8 giờ cứu nạn chung cư 56 người chết, đội trưởng cứu hộ kể giây phút ám ảnh

23h30 ngày 13/9, tròn 24 giờ sau vụ cháy chung cư mini khiến 56 người tử vong, anh Phạm Quốc Việt (36 tuổi) cùng các thành viên Đội hỗ trợ sơ cứu miễn phí (FAS Angel), quay lại công việc ứng trực tai nạn giao thông tại các "điểm đen giao thông". 

Dù xuyên đêm cứu hộ nạn nhân hỏa hoạn, sáng đi làm bình thường, họ nói sức khỏe ổn định, không muốn gián đoạn công tác cứu hộ tai nạn giao thông hàng đêm.

"Nhớ lại vụ cháy, lòng tôi nặng trĩu. Tôi mong rằng đây là thảm họa duy nhất phải trải qua trong cuộc đời cứu hộ của mình", Đội trưởng FAS Angel nghẹn lời.

Cảnh tượng ám ảnh nhất trong đời

Khi ngọn lửa bùng phát tại tầng một chung cư mini 9 tầng trong ngõ 29/70 phố Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội), anh Việt, tại điểm ứng trực tai nạn số 2 Trần Vỹ, nhận tin báo hỗ trợ người gặp nạn.

Anh lập tức điều một chiếc xe cứu thương từ Ngã Tư Sở đến hiện trường. Nhận định vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng, nhiều người mắc kẹt bên trong, anh yêu cầu toàn đội hoãn các hoạt động hỗ trợ tai nạn, từ các ngả đường khác nhau đổ về ngõ 29 Khương Hạ. Một xe cứu thương khác từ điểm trực Cầu Diễn cũng tức tốc di chuyển.

"Tôi trực tiếp chỉ đạo anh em phối hợp các cơ quan chức năng tìm kiếm các nạn nhân còn sống sót", anh Việt nhớ lại.

Tiếp cận hiện trường vào 12h10, Đội trưởng FAS Angel thấy ngọn lửa bốc cháy dữ dội tại tầng 2 trong tòa nhà 9 tầng và một tum, rộng khoảng 200m2. Lửa bắt đầu bén lên tầng 3, rồi lan nhanh lên các tầng phía trên.

150 cư dân tại hơn 40 căn hộ vội tìm đường thoát thân. Một số người chạy lên tầng thượng kêu cứu thất thanh, số khác liều mạng nhảy xuống mái nhà dân bên cạnh, có gia đình leo thang dây từ tầng 3 xuống đất.

15 xe chữa cháy cùng hơn 100 cán bộ chiến sĩ thuộc các lực lượng phòng cháy chữa cháy đến hiện trường. Do chung cư nằm sâu trong ngách, lối vào chỉ khoảng 3m, xe cứu hỏa buộc phải dừng cách đó 400m. Các chiến sĩ dẫn gần chục ống lớn từ téc nước vào hoặc nối trực tiếp vào máy bơm hút nước từ ao nhỏ cạnh chung cư để dập lửa.

"Các chiến sĩ cố gắng phá chuồng cọp tầng 2, trèo lên mái nhà đối diện xịt vòi rồng ngăn cháy lây lan", anh Việt miêu tả khung cảnh lúc đó "vô cùng hỗn loạn".

Đến 1h30, ngọn lửa cơ bản được khống chế, FAS Angel phối hợp các mũi trinh sát của lực lượng chức năng đồng loạt tìm kiếm, cứu người bị nạn.

Hơn 30 thành viên của đội được phân bố tới các hướng của tòa nhà, chia làm 3 nhóm nhiệm vụ chính: tìm kiếm người bị mắc kẹt; vận chuyển người bị thương, thi thể đến bệnh viện, nhà xác; điều tiết khu vực bên ngoài và phục vụ hậu cần, vận động người dân hỗ trợ chăn, ga và nước uống. 

Đội tranh thủ thời gian vàng đến từng căn phòng tại chung cư để tìm kiếm người sống sót bị mắc kẹt. Các thành viên mặc áo dạ quang màu cam, bịt khẩu trang, khăn ướt, nhanh chóng lao vào bên trong tòa nhà. Họ mang theo bình oxy, bóng thở, các dụng cụ chuyên dụng nhằm hỗ trợ các nạn nhân bị ngạt thở.

Liên tục trong nhiều giờ đồng hồ, FAS Angel đã phát hiện và đưa được 12 người còn sống (gồm trẻ em, thanh niên) ra ngoài an toàn, chuyển họ đến cấp cứu tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Đa khoa Đống Đa.

Không khí nóng bức và độc hại, khói bụi bám lên quần áo từng thành viên. Việc cứu hộ đôi lúc bị gián đoạn vì sức nóng khủng khiếp. Bằng kinh nghiệm được học và trải qua thực tế, họ nhanh chóng ổn định tinh thần, tiếp tục hỗ trợ nạn nhân.

