“Chặn” nguy cơ pha loãng cổ phiếu

Ồ ạt phát hành thêm cổ phiếu

Trong những tháng cuối năm này, thị trường chứng khoán đón nhận nhiều đợt phát hành cổ phiếu mới với các mục đích như: huy động vốn, trả cổ tức, cổ phiếu thưởng…

Lướt một lượt qua các trang web của các công ty chứng khoán, trang web của Ủy ban Chứng khoán Nhà Nước (UBCKNN) và trong các tờ báo có chuyên mục chứng khoán, số doanh nghiệp đăng ký phát hành thêm cổ phiếu xuất hiện với tần suất dày đặc.

Có thể điểm qua vài cái tên gần đây như: Ngân hàng TMCP Phát triển nhà TPHCM (HDBank) phát hành 55 triệu cổ phiếu tăng vốn từ 1.000 lên 1.550 tỷ đồng; Công ty chứng khoán Kim Long chào bán riêng lẻ hơn 9,6 triệu cổ phiếu; Công ty cổ phần Xây dựng Hạ tầng Sông Đà chào bán ra công chúng 5,7 triệu cổ phiếu phổ thông. Trước đó, Tập đoàn Hòa Phát (HPG) đã chốt danh sách cổ đông để trả cổ tức bằng cổ phiếu và 14.026.000 cổ phiếu thưởng…

Trong điều kiện thuận lợi, việc phát hành thêm cổ phiếu sẽ tạo lượng hàng phong phú để nhà đầu tư lựa chọn, nhưng với một thị trường bị ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố tâm lý từ cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ, thì đây lại là một gánh nặng.

Theo đánh giá của các chuyên gia chứng khoán, thị trường chứng khoán Việt Nam đang ẩn chứa nhiều rủi ro từ việc hàng loạt các công ty phát hành thêm cổ phiếu, áp lực tăng cung trong khi nhu cầu đầu tư giữ nguyên, thậm chí có xu hướng giảm.

Khi cổ phiếu bị pha loãng, việc trả cổ tức bằng mệnh giá tràn lan và với tỷ lệ lớn tới hàng chục phần trăm sẽ là “cú sốc” lên mặt bằng giá cổ phiếu.

Đó là chưa kể, việc phát hành thêm tràn lan còn ảnh hưởng đến túi tiền của nhà đầu tư. Khá nhiều người đã mua chứng khoán với giá cao trước đó, khi công ty niêm yết phát hành thêm cổ phiếu và trả cổ tức bằng cổ phiếu, do bị pha loãng nên giá sụt giảm đi nhiều; hoặc cổ đông hiện hữu không có đủ tiền cho những những đợt phát hành nên phải bán cổ phiếu ở mức giá thấp…

Thống kê từ UBCKNN, từ đầu năm đến nay, có khoảng 100 công ty đại chúng bị UBCKNN xử phạt vì lỗi chào bán cổ phiếu ra công chúng. Đây cũng là một yếu tố gây mất niềm tin của nhà đầu tư vào những đợt phát hành.

“Việc phát hành chứng khoán trong tình hình hiện tại có thể ảnh hưởng bất lợi đến giá chứng khoán của công ty và quyền lợi của các cổ đông hiện hữu”, UBCKNN nhấn mạnh.

Nên cân nhắc lại kế hoạch phát hành

Nhằm tạo tính minh bạch, niềm tin cho nhà đầu tư vào sự phát triển của thị trường, ngày 10/10, UBCKNN (SSC) đã ban hành công văn số 2057/UBCK-QLPH về việc phát hành chứng khoán và sử dụng vốn của các công ty đại chúng. SSC đề nghị HĐQT và Ban giám đốc điều hành công ty đại chúng lưu ý các vấn đề sau:

Về việc phát hành và sử dụng vốn, công ty đại chúng trận trọng cân nhắc lại kế hoạch và quy mô phát hành cũng như kế hoạch đầu tư, sử dụng vốn thu được từ đợt phát hành; Chỉ ưu tiên phát hành và đầu tư cho những dự án thực sự có hiệu quả.

Đối với các công ty đã thực hiện chào bán, HĐQT và Ban Giám đốc điều hành phải có công bố thông tin đầy đủ, kịp thời về tiến độ và hiệu quả sử dụng vốn cho các nhà đầu tư được biết.

Bên cạnh đó, các công ty đại chúng cần, tăng cường công bố thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời cho các cổ đông và nhà đầu tư về tình hình sản xuất kinh doanh và tài chính hiện tại.

Khẩn trương tiến hành lựa chọn công ty kiểm toán để kiểm toán báo cáo tài chính năm 2008 nhằm đảm bảo báo cáo tài chính được kiểm toán phản ánh chính xác và đầy đủ tình hình tài chính của công ty. Hạn chế tối đa những khoản ngoại trừ. Với trường hợp có ngoại trừ, công ty và công ty kiểm toán phải có giải trình nêu rõ nguyên nhân, đánh giá mức độ ảnh hưởng và phương hướng khắc phục.

Ngoài ra, các công ty phải thực hiện nghiêm chỉnh các nguyên tắc về quản trị quy định tại Luật Doanh nghiệp và Quy chế quản trị công ty ban hành theo Quyết định số 12/2007/QĐ-BTC (áp dụng cho các công ty niêm yết); kịp thời báo cáo SSC và thông báo cho cổ đông về những vấn đề phát sinh.

Trong bối cảnh tình hình tài chính cũng như thị trường chứng khoán thế giới đang có nhiều biến động phức tạp, các doanh nghiệp nên thận trọng cân nhắc lại kế hoạch và quy mô phát hành cũng như kế hoạch đầu tư, sử dụng vốn thu được từ đợt phát hành.

An Hạ