Khi chữ TÍN được “cân, đo, đong, đếm”

Tuy nhiên cái được lớn nhất không dừng lại ở đó, nó còn thể hiện bản lĩnh chính trị, quyết tâm chính trị của cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực cao nhất Nhà nước này muốn hoàn thiện mình trong hoạt động giám sát tối cao đối với toàn bộ hoạt động của Nhà nước nói chung, của từng chức danh Nhà nước chủ chốt do chính cơ quan này bầu ra và phê chuẩn nói riêng.

Trước, trong và sau khi kết quả bỏ phiếu tín nhiệm công bố, nhiều cử tri thể hiện tâm trạng hồi hộp, mong đợi, lo lắng và cả những niềm hoan hỉ. Hoan hỉ không chỉ vì QH lần này quyết định tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm và công khai công bố kết quả với toàn thể cử tri và toàn xã hội, mà còn vì động thái này đã mang lại một bầu không khí dân chủ mới trong sinh hoạt chính trị. Đồng thời cũng là lời nhắc nhở về trách nhiệm cho từng chức danh bằng những “con số biết nói” mà cử tri có thể "nhìn thấy" được, kiểm chứng được. Còn hoan hỉ hơn nữa khi lần này chữ TÍN đã được lượng hóa bằng các thang đo “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm” và “tín nhiệm thấp” - theo tôi nghĩ, ít nhiều đã phản ánh một cách khách quan mức độ tín nhiệm cho từng chức danh mà QH bầu và phê chuẩn thông qua các lá phiếu.

Đành rằng cũng có những ý kiến khác nhau, thậm chí trái ngược nhau về phương thức đánh giá, phương thức tổ chức, các thang đo như: có ý kiến cho rằng hoặc chỉ dùng hai thang đo trên hai tiêu chí theo kiểu loại suy là “tín nhiệm” hoặc “không tín nhiệm”. Lại có những ý kiến khác cho rằng nên dùng thang đo thứ bậc 5 mức như “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm trung bình”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm ít” và “không tín nhiệm” để tăng thêm độ chuẩn xác trong đánh giá cũng như thể hiện rõ sự “phân tầng” trong đánh giá.

Tuy nhiên công bằng mà nói, cách thức tổ chức đánh giá và quyết định công khai hóa kết quả của QH lần này thể hiện sự làm việc khoa học, nghiêm túc, dân chủ, trí tuệ. Đã chuyển từ sự đánh giá một cách khái quát, chung chung sang cách làm cụ thể, từ định tính sang định lượng, từ “vô hình” sang “hữu hình”, từ (có thể là còn ít nhiều) cảm tính sang lí tính.

Nói khác đi, chữ TÍN đã được đặt lên bàn cân và đã thể hiện bằng những con số có sức thuyết phục. Chính nó ít nhiều “phản ánh được bức tranh chung về tình hình kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, tư pháp của đất nước”, và cũng từ đó chúng ta có thể rút ra những bài học kinh nghiệm cho những năm sau (lời của Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng).

Tuy nhiên, nhiều cử tri còn kì vọng nhiều hơn khi chữ TÍN không những được “cân, đo, đong, đếm” theo những thang đo có phần còn mang tính chung chung, mà còn phải “phân chia” hay “thao tác hóa” thành những tiêu chí “đủ nhỏ” để lượng giá. Lúc đó việc đánh giá càng xác thực hơn, khách quan hơn, khoa học hơn và tất nhiên là thực chất hơn.

Đối với những chức danh chủ chốt mà QH bầu và phê chuẩn, chữ TÍN còn thể hiện trên nhiều bình diện khác nhau có thể “đo” được như: mức độ tuân thủ các nguyên tắc Đảng; tác phong lối sống; mức độ cũng như tính hiệu quả của các chủ trương, quyết sách do chính mình đề ra và hiệu quả của nó; kinh nghiệm lãnh đạo, quản lí; mức độ phối hợp, điều hành trong công việc, xử lí công việc; trách nhiệm xã hội đối với lĩnh vực mà mình đảm nhận, mức độ hoàn thành nhiệm vụ trên cương vị cũng như sự ảnh hưởng cá nhân và hàng loạt các tiêu chí khác có thể thao tác hóa từ chữ “tín nhiệm”.

Có như vậy, chữ TÍN sẽ xác tín hơn, được đánh giá cụ thể hơn, toàn diện hơn, khoa học hơn. Và như thế, chắc chắn rằng quyền giám sát tối cao đối với toàn bộ hoạt động của Nhà nước của QH sẽ được nâng cao cả về chất lẫn lượng. Cử tri cả nước sẽ thấy rõ hơn được vai trò, địa vị của mình trong vai trò là người làm chủ của đất nước. Đồng thời chính mỗi thành viên, cá nhân được đánh giá cũng có cơ hội để nhìn lại mình, đánh giá nghiêm túc các mặt, các khía cạnh, các công việc mà chính bản thân mình đã (hoặc chưa) hoàn thiện. Từ đó dần từng bước hoàn thiện mình, thực hiện tốt vai trò nhiệm vụ được nhân dân giao phó. Góp phần tích cực hơn trong các nỗ lực đưa đất nước tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc đến mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ công bằng, văn minh.

Tôi nghĩ đó cũng chính là mục đích cuối cùng và duy nhất trong hoạt động bỏ phiếu tín nhiệm và cũng không ngoài sự kì vọng của tất cả cử tri trên cả nước.