“Biển từ Bạch Long Vĩ đến Phú Quốc đều không còn cá”

Dự án Luật Thuỷ sản (sửa đổi) được Chính phủ trình UB Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu sáng 21/3.

Thuyết minh về sự cần thiết phải sửa Luật Thuỷ sản, Chính phủ nêu rõ, trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, khó lường, nguồn lợi thuỷ sản đang suy giảm, môi trường sống của các loài thuỷ sản có nguy cơ bị ô nhiễm nghiêm trọng, sự phát triển thủy sản chưa thực sự hiệu quả và thiếu bền vững. Yêu cầu hội nhập quốc tế, năng lực, kinh nghiệm quản lý và trang thiết bị phục vụ cho kiểm tra, kiểm soát các hoạt động thuỷ sản còn hạn chế, xu hướng bảo hộ mậu dịch, hàng rào kỹ thuật của các nước nhập khẩu là thách thức lớn đối với thuỷ sản Việt Nam.

Thẩm tra dự án luật, Uỷ ban Khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội nhận định: thủy sản không phải là một nguồn tài nguyên vô tận, cần phải được bảo vệ và có chiến lược phát triển bền vững. Nhất là trong tình hình hiện nay khi nguồn lợi thủy sản đang có xu hướng suy giảm nghiêm trọng trên các thủy vực nội địa và vùng ven biển do tình trạng khai thác thủy sản quá giới hạn cho phép, sự suy giảm của hệ sinh thái, ô nhiễm môi trường sống, biến đổi khí hậu...

Theo cơ quan thẩm tra, việc sửa đổi Luật Thủy sản 2003 cho phù hợp với hệ thống pháp luật trong nước, đáp ứng yêu cầu quản lý thuỷ sản và hội nhập quốc tế, bảo đảm sự thống nhất trong hệ thống pháp luật theo tinh thần Hiến pháp 2013 là cần thiết.

Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam Phạm Ngọc Minh thông tin, nguồn thuỷ sản suy giảm nghiêm trọng. Dẫn kinh nghiệm 30 năm đi biển, có những chuyến đi lênh đênh trên biển vài tháng, ông Minh khái quát, trước đây, biển rất nhiều cá, còn bây giờ từ Bạch Long Vĩ đến Phú Quốc đều không còn cá nữa. Vì thế ngư dân phải đi đánh cá ở bên ngoài rất nhiều, bị bắt cũng rất nhiều.

Sự cạn kiệt này, theo ông Minh, có nguyên nhân từ tình trạng đánh bắt tận diệt, chích điện, đánh thuốc nổ. “Một vụ nổ mìn làm chết vài chục tấn cá biển nhưng người đánh bắt có khi chỉ thu về được vài tấn” – ông Minh nói.

Với tình trạng như vậy, Phó Tổng tham mưu trưởng cho rằng, cần quy định cụ thể đánh bắt thuỷ sản, mùa nào thì cấm - nhất là khi cá sinh sản, thậm chí cần cấp hạn ngạch đánh bắt chứ không thể đánh bắt vô tội vạ bao nhiêu cũng được.

So sánh cách tổ chức đánh bắt của Trung Quốc, Chủ nhiệm UB Quốc phòng - An ninh Võ Trọng Việt băn khoăn, có đưa quy định mùa thuỷ sản sinh sản cấm đánh bắt vào luật sửa đổi này giống như nước bạn không?

“Ở một số nước người ta quy định cá lớn bao nhiêu thì mới được đánh chứ không thì họ phạt chết, mình thì kéo sạch, huỷ diệt hết, do luật mình không rõ” – Tướng Việt thông tin.

Với đề xuất của Chính phủ về việc thực hiện cấp hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản, cơ quan trình dự luật thuyết minh, đây là nội dung mới thay đổi về phương thức cấp phép so với Luật Thủy sản 2003 nhằm phù hợp với phương thức quản lý của các quốc gia trên thế giới và nhằm kiểm soát được nguồn lợi chặt chẽ hơn. Đây cũng là công cụ quản lý hữu hiệu mà phần lớn các quốc gia hiện nay đang áp dụng quản lý đóng mới và phát triển tàu cá khai thác hiệu quả, sử dụng bền vững nguồn lợi thủy sản.

Đổi mới này được cơ quan thẩm tra nhìn nhận là để bảo vệ, tái tạo và phục hồi nguồn lợi thuỷ sản hợp lý và bền vững.

P.Thảo