Thủ tướng: Không “phân lô, bán nền”… mặt biển

Ngày 14/4, tại huyện đảo Phú Quốc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và đoàn công tác Chính phủ đã có cuộc làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Kiên Giang về tình hình phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh cũng như của huyện đảo Phú Quốc.

Mô hình đi trước về khu hành chính kinh tế đặc biệt

Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhất trí với đánh giá cho rằng Kiên Giang như một Việt Nam thu nhỏ, có vị thế rất quan trọng không những trong lĩnh vực kinh tế mà cả quốc phòng, an ninh, đối ngoại, đặc biệt có vị thế quan trọng đối với đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Thời gian qua, Kiên Giang phát triển toàn diện, có tốc độ tăng trưởng cao, riêng quý I/2017 đạt gần 7,4%. Kinh tế biển, nông nghiệp đều phát triển tốt. Đặc biệt, tốc độ tăng trưởng khách du lịch cả trong nước và quốc tế đều rất cao. Một trong những điểm nổi bật là tốc độ phát triển vượt trội của Phú Quốc. Tốc độ tăng trưởng thu ngân sách bình quân 5 năm khoảng 19%; tốc độ tăng thu nội địa 19%; cơ sở hạ tầng được quan tâm; đời sống nhân dân được cải thiện.

Tuy vậy, Thủ tướng cho rằng Kiên Giang còn đối diện nhiều khó khăn, thách thức. Đây là một trong những địa phương chịu tác động bởi biến đổi khí hậu và nước biển dâng, trực tiếp là hạn hán, xâm nhập mặn. Là tỉnh ở cực Nam Tổ quốc, Kiên Giang có nhiều khó khăn trong kết nối với các trung tâm kinh tế lớn, tiếp cận công nghệ, đào tạo nhân lực. Còn một số vấn đề cần sớm khắc phục như khai thác cát, bán cát cho nước ngoài, tình trạng phá rừng, vấn đề vệ sinh môi trường.

Kiên Giang thu ngân sách tăng trưởng cao, đứng thứ 3 trong 13 địa phương ở ĐBSCL nhưng chỉ đáp ứng khoảng 70% nhu cầu chi, còn lại thì nhận trợ cấp từ Trung ương. Thủ tướng mong muốn cuối nhiệm kỳ này, Kiên Giang phấn đấu tự trang trải được ngân sách.

Riêng với Phú Quốc, Thủ tướng cho biết Chính phủ đã 4 lần họp bàn trong những tháng vừa qua và đã chính thức trình Bộ Chính trị về mô hình phát triển ở Phú Quốc, Bộ Chính trị đã chấp thuận chủ trương và hiện chúng ta đang xây dựng luật pháp triển khai. Như vậy, đối với cả nước và với Kiên Giang, Phú Quốc đi trước một bước về phát triển, là ngọn cờ đi đầu trong phát triển về mô hình mới ở Việt Nam, là mô hình đi trước của 3 khu hành chính kinh tế đặc biệt.

“Một viên ngọc lớn tốt hơn 10 viên ngọc nhỏ”

Về tầm nhìn cho Kiên Giang, Thủ tướng gợi mở, trong tương lai gần, phải phấn đấu thành tỉnh đổi mới, giàu có toàn diện dựa trên lợi thế so sánh tự nhiên, được dẫn dắt bởi những mô thức đột phá về thể chế chính sách năng động và ứng dụng công nghệ trong phát triển dịch vụ du lịch, nông nghiệp, kinh tế biển và công nghiệp hỗ trợ, công nghệ chế biến. Phải gắn kinh tế biển với tầm nhìn mới về chuyển dịch cơ cấu kinh tế Kiên Giang. Nông nghiệp, kể cả thủy sản là thế mạnh phát triển, trong đó động lực trung tâm của sự phát triển bứt phá là mô hình hành chính kinh tế đặc biệt Phú Quốc.

Phấn đấu xây dựng đảo ngọc Phú Quốc thành viên ngọc quý, viên ngọc lớn, trù phú và thịnh vượng, là trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng, giải trí độc đáo, đẳng cấp quốc tế. Tập trung cho Phú Quốc phát triển không phải là cạnh tranh với các địa phương khác mà thu hút nguồn lực và cơ hội phát triển cho Phú Quốc có khả năng cạnh tranh hiệu quả, sòng phẳng với các quốc gia khác; để Phú Quốc có sức hấp dẫn mang tầm quốc tế trong khu vực, thu hút các nhà đầu tư, người giỏi, người thông minh, người giàu đến Phú Quốc, đến Kiên Giang và đến Việt Nam. Phú Quốc cạnh tranh quốc tế chứ không phải cạnh tranh với các khu hành chính kinh tế đặc biệt khác như Vân Đồn, Vân Phong.

