Tỷ lệ đại biểu Quốc hội ngoài Đảng thấp hơn dự kiến

Chiều 9/6, Hội đồng Bầu cử quốc gia đã họp báo công bố kết quả bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 – 2021. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển chủ trì cuộc họp báo.

Báo cáo khái quát về kết quả kỳ họp, Trưởng Ban Công tác đại biểu Trần Văn Tuý thông tin, số lượng đại biểu Quốc hội không bầu đủ 500 đại biểu như dự kiến, mặc dù Cần Thơ đã tổ chức bầu thêm 2 người.

Có 4 tỉnh thiếu một đại biểu là Sóc Trăng, Đồng Nai, Lâm Đồng và Sơn La.

Trả lời câu hỏi về việc Hội đồng Bầu cử quốc gia đã xác định một điểm hạn chế trong cuộc bầu cử vừa qua là có tình trạng bầu hộ, bầu thay, điều này ảnh hưởng thế nào đến kết quả cuộc bầu cử? Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển xác nhận, có một số thông tin cũng như một số đơn thư của công dân gửi đến Hội đồng Bầu cử quốc gia phản ánh tình trạng bầu hộ, bầu thay.

Hội đồng bầu cử quốc gia đã giao UB bầu cử các tỉnh kiểm tra thì thấy có một số ý kiến là nặc danh. Cũng có một số cử tri nêu hiện tượng trong gia đình mình, do không hiểu biết nên khi có người đi làm ăn xa thì người ở nhà bầu thay. Khẳng định có những cái sai nhưng ông Hiển giải thích, đó là do không hiểu biết. Những sai phạm này, theo đó, không nghiêm trọng, không ảnh hưởng đến kết quả bầu cử.

Theo ông Hiển, UB Bầu cử tại các địa phương đã chấn chỉnh việc này và khẳng định những trường hợp bầu hộ, bầu thay phát hiện không ảnh hưởng lớn đến kết quả bầu cử vì số lượng người đi bầu thay rất ít, chỉ trong phạm vi trong một gia đình.

“Có nơi có hiện tượng sai lệnh nghiêm trọng thì Hội đồng Bầu cử quốc gia đã tuyên bố huỷ bỏ kết quả bầu cử của khu vực này, yêu cầu bầu lại” - ông Hiển giải thích, việc xem xét, đánh giá các vi phạm cần phân ra những trường hợp cụ thể khác nhau để không ảnh hưởng đến kết quả chung của cuộc tổng tuyển cử.

Về việc trong số những ứng cử viên trúng cử đại biểu Quốc hội lần này có 100 Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội phân tích, tất cả những cơ cấu thành phần khi chuẩn bị cho cuộc bầu cử đã được dự kiến. Các đại biểu đại diện cho các thành phần, giai tầng và các cơ quan. Các Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng được giới thiệu ứng cử, trúng cử phần lớn ở các cơ quan quan trọng, các Bộ, ngành và địa phương và cũng nằm trong dự kiến cơ cấu được UB Thường vụ Quốc hội và UB Trung ương MTTQ Việt Nam thống nhất hiệp thương, phù hợp tham gia cơ quan đại diện cao nhất của người dân và cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất.

Về việc cuộc tổng tuyển cử lần này không bầu đủ 500 đại biểu Quốc hội như dự kiến, Trưởng Ban công tác đại biểu Trần Văn Tuý khẳng định, hơn 69 triệu cử tri đi bầu và bầu được 496 đại biểu là thành công lớn. Luật quy định là số lượng đại biểu Quốc hội bầu không quá 500, vậy số đại biểu bầu được không đạt như dự kiến nhưng chỉ thiếu chút ít thì không phải băn khoăn.

Trong danh sách này có 15 ứng viên do Trung ương giới thiệu không trúng cử, ông Tuý cho rằng, đã lọt vào danh sách chính thức để đưa ra bầu thì ai trúng cử cũng xứng đáng.

Tuy nhiên, việc bầu thiếu nhiều đại biểu Trung ương, theo Trưởng ban Công tác đại biểu, cũng có ảnh hưởng về tổ chức bước đầu. Theo dự kiến, 9 người trong số 15 người không trúng cử này là đại biểu Quốc hội chuyên trách. Để thực hiện quy định của luật về tăng tỷ lệ đại biểu Quốc hội chuyên trách lên 35%, các cơ quan đã chuẩn bị thêm 15 người để giới thiệu nhưng việc bầu thiếu như vậy bước đầu ảnh hưởng đến công tác bố trí, sắp xếp nhân sự, dù không nhiều.

“Khi mũi tên không trúng đích thì cần phải quay lại hỏi chính bản thân mình chứ không phải băn khoăn về chuyện của cái cung hay mũi tên. Tuy nhiên, việc bầu thiếu đại biểu lần này, chúng ta có đòi hỏi, yêu cầu về việc ứng viên có trình độ tương ứng. Tôi tin sau này, trong quá trình hoạt động tại Quốc hội, UB thường vụ Quốc hội và các UB cũng sẽ có nhiều cơ hội lựa chọn những người bộc lộ được phẩm chất để đưa về bố trí trong bộ máy của mình” – ông Tuý nói.

Nói thêm về việc bầu thiếu, Tổng Thư ký Quốc hội – Chánh Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia Nguyễn Hạnh Phúc khẳng định khoá này không phải là ngoại lệ. Nhiều khoá trước cũng từng bầu thiếu 5-7 đại biểu nhưng cũng đều không bầu thêm. Những địa phương bầu thiếu chỉ 1 đại biểu thì không ảnh hưởng đến kết quả chung cuộc bầu cử vì mỗi đại biểu Quốc hội là đại diện cho cử tri toàn quốc chứ không chỉ cho cử tri thuộc địa phương nơi mình ứng cử.

Ông Hạnh Phúc cũng khẳng định, việc xử lý vi phạm trong cuộc bầu cử phụ thuộc vào tính chất mức độ để xem xét. Chỉ có 1 trường hợp là xã An Sơn, huyện An Hải, tỉnh Kiên Giang phải huỷ kết quả bầu cử, các cơ quan chức năng đang xem xét trách nhiệm việc này.

Về việc số đại biểu ngoài Đảng trúng cử thấp, ông Hạnh Phúc cho biết, lúc ứng cử có 97 người, tương đương 11%, lúc bầu xong thì được 21 người - 4,2% (cơ cấu dự kiến là 25 - 50 người - pv). Dù tỷ lệ người ngoài đảng được giới thiệu rất cao như vậy nhưng kết quả như thế, theo ông Phúc, là hoàn toàn do cử tri lựa chọn người đại diện cho mình.

Chốt lại cuộc họp báo, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển bác bỏ những thông tin xuyên tạc về cuộc bầu cử, một lần nữa khẳng định cuộc tổng tuyển cử đã thành công tốt đẹp, với tỷ lệ hơn 99% cử tri đi bầu.

P. Thảo