Kỷ niệm 85 năm Xô Viết Nghệ Tĩnh

Tham dự Lễ kỉ niệm có ông Lê Hồng Anh - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; các vị lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân khu 4..., lãnh đạo tỉnh Cao Bằng, Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh và thành phố Hà Nội; đại diện các Ban, Bộ, ngành Trung ương cùng các vị lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các AHLLVTND và đông đảo nhân dân.

Tại buổi lễ, ông Hồ Đức Phớc – Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An đã ôn lại truyền thống quật khởi, kiên cường nhân dân hai tỉnh Nghệ An – Hà Tĩnh qua phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh. Dưới sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương thông qua Xử ủy Trung Kỳ, cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh được mở đầu bằng cuộc biểu tình của công nhân nhà máy diêm, nhà máy cưa Bến Thủy cùng nhân dân 5 xã ven thị xã Vinh vào ngày 1/5/1930. Từ đó đến tháng 8/1930, ở Nghệ Tĩnh đã có đến 97 cuộc bãi công, biểu tinh của công nhân và nông dân. Trong đó đáng chú ý là cuộc bãi công kéo dài của công nhân nhà máy Diêm Bến Thủy đã dẫn tới cuộc tổng bãi công của công nhân khu công nghiệp Bến Thủy.

Từ tháng 9/1930, các cuộc biểu tình vũ trang tự vệ quy mô lớn kết hợp với yêu sách chính trị liên tiếp nổ ra của nông dân các huyện Nam Đàn, Thanh Chương, Can Lộc, Hưng Nguyên… Tiêu biểu là cuộc biểu tình của hơn 8.000 nhân dân Hưng Nguyên vào ngày 12/9/1930. Thực dân Pháp đã sử dụng súng đàn áp, ném bom vào đoàn biểu tình khiến 217 người hi sinh.

Các cuộc biểu tình diễn ra đồng loạt, mạnh mẽ đã làm cho bộ máy chính quyền thực dân và bộ máy chính quyền tay sai lâm vào tê liệt, tan rã. Dưới sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, tổ chức nông hội (xã bộ nông) đã được thành lập.

Chính quyền Xô Viết đầu tiên được hình thành hàng loạt tại nhiều xã thuộc Thanh Chương, Nam Đàn, Anh Sơn, Nghi Lộc, Vinh – Bến Thủy, Can Lộc, Thạch Hà, Đức Thọ, Hưng Nguyên, Hương Sơn… Chính quyền Xô Viết một mặt thi hành các chính sách mới, mặt khác phá bỏ hệ thống chính quyền cũ, trưng thu ruộng đất, thóc gạo, tài sản của các địa chủ, đồng thời ra yêu sách đối với các chủ xưởng, chủ tàu trong vùng.

Mặc dù chính quyền Xô Viết chỉ tồn tại trong 5 tháng tại hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh nhưng hình thức sơ khai của chính quyền công nông đã trở thành nguồn cỗ vũ, động viên tinh thần đấu tranh giành chính quyền của nhân dân lao động trên cả nước. Cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh được đánh giá là đỉnh cao của phong trào cách mạng trong những năm 1930-1931. Đây là cuộc tổng diễn tập đầu tiên trong cả nước để chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa – Nhà nước dân chủ đầu tiên ở Đông Nam Á.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Lê Hồng Anh - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Mặc dù bị kẻ địch khủng bố, đàn áp phong trào trong biển máu, hàng ngàn đồng bào, chiến sỹ cách mạng của Đảng đã hi sinh và bị bắt bớ, tù đày nhưng Xô Viết Nghệ Tĩnh đã mang lại thành quả to lớn, ý nghĩa và bài học lịch sử sâu sắc đối với Đảng ta và của cách mạng nước ta.

Đây là cao trào cách mạng đầu tiên của quần chúng công nông do Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức và lãnh đạo, đánh dấu sự chuyển biến căn bản từ tính chất đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác của phong trào cách mạng Việt Nam; Là sự hội tụ ý chí kiên cường, bất khuất lòng yêu nước, ý thức cách mạng. Xô Viết Nghệ Tĩnh đã để lại cho cách mạng nước ta nhiều bài học sâu sắc”.

Ông Lê Hồng Anh cũng đánh giá cao sự đóng góp to lớn của Đảng bộ và nhân dân Nghệ An trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng, phát triển và đổi mới quê hương, đất nước. Tuy nhiên sự phát triển của Nghệ An chưa tương xứng với tiềm năng và sự kỳ vọng của nhân dân. Ông Lê Hồng Anh đề nghị Nghệ An phát huy tinh thần Xô Viết Nghệ Tĩnh, tiếp tục phấn đấu, nỗ lực cao hơn nữa để xây dựng Nghệ An trở thành tỉnh khá của cả nước.

Trước đó, các vị lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tỉnh Nghệ An đã đến dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ đã hi sinh trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc tại Tượng đài Xô Viết Nghệ Tĩnh (huyện Hưng Nguyên) và Bảo tàng Xô Viết Nghệ Tĩnh.

Hoàng Lam