Trung tâm của dược liệu sạch

Phát triển nguồn gen quý

Trên khu đất rộng 10 hecta với đủ loại cây thuốc như: Cây Diệp Hạ Châu, Tần dày lá, Hồng Đài, Sâm bố chính (nhâm sâm Phú Yên), dây Thìa Canh, Trinh Nữ Hoàng Cung, Xuyên Tâm Liên, Dừa Cạn, Kim Tiền Thảo, Lạc Tiên Tây, Gừng, Đinh Lăng, Đương Quy, Phan Tả Diệp… được trung tâm Nghiên cứu và sản xuất dược liệu Miền Trung có trụ sở đóng tại khu kinh tế nam Phú Yên thuộc xã Hòa Hiệp Nam, Huyện Đông Hòa, Tỉnh Phú Yên trồng xen kẽ với nhau trải trên một nông trại ven biển.

Kỹ sư Lê Thị Tuyết Anh- Giám đốc trung tâm đã tiếp quản khu đất này từ năm 1987 và đã bỏ rất nhiều tâm huyết để xây dựng nên một trung tâm chuyên trồng và chế biến dược liệu chất lượng. Hiện nay, trung tâm đã được trang bị nhiều máy móc hiện đại để phục vụ khâu chế biến với lực lượng lao động có tay nghề cao. Ngoài ra, để bảo vệ vườn giống sản xuất, kỹ sư Lê Thị Tuyết Anh đã cho trồng phi lao ở xung quanh Trung tâm để tránh gió, cát. Các cây thuốc được trồng dàn theo hướng Đông – Tây để cây đón ánh nắng mặt trời nhằm sinh trưởng tốt.

Trong dịp đến thăm trung tâm năm 2013, Thứ trưởng Bộ Y Tế - Lê Quang Cường đã nhận xét: “Điều đặc biệt mà Trung tâm nghiên cứu và sản xuất dược liệu Miền Trung thực hiện tốt là phát huy rõ vai trò, vị trí, thế mạnh của 4 nhà: Nhà nước, nhà nông, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp trong việc phối hợp nhằm phát triển nguồn dược liệu và sản phẩm thuốc quốc gia. Trong đó, Nhà nước có tầm nhìn vĩ mô trong việc hoạch định cơ chế, chính sách; nhà nông phát triển nguồn dược liệu; nhà khoa học nghiên cứu các đề tài; nhà doanh nghiệp sản xuất và bán các sản phẩm từ dược liệu. Đây là một mô hình ý nghĩa nhất. Phát triển dược liệu theo nhu cầu tiêu thụ, tránh rủi ro cho công ty. Bên cạnh tạo ra công ăn việc làm cho người dân, mô hình này còn giúp Nhà nước phát triển nguồn gen.”

Người phụ nữ giầu nghị lực

Dáng người tuy nhỏ nhắn, nhưng nữ kỹ sư Lê Thị Tuyết Anh lại rất năng động và đặc biệt đam phát triển nguồn dược liệu tại Việt Nam. Trước những năm 1987, qua nhiều lần khảo sát sinh thái khí hậu của các tỉnh miền Trung bà đã nhận thấy Phú Yên là mảnh đất nhiều nắng, lượng mưa vừa và rải đều, người nông dân chăm chỉ cần cù. Sau 6 năm miệt mài nghiên cứu và phát triển, việc trồng dược liệu mới thu được thành công bước đầu từ việc trồng cây Dừa cạn xuất khẩu cho Hungari làm thuốc chữa ung thư. Từ thành công này, cây Dừa cạn đã là xuất phát điểm để bà phát triển Trung tâm cho đến quy mô hiện nay. Đến nay, ngoài 10 hecta tại nông trại, trung tâm còn nghiên cứu kỹ thuật trồng và chế biến để hợp tác với 150 hộ dân trồng 5 hecta cây cỏ mực, 5 hecta cây tần dày lá và 30 hecta cây Diệp hạ Châu theo GACP-WHO (Thực hành tốt trồng trọt và thu hái cây thuốc theo khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới).

Song song với trồng cây dược liệu, trung tâm còn sản xuất, đưa ra thị trường nhiều nguyên liệu và sản phẩm trà dược liệu được phân phối đến nhiều nhà thuốc, các công ty dược liệu cũng như các nhà máy dược GMP trên cả nước. Với hệ thống trang trại và vùng trồng cây thuốc của Chi nhánh công ty TNHH sản xuất thương mại Hồng Đài Việt – Trung tâm nghiên cứu sản xuất dược liệu miền Trung có quy mô lớn, đạt tiêu chuẩn chất lượng GACP – WHO, sản phẩm dược liệu của Trung tâm trong nhiều năm đã được xuất khẩu vào các thị trường Đức, Pháp, Nhật, Đài Loan, Hungary.

Gần đây, thông qua việc tham gia vào dự án “Phát triển hoạt động BioTrade trong lĩnh vực nguyên liệu tự nhiên tại Việt Nam” do tổ chức HELVETAS Swiss Intercooperation Vietnam thực hiện cùng đối tác trong nước là Viện Dược liệu, cán bộ của Trung tâm cũng được tập huấn tăng cường năng lực và học tập trao đổi với các doanh nghiệp, tổ chức quốc tế hàng đầu trong lĩnh vực nguyên liệu tự nhiên, qua đó tăng cường hợp tác quốc tế, thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm của Trung tâm.

Các đoàn khách đến thăm quan Trung tâm nghiên cứu sản xuất dược liệu miền Trung và mô hình sản xuất dược liệu sạch tại Phú Yên đều để lại cảm tưởng “Kỹ sư Lê Thị Tuyết Anh quả thật là một phụ nữ tài giỏi khi đem hết tâm huyết của một nhà khoa học, một nhà doanh nghiệp để đem lại thành công cho một mô hình sản xuất nông nghiệp về dược liệu thân thiện với môi trường, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân Phú Yên và sản phẩm dược liệu có chất lượng cho ngành dược Việt Nam.”