Bí thư Thanh Hóa: “Ngứa lưng đi gãi bụng là không được!”

Sáng ngày 7/12, mở đầu phiên chất vấn của kỳ họp thứ 4, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVII, nhiệm kỳ 2016 -2021, ông Đào Trọng Quy - Giám đốc Sở TN-MT là lãnh đạo ngành đầu tiên đăng đàn trả lời về tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa - ông Trịnh Văn Chiến liên tục phải nhắc nhở về cách trả lời không đúng trọng tâm.

“Chưa nắm được thì anh nói chưa nắm được...”

Theo Sở TN-MT, trữ lượng cát của Thanh Hóa là 14 triệu m3, nhưng hiện nay đã cấp phép và khai thác hết 8 triệu khối. Nếu tiếp tục, sẽ lấn chiếm, lấy vào ruộng, đất sản xuất của nhân dân hai bên sông. Trên địa bàn tỉnh này hiện còn 22 mỏ còn phép (trong đó 10 mỏ đã được UBND tỉnh dừng hoạt động từ ngày 7/12 do vi phạm mốc giới).

Ngoài ra, có hơn 70 bãi tập kết cát. Đặc biệt, nhiều dự án nạo vét luồng, lạch do Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh và các ngành cấp phép. Việc khai thác cát đã tác động đến sự cân bằng các dòng sông, thay đổi dòng chảy, tạo ra hiện tượng bồi, lở không đúng quy luật tự nhiên, làm hạ thấp độ cao của đáy sông.

Các đối tượng tham gia khai thác cát trái phép chủ yếu là các đối tượng cá biệt trong xã hội (dân chài, xã hội đen...), phương tiện khai thác cát trái phép là các thuyền chưa có biển kiểm soát. Do đó, các cán bộ chuyên môn không có phương tiện đường thủy không thể ngăn chặn (trừ cán bộ là Công an đường thủy được trang bị phương tiện đường thủy). Có hiện tượng lợi dụng để phạm pháp ở các khu vực cải tạo luồng lạch...

Điều hành phiên chất vấn, ông Trịnh Văn Chiến - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa đã phải cắt ngang phần báo cáo trả lời của ông Quy khi Giám đốc Sở TN-MT và đề nghị đi vào trọng tâm câu hỏi. Đồng thời, ông Chiến đọc lại câu hỏi của HĐND tỉnh.

Về phần các đại biểu, có 7 ý kiến chất vấn đối với Giám đốc Sở TN-MT và 2 ý kiến của cử tri.

Mở đầu phần trả lời của mình, ông Quy nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các đại biểu và cử tri. Đặc biệt, chia sẻ với bức xúc của nhân dân về tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra trên địa bàn tỉnh.

Tuy nhiên, khi đi vào phần trả lời câu hỏi của các đại biểu, chủ tọa kỳ họp đã nhiều lần cắt ngang và yêu cầu Giám đốc Sở TN-MT trả lời đúng trọng tâm câu hỏi. “Nếu dọc sông Chu có bao nhiêu mỏ anh chưa nắm được thì anh nói anh chưa nắm được và tôi sẽ nắm lại sau và thông tin các đại biểu...”, ông Trịnh Văn Chiến đề nghị.

Tiếp đó là câu hỏi về số lượng mỏ cát trên sông Chu, ông Quy đề nghị đại biểu xem phụ lục báo cáo. Còn về việc 6 bãi tập kết cát tại huyện Quan Hóa. Theo ông Quy, cái này thuộc xã Phú Thanh, giáp với huyện Mai Châu của Hòa Bình, đang tranh nhau và liên quan đến địa giới hành chính. Theo thẩm quyền của cấp huyện thì đã xử lý.

“Cái này anh phải trả công cho tôi đấy...”

Trong khi ông Quy đang “cao hứng” với vấn đề của mình về việc khai thác cát có sạt lở nhà, đất nông nghiệp không thì chủ tọa nhắc nhở: “Anh không ghi câu hỏi của các đại biểu hay sao, anh phải ghi nhanh từng đại biểu hỏi những cái gì để trả lời đúng vào câu hỏi, tránh tình trạng như khi nãy tôi nói, ngứa lưng thì đi gãi bụng là không được và cái đó làm mất nhiều thời gian lắm”.

Sau đó, ông Chiến thay đổi cách điều hành bằng việc lần lượt đọc lại câu hỏi của các đại biểu và yêu cầu Giám đốc sở TN-MT từng câu hỏi của các đại biểu. Đồng thời, ông Chiến còn đùa vui: “Cái này anh phải trả công cho tôi đấy nha”.

Rồi ông Chiến tiếp tục: "Đại biểu hỏi, tại xã Phú Thanh, huyện Quan Hóa, có 6 bãi khai thác trên 2km, đồng chí Giám đốc Sở có biết không? Và xử lý thế nào và ban nãy anh trả lời thế là không phải, tranh chấp là một nơi, là chỗ suối Chiêng, còn chưa nắm được thì mình nói chưa nắm được, về nắm lại sau, xin cái đó không ai bắt cả".

Liên quan đến vấn đề này, Giám đốc Sở TN-MT loanh quanh một lúc và cho rằng, mới nhận nhiệm vụ được 6 tháng 7 ngày, nên chưa có điều kiện đi kiểm tra hết được, đồng thời “xin khất” đại biểu báo cáo sau.

Tiếp theo phần trả lời ý kiến của các đại biểu, do việc trình bày lan man của Giám đốc Sở TN-MT nên chủ tọa đã phải cắt ngang và yêu cầu đi đúng trọng tâm.

Kết thúc phiên chất vấn, ông Quy nói: “Tôi mới được sang nhận nhiệm vụ, nắm chưa kỹ, tôi xin hứa, tôi sẽ quyết tâm cùng với lãnh đạo của Sở và cùng với cán bộ Đảng viên trong Sở quyết tâm đoàn kết, tập trung nghiên cứu để làm và lần này chúng tôi sẽ tham mưu các chương trình để giải quyết các bức xúc của người dân... Có gì đó cũng xin cử tri, nhân dân trong toàn tỉnh, các vị đại biểu thông cảm và chia sẻ với Sở TN-MT”.

Ông Trịnh Văn Chiến nhận xét: “Có lẽ cái cuối cùng mà anh Quy kết luận ấy thì cái đó là trả lời đẹp nhất thôi”. Còn phần trả lời của giám đốc Sở TN-MT, theo chủ tọa là chưa đúng trọng tâm câu hỏi, vì giám đốc mới nhận nhiệm vụ.

“Đọc báo cáo không biết như thế nào cả, cho đại biểu đi vào ma trận, và biến Hội nghị HĐND tỉnh thành cuộc họp của Sở TN-MT làm việc với phó chủ tịch UBND các huyện”, ông Chiến nói.

Liên quan đến tình trạng khai thác cát trái phép, theo ông Chiến, nếu không có chỉ đạo và tổ chức khai thác tiết kiệm, sử dụng hiệu quả thì không bao lâu nữa không còn cát và về lâu dài là không ổn.

Thời gian tới, UBND tỉnh phải làm rõ tình trạng khai thác cát trái phép, mức độ ảnh hưởng; không thể kiên nhẫn được vì tình trạng trên đã diễn ra nhiều năm, nhiều giai đoạn rồi. HĐND tỉnh yêu cầu chấn chỉnh, không kéo dài. Khi làm rõ, quy rõ trách nhiệm cụ thể cho từng ngành, từng cấp, tổ chức, cá nhân.

Duy Tuyên