Cát cánh - cây dược liệu tím biếc giúp người dân Bắc Hà đổi đời

Chúng tôi đến xã Lùng Phình vào một buổi chiều thu. Lẫn trong cái nắng chan hòa của vùng núi Bắc Hà là hương thơm ngào ngạt tỏa ra từ những cánh đồng dược liệu.Vùng đất Bắc Hà hôm nay không chỉ có cây lúa, cây ngô mà còn có những cánh đồng dược liệu quý hiếm, trong đó có cây cát cánh. Đây là lợi thế được kì vọng sẽ tạo việc làm, tăng thu nhập cho bà con, đẩy nhanh công cuộc xóa đói giảm nghèo trên địa bàn huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai.

Trên cánh đồng cát cánh, chị Giàng Suốn Phấn – 38 tuổi, người dân tộc Phù Lá vừa trò chuyện vừa thoăn thoắt đưa tay cào cỏ quanh từng gốc cát cánh đang trổ hoa tím biếc. Chị cho biết trước đây gia đình chị chỉ trông chờ vào việc trồng lúa, ngô. Cả nhà 7 miệng ăn không đủ, cuộc sống bấp bênh, đói nghèo. Nhiều khi, chị phải sang Trung Quốc kiếm việc làm thuê nhưng cũng không có việc.

Từ khi chuyển sang trồng cây cát cánh, kinh tế gia đình cải thiện rõ rệt, cuộc sống đầy đủ và sung túc hơn nhiều, chị không phải sang Trung Quốc làm thuê nữa. Hiện tại, nhờ ổn định thu nhập thông qua việc trồng cát cánh, vợ chồng chị đã mua được 2 xe máy, 6 con trâu, 4 con ngựa và còn để dành được 100 triệu xây nhà.

Đây là một trong rất nhiều hộ dân tại địa phương tham gia trồng cây dược liệu và thoát nghèo. Mô hình này đang được nhân rộng khắp các xã ở Bắc Hà. Dựa vào điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương phù hợp phát triển nhiều cây dược liệu quý, huyện Bắc Hà có chủ trương vận động bà con trồng cây dược liệu, hỗ trợ cây giống, hướng dẫn kỹ thuật giúp nhiều gia đình đổi đời.

Theo ông Bùi Quang Hưng (PCT huyện Bắc Hà), hướng đi mới mang lại thu nhập cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo, tạo việc làm cho người dân. Nếu ngày xưa, thu nhập bình quân khi trồng cây ngô, lúa là 10 triệu đồng/ha thì nay đã tăng vượt bậc. Nhờ hợp tác với các doanh nghiệp, đặc biệt là Công ty cổ phẩn Nam Dược, hiệu quả kinh tế thay đổi rõ rệt. "Thu nhập tăng gấp 10 lần, ngoài ra, nhận thức của bà con nông dân cũng được nâng cao. Nếu phát triển tốt, loài cây dược liệu như cát cánh còn có thể giúp phát triển du lịch trên địa bàn, giúp đời sống của nhân dân ấm no hơn", ông cho biết.

Xã Lùng Phình là một trong 8 xã của huyện Bắc Hà nằm trong vùng quy hoạch trồng dược liệu có sự liên kết “4 nhà” (nhà nước, nhà nông, nhà doanh nghiệp và nhà quản lý). Hiện nay, cây cát cánh là một trong những cây trồng chủ lực, góp phần tạo thu nhập ổn định, xóa đói, giảm nghèo cho người dân, nên chính quyền đang vận động nhân dân tiếp tục mở rộng diện tích trồng trong những năm tới.

Cam kết bảo tồn, phát huy các giống dược liệu Việt, đồng thời tạo công ăn việc làm, thu nhập ổn định cho bà con vùng khó khăn, Nam Dược đã đồng hành cùng dự án BioTrade (dự án phát triển dược liệu sạch của Liên minh châu Âu) từ nhiều năm qua.

Bà Trương Thị Quỳnh Phương – Cán bộ dự án cho biết, Nam Dược là đối tác lâu năm của BioTrade với rất nhiều vùng dược liệu đã được chuẩn hóa. Đặc biệt,vùng trồng cát cánh tại Bắc Hà là một trong những vùng ưu tiên của BioTrade do đặc thù tài nguyên đa dạng sinh học và đời sống người dân còn khó khăn, ít lựa chọn phát triển kinh tế.

Tiêu chuẩn GACP-WHO được thiết lập nhằm đảm bảo từ khâu trồng trọt, chăm sóc, thu hái tới bảo quản và sơ chế dược liệu cát cánh, đảm bảo dược liệu không chứa các tác nhân gây bệnh như chất độc sinh học và hóa chất, ... có hoạt chất cao, ổn định, đáp ứng tốt các tiêu chuẩn kiểm định, có thể truy xuất nguồn gốc.

Sự liên kết “4 nhà” theo hướng đi trên đã tạo nên “sinh kế lâu bền”, đẩy mạnh trồng dược liệu ở huyện Bắc Hà nói riêng và Việt Nam nói chung, góp phần xóa đói, giảm nghèo, tạo việc làm, thu nhập cho người dân và nâng cao chất lượng, tính an toàn của dược phẩm.