Chiếc bồn cầu làm bằng vàng nặng hơn 100kg được định giá 263 tỷ đồng

Bồn cầu bằng vàng nổi tiếng thế giới tái xuất sau vụ trộm táo tợn

Truyền thông quốc tế nhận định, chiếc bồn cầu đúc bằng vàng của nghệ sĩ người Italia Maurizio Cattelan là tác phẩm nổi tiếng nhất hoặc tai tiếng nhất.

Chiếc bồn cầu làm từ vàng khối 18 karat từng thu hút khoảng 100.000 lượt khách tham quan khi lần đầu được trưng bày trong nhà vệ sinh của Bảo tàng Guggenheim tại New York, Mỹ vào năm 2016.

Ba năm sau, tác phẩm bị đánh cắp trong một vụ trộm liều lĩnh kéo dài 5 phút tại Cung điện Blenheim. Đây vốn là nơi chào đời của cố Thủ tướng Winston Churchill ở vùng nông thôn nước Anh.

Dù nhóm trộm đã bị kết án đầu năm nay, chiếc bồn cầu bằng vàng vẫn chưa được tìm thấy. Các chuyên gia nhận định, có thể nó đã bị cắt nhỏ hoặc nấu chảy để lấy vàng với trị giá ước tính lên đến hàng triệu USD.

“Ngai vàng” trở lại thị trường nghệ thuật

Nghệ sĩ Cattelan từng tiết lộ ông đã tạo ra nhiều phiên bản của chiếc bồn cầu bằng vàng. Mới đây, phiên bản thứ hai bất ngờ xuất hiện và dự kiến được nhà đấu giá Sotheby’s (New York) bán ra vào ngày 18/11 tới. Tác phẩm này nằm trong tay một nhà sưu tập tư nhân ẩn danh từ năm 2017.

Điều đặc biệt là trước khi được đấu giá, chiếc bồn cầu sẽ được trưng bày trong phòng vệ sinh tầng 4 của trụ sở mới của Sotheby’s trong vòng 10 ngày. Tuy nhiên, khách tham quan sẽ không được sử dụng tác phẩm lần này vì lý do an ninh, mặc dù ai cũng có thể đoán thêm vài nguyên nhân khác.

"Cửa phòng vệ sinh sẽ luôn mở", ông David Galperin, Giám đốc mảng nghệ thuật đương đại của Sotheby’s, nói đùa.

Giá khởi điểm của tác phẩm này sẽ tính theo giá trị thực của vàng trên thị trường tại thời điểm đấu giá, dự kiến vào khoảng 10 triệu USD. Con số này chưa tính đến giá trị nghệ thuật mà các nhà sưu tập sẵn lòng trả thêm.

“Việc định giá dựa trên giá vàng chính là cách chúng tôi muốn nhấn mạnh bản chất khái niệm của tác phẩm. Đây vốn là sự khác biệt giữa giá trị vật chất và giá trị nghệ thuật", ông Galperin giải thích.

Vị giám đốc này cho rằng tác phẩm bồn cầu bằng vàng là sự đối trọng hoàn hảo với một tác phẩm khác của Cattelan từng gây xôn xao giới yêu nghệ thuật thời gian qua. Đó là tác phẩm một quả chuối dán tường với tên gọi Comedian, được bán với giá 6,24 triệu USD tại Sotheby’s vào mùa thu năm 2024.

Được biết, tác phẩm gồm một quả chuối chín vàng được dán lên tường bằng băng keo, từng gây sốc khi ra mắt tại triển lãm nghệ thuật Art Basel Miami. Tác phẩm được định giá trị ban đầu là 120.000 USD, đã nhiều lần bị khán giả ăn mất.

“Nếu tác phẩm quả chuối dán tường nói về sự vô hình của giá trị và cách chúng ta gán giá trị cho nghệ thuật, thì bồn cầu bằng vàng lại đi xa hơn. Nó vốn đã có giá trị thật, điều mà phần lớn các tác phẩm nghệ thuật không có", Giám đốc Galperin phân tích.

Tác phẩm vừa châm biếm vừa mang tính biểu tượng

Tác phẩm chiếc bồn cầu bằng vàng được nhận định là thách thức đối với giới truyền thông nghệ thuật. Bảo tàng Guggenheim từng mô tả đây là cơ hội có một không hai để trải nghiệm "sự thân mật chưa từng có với một tác phẩm nghệ thuật".

Ông Galperin đánh giá chiếc bồn cầu vàng là một trong những tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu của thế kỷ 21, có mối liên hệ trực tiếp với những cột mốc của nghệ thuật hiện đại.

Chẳng hạn như tác phẩm Fountain (tạm dịch: Chiếc bồn tiểu) được tạo ra vào năm 1917 của nghệ sĩ Marcel Duchamp. Đây được coi là tác phẩm khai sinh cho nghệ thuật ý niệm.

Trong khi đó, nghệ sĩ Cattelan, người tạo ra chiếc bồn cầu vàng, cho biết, thông qua tác phẩm của mình, ông muốn châm biếm sự xa hoa quá mức của giới siêu giàu.

"Cho dù bạn thưởng thức bữa trưa giá 200 USD hay chỉ ăn một chiếc xúc xích 2 USD, kết quả cuối cùng vẫn như nhau nếu xét ở góc độ nhà vệ sinh", ông nói.