2/3 số đơn khiếu nại trên cả nước thuộc lĩnh vực đất đai

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Thị Thủy cho biết, trong năm 2014 có 392.655 lượt công dân đến các cơ quan hành chính nhà nước để khiếu nại, tố cáo, tăng 3,2% so với năm 2013; với 4.876 đoàn đông người, tăng 8,8%. Phần lớn các vụ khiếu nại đông người, phức tạp là những vụ việc phát sinh từ những năm trước, chưa được giải quