Hợp tác năng lượng và quân sự là trụ cột trong quan hệ Việt - Nga

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Dmitry Medvedev duyệt Đội danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam tại Lễ đón diễn ra sáng nay. (Ảnh: Thống Nhất-TTXVN)

Tôi vui mừng khẳng định rằng mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga đang phát triển tích cực, năng động và có chiều sâu và đã đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực, đặc biệt là chính trị, kinh tế - thương mại, quốc phòng - an ninh, hợp tác nhân văn và giao lưu nhân dân. Nổi bật là:

Về quan hệ chính trị, hai nước đã triển khai, đa dạng hóa các kênh hợp tác, các cơ chế trao đổi đoàn và duy trì các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao thường xuyên theo kênh Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội, nổi bật là chuyến thăm chính thức Liên bang Nga vào tháng 11/2014 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, tạo động lực quan trọng thúc đẩy hợp tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Các cơ chế hợp tác song phương tiếp tục phát huy hiệu quả, trong đó Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật Việt - Nga đóng vai trò quan trọng trong việc điều phối, đưa ra các biện pháp thực hiện các thỏa thuận cấp cao đã đạt được. Hai bên cũng phối hợp hành động chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau trên trường quốc tế, đặc biệt đối với các vấn đề liên quan đến lợi ích trực tiếp của mỗi nước.

Quan hệ kinh tế- thương mại giữa hai nước cũng đã có những nỗ lực đáng ghi nhận. Kim ngạch thương mại song phương năm 2014 đạt 2,59 tỷ USD nhưng vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng của mỗi nước. Trong khi đó, hợp tác đầu tư giữa hai nước ổn định, hiện Nga có 104 dự án đầu tư trực tiếp tại Việt Nam với tổng số vốn đăng ký khoảng 2 tỷ USD, Việt Nam hiện có 20 dự án đầu tư vào Nga với tổng vốn 2,5 tỷ USD. Sau hơn một năm đàm phán Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu, tháng 12/2014, hai bên đã ra Tuyên bố cơ bản kết thúc đàm phán Hiệp định và dự kiến sẽ ký chính thức trong nửa đầu năm 2015 tạo cơ sở thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác kinh tế - thương mại.

Hợp tác năng lượng tiếp tục là lĩnh vực trụ cột của quan hệ Việt - Nga. Trong lĩnh vực dầu khí, doanh nghiệp hai bên đang tích cực triển khai, chú trọng bảo đảm vốn đầu tư các dự án đã có cũng như thúc đẩy các dự án mới. Các liên doanh như Vietsovpetro, Rusvietpetro, Gazpromviet, Vietgazprom… hoạt động hiệu quả trên thềm lục địa Việt Nam và lãnh thổ Nga cũng như tích cực nghiên cứu mở rộng thăm dò và khai thác tại các mỏ mới. Hai bên đang phối hợp chặt chẽ triển khai dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận I theo phương châm đáp ứng các yêu cầu bảo đảm an ninh, an toàn, hiệu quả cao nhất và tuân thủ đúng quy định pháp luật Việt Nam về đầu tư xây dựng.

Hợp tác trong các lĩnh vực công, nông nghiệp được hai bên tăng cường thúc đẩy. Trong lĩnh vực tài chính, hai bên đang phối hợp nghiên cứu khả năng thanh toán bằng đồng nội tệ, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động thanh toán thương mại trong tình hình mới.

Việt Nam và Nga cũng hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực quốc phòng - an ninh, phục vụ đắc lực cho công cuộc phát triển kinh tế ở mỗi nước, thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt - Nga, đóng góp thiết thực vào việc duy trì môi trường hòa bình và ổn định ở khu vực và trên thế giới. Ngoài ra, các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, văn hóa, du lịch đang phát triển rất tích cực. Hiện nay, số lượng học bổng Chính phủ Nga cấp cho Việt Nam ngày càng tăng, năm học 2015 - 2016 sẽ là gần 800 học bổng đào tạo đại học và sau đại học, trong đó có 70 chỉ tiêu cho ngành năng lượng nguyên tử. Về hợp tác du lịch, Nga tiếp tục là một trong 10 nước đứng đầu về lượng khách đến Việt Nam, đạt hơn 364 ngàn lượt năm 2014.

Với thành quả hợp tác hiện nay, tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt - Nga có triển vọng và tương lai tốt đẹp. Năm 2015, hai nước chúng ta kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại cũng như các sự kiện trọng đại ở mỗi nước và đây chính là dấu mốc quan trọng để hai nước quyết tâm hướng tới những thành công mới to lớn hơn nữa với độ tin cậy cao về chính trị và việc triển khai mạnh mẽ, đồng bộ, hiệu quả tất cả các lĩnh vực hợp tác song phương.

Việt Nam và Nga đã có kinh nghiệm hợp tác lâu dài và thành công trong lĩnh vực năng lượng và kỹ thuật quân sự. Xin Thủ tướng nhận định về những nhiệm vụ mới trong các lĩnh vực này?

Hợp tác năng lượng và kỹ thuật quân sự là những lĩnh vực trụ cột của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt - Nga và trong giai đoạn mới, hai bên cần tiếp tục hợp tác theo các hướng truyền thống, đồng thời mở rộng sang các lĩnh vực mới.

Trong lĩnh vực năng lượng, Việt Nam và Liên bang Nga có thể mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới là chế biến và lọc hóa dầu, sản xuất nhiên liệu cho động cơ chạy khí và việc Nga cung cấp dầu thô dài hạn cho Việt Nam.

Trong lĩnh vực kỹ thuật quân sự, Nga hiện là đối tác quan trọng của Việt Nam. Trong thời gian tới, hai nước cần tiếp tục thúc đẩy hợp tác hiệu quả hơn nữa trong lĩnh vực này, chuyển sang hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực liên doanh sản xuất, nghiên cứu khoa học, thành lập các trung tâm dịch vụ và bảo hành. Đây cũng là chủ trương được lãnh đạo cấp cao hai nước trao đổi và thống nhất triển khai từng bước trong những năm tới. 

Trong chuyến thăm Việt Nam lần này của Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, xin Ngài Thủ tướng cho biết những vấn đề thảo luận dự kiến giữa hai bên?

Tôi rất vui mừng được chào đón Ngài Thủ tướng Dmitry Medvedev sang thăm Việt Nam. Tôi sẽ cùng Ngài Thủ tướng thảo luận, đánh giá hiệu quả những hoạt động hợp tác song phương thời gian qua, trao đổi ý kiến về những phương hướng, biện pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa hai nước trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế - thương mại, đầu tư, năng lượng, kỹ thuật quân sự, đào tạo nguồn nhân lực và nhiều lĩnh vực khác.

Chúng tôi cũng sẽ rà soát việc thực hiện các thỏa thuận cấp cao, tiến độ triển khai các dự án lớn giữa hai nước, thống nhất lộ trình ký Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu, thảo luận về tiến độ triển khai dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận I, cũng như các dự án dầu khí khác. Tôi và Ngài Thủ tướng cũng sẽ trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực hai bên cùng quan tâm, phối hợp hành động giữa hai nước trên trường quốc tế, tình hình cộng đồng người Việt Nam tại Liên bang Nga và việc tăng cường các hoạt động giao lưu nhân dân.