Anh Việt luôn nhắc nhở từng người nếu có dấu hiệu tức ngực, khó thở, phải nhanh chóng dừng việc cứu hộ, đến bệnh viện kiểm tra tình trạng phổi.

Sau khi xác định 100% người còn sống đã rời khỏi chung cư, FAS Angel bàn bạc với chỉ huy các đội PCCC, tiến hành sàng lọc từng tầng, đánh dấu vị trí người tử nạn để tránh bỏ sót.

Anh Việt cho hay, giây phút ám ảnh với anh nhất chính là khi lên các tầng. Các nạn nhân đã cố gắng chạy lên tầng thượng để tìm lối thoát nhưng nhiều người bị vấp ngã vào vật dụng đồ đạc, thậm chí vào những người bị ngạt khói trước đó và không thể dậy được.

"Tầng 6 có một số nạn nhân ôm nhau ở góc cầu thang, có người bị mắc kẹt vào chiếc xe đạp. Ở tầng 8 - đây là tầng nhiều nạn nhân tử nạn nhất… Nhiều ánh đèn flash kêu cứu từ điện thoại di động của các nạn nhân vẫn bật, nhưng họ đã không còn sống".

Tiếp cận được các nạn nhân, điều đau xót với anh Việt và các đồng đội của mình là phải kiểm tra từng người, tách họ ra sau đó chuyển từng người xuống tầng 1.

"Đây là một thảm họa quá lớn, chưa khi nào tôi cảm thấy sốc, đau đớn, bất lực như khoảnh khắc ấy", anh Việt trầm ngâm.

Tính đến tối 13/9, Công an TP Hà Nội công bố 56 người tử vong (trong đó 39 người đã xác định danh tính), 37 người bị thương. Chủ chung cư là Nghiêm Quang Minh (44 tuổi) đã bị khởi tố, bắt tạm giam 4 tháng về tội Vi phạm quy định về PCCC theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội có công điện yêu cầu rà soát toàn bộ chung cư mini, nhà ở nhiều căn hộ, nhà cho thuê trọ trên địa bàn.

Tìm niềm an ủi từ những người được cứu sống 

7h10 ngày 13/9, FAS Angel hoàn tất công tác cứu hộ tại chung cư mini. Anh Việt ngồi nghỉ trên tầng thượng tòa nhà, kiểm tra tổng quát lần cuối. Sau 20 phút, khi chắc chắn không còn nạn nhân, anh thông báo đội kết thúc hoạt động cứu hộ.

"Lúc đó, chúng tôi mới dám nghỉ ngơi", đội trưởng nói. Rời hiện trường, các thành viên về nhà tranh thủ tắm, thay quần áo, rồi chuẩn bị đi làm.

Thành viên Nguyễn Văn Đại, 28 tuổi, nói nhiều lần ứng cứu người gặp tai nạn, chứng kiến không ít vụ việc đau thương, nhưng vụ cháy lần này quá thảm khốc bởi chung cư đông người sinh sống, nạn nhân ở mọi lứa tuổi.

Riêng Đại đã trực tiếp cứu hộ 3 người còn sống, trong số đó là nạn nhân tên N., 11 tuổi, sống tại tầng 7. Sức khỏe của nữ sinh đã ổn định sau cấp cứu, nhưng chưa thể liên lạc với bố mẹ và em trai. 

"Điều tôi ám ảnh nhất là tiếng kêu cứu trong tuyệt vọng của các nạn nhân", Đại nói.

Đến nhà, anh Việt không thể chợp mắt, bởi liên tục nhận tin nhắn từ các tài khoản, hội nhóm mạng xã hội nhờ tìm kiếm người nhà cho các nạn nhân tử vong.

Trong quá trình cứu hộ, anh nhớ một số đặc điểm nhận dạng của thi thể, song không nhìn rõ khuôn mặt đã bị cháy đen của họ. Anh động viên, hướng dẫn người nhà bình tĩnh đến các nhà tang lễ bệnh viện để nhận diện người thân, thay vì chờ đợi mòn mỏi trên mạng xã hội.

4 năm thành lập FAS Angel, cứu hộ 16.000 vụ tai nạn, anh Việt và các thành viên đã quen dần với những hình ảnh đau thương và ám ảnh. Mục tiêu quan trọng nhất của họ là cứu người hiệu quả và nhanh nhất có thể, giúp người dân có cơ hội sống dù là mong manh nhất.

Rời điểm trực khi đã bước sang ngày 14/9, như mọi lần, đội trưởng Việt về nhà tắm rửa, nghỉ ngơi, rồi đi ngủ.

"Một ngày tang thương đã trôi qua", anh nghẹn ngào, nói có thói quen tự trấn an bản thân, bởi nếu hoài niệm những ký ức đau buồn thì cơ thể sẽ mệt mỏi, không thể tiếp tục làm việc. 

"Tôi sẽ nhìn vào con số 12 người được cứu sống để tìm thấy niềm an ủi và điều tích cực cho cuộc sống", anh nói.