Dân sinh
Fica
DTiNewsChi 24 tỷ đồng trùng tu đình thờ con trai thứ 8 của vua Lý Thái Tổ
(Dân trí) - Đình Hoành Sơn (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) là di tích kiến trúc nghệ thuật đầu tiên của tỉnh Nghệ An được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.
Đình Hoành Sơn được xây dựng vào năm 1763, hoàn thành năm 1764, là một trong những ngôi đình lớn, có kiến trúc độc đáo ở dải đất miền Trung. Đình thờ Uy Minh Vương Lý Nhật Quang - con trai thứ 8 của vua Lý Thái Tổ.
Đình có kết cấu kiến trúc hình chữ "Đinh", bao gồm các hạng mục, như: Sân, đại đình và hậu cung. Đình có 8 vì, 7 gian với tổng số 32 cột gỗ lim tròn. Trong đó có 12 cột cái cao 5,75m, đường kính 0,45m và 20 cột quân cao gần 4m, đường kính 0,42m. Kết cấu của đình đặc biệt vững chắc, có khả năng chống được bão lụt lớn.
Đình Hoành Sơn nổi danh với nghệ thuật chạm khắc trang trí trên gỗ độc đáo (Ảnh: Nguyễn Thành).
Là ngôi đình của một làng nhỏ, song đình Hoành Sơn lại có quy mô lớn và kiến trúc nghệ thuật đặc sắc. Các vì kèo liên kết theo cấu trúc "chồng diêm", có những bức chạm khắc "lưỡng long chầu nguyệt" rất đẹp.
Các hoa văn trong đình được chạm khắc rất công phu, có độ tinh xảo cao như: bát tiên, cưỡi hạc, đánh cờ, đua thuyền, tứ linh, tứ quý, đại bàng đối xứng từng gian, rồng ổ… thể hiện quan điểm triết lý nhân sinh thấm đẫm tinh thần nhân văn của dân tộc và phản ánh nghệ thuật chạm khắc đã đạt đến trình độ bậc thầy.
Đình Hoành Sơn (xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn) được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt vào năm 2017.
Việc trùng tu được thực hiện trên tinh thần chỉ cấu kiện hư hỏng nặng, không thể phục hồi mới phải thay, còn lại giữ nguyên bản để đảm bảo nét cổ kính (Ảnh: Nguyễn Thành).
Trải qua thời gian dài tồn tại cùng với sự tàn phá của chiến tranh, khí hậu khắc nghiệt, đình Hoành Sơn ngày càng xuống cấp, cụ thể: mái ngói hư hỏng, nứt vỡ; các cấu kiện gỗ (vì, xà, bẩy,..) bị ẩm mốc, mối mọt, đã hư hỏng hoàn toàn hoặc một phần; một số cột đình đã hư hỏng, bị tiêu tâm, không đảm bảo khả năng chịu lực; hệ thống tàu mái, rui, hoành bị xệ, cong vênh…
Để bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, văn hóa của di tích đình Hoành Sơn, UBND tỉnh Nghệ An đã phê duyệt chủ trương đầu tư tu bổ, tôn tạo với tổng mức đầu tư là 24 tỷ đồng, từ nguồn vốn ngân sách tỉnh đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Dự án tu bổ, tôn tạo đình Hoành Sơn chính thức khởi công vào tháng 3 vừa qua. Trong đó, nguồn vốn bố trí trong năm 2024 là 8 tỷ đồng. Dự án được giao cho Sở Văn hóa - Thể thao tỉnh Nghệ An làm chủ đầu tư, thời gian thực hiện không quá 3 năm.
