, Maya và Ấn Độ sáng tạo ra đã dẫn đến sự vận dụng số học một cách hiệu quả của chúng ta ngày nay. Vậy phải chăng Alex đã tạo ra một bước đột phá lớn trong quá trình tiến hoá của loài vẹt?

Hải Long

Theo Telegraph