Thủ tướng cho rằng phát triển Phú Quốc không thể đơn điệu chỉ là du lịch, vui chơi giải trí, nhưng nếu trải ra quá nhiều lĩnh vực thì khó phát triển. Vì vậy, trong mô hình phát triển, cần chọn một số lĩnh vực, trước hết là một trung tâm du lịch, vui chơi giải trí nổi tiếng.

Mục tiêu đặt ra là phải có một Phú Quốc hiện đại, không chỉ về thể chế quản lý, diện mạo và cơ sở hạ tầng, đáp ứng tốt nhu cầu dịch vụ cao cấp mà phải giữ gìn được vẻ đẹp tự nhiên của núi rừng, sông suối, cảnh quan môi trường và bảo tồn được các giá trị văn hóa truyền thống của Phú Quốc.

Để Phú Quốc cất cánh nhờ khuôn khổ thể chế đặc biệt chứ không phải nhờ các biệt đãi, ưu ái về nguồn lực, tỉnh cần tập trung trí tuệ vào các giải pháp thể chế và tổ chức có tính chất đột phá mở đường cho phát triển kinh tế và dân sinh. Những đề xuất cốt lõi của Kiên Giang về Phú Quốc cần được thể hiện trong Luật về đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt, bảo đảm thể chế, chính sách phải có tính vượt trội, đủ sức cạnh tranh trong khu vực và quốc tế.

“Diện tích gần xấp xỉ nhưng dân số chỉ bằng khoảng 2% dân số Singapore, vì vậy Phú Quốc có cơ hội to lớn để quy hoạch và xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại, có tính đón đầu tiềm năng phát triển to lớn trong tương lai. Quy hoạch này phải có tầm nhìn 30 năm, 50 năm chứ không chỉ cho nhu cầu phát triển trước mắt. Một hạt ngọc lớn còn tốt hơn là 10 hạt ngọc quá nhỏ cộng lại”, Thủ tướng cho rằng, đất đai là nguồn lực quý báu, cần được sử dụng hiệu quả nhất.

Nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm chất lượng môi trường, Thủ tướng nêu rõ phải làm cho Phú Quốc trở thành thiên đường du lịch, nghỉ dưỡng. Nếu chúng ta đưa ra con số 20.000 phòng ở Phú Quốc thì chắc chắn vấn đề môi trường đặt ra thử thách rất lớn. “Mất môi trường là mất tất cả”, Thủ tướng lưu ý.

Thủ tướng yêu cầu quan tâm đến lợi ích của người dân, nhất là sinh kế, không để người dân đứng bên lề của sự phát triển. Phải kết hợp xây dựng hạ tầng du lịch, công viên, khu giải trí, bệnh viện với việc phục vụ người dân địa phương, kể cả việc để người dân tiếp cận bãi tắm công cộng thuận lợi, không phải phân lô bán nền mặt biển. Đẩy mạnh du lịch dựa vào cộng đồng. Có chính sách ưu đãi, miễn thuế cho nhà đầu tư thì nhà đầu tư phải tham gia đào tạo nghề, tạo việc làm cho người dân địa phương. Thủ tướng cho rằng, cần có một cộng đồng ủng hộ phát triển du lịch; giữ gìn trật tự đô thị nhưng cũng lưu ý cần có phương án lo cho cuộc sống của những người dân sống nhờ vỉa hè đó.

Vì vậy, phát triển Phú Quốc phải tính tới tăng trưởng bao trùm. Sử dụng tài nguyên ở đây phải tạo phúc lợi và tương lai nghề nghiệp cho người dân địa phương. Mô hình phát triển của Phú Quốc phải có tính dung hợp, bảo đảm lợi ích hài hòa giữa nhà đầu tư, người dân, Nhà nước.

Cần nỗ lực thu hút nhà đầu tư giàu kinh nghiệm, có thực lực tài chính, có lợi ích đầu tư lâu dài ở Phú Quốc. Tránh các nhà đầu tư cơ hội đến Phú Quốc chỉ để trục lợi ngắn hạn. “Làm sao không để giá đất lên quá cao, chi phí hạ tầng đội lên nhanh chóng”, Thủ tướng nói và biểu dương các tập đoàn lớn có định hướng đầu tư bài bản, có trách nhiệm trong phát triển bền vững Phú Quốc.

P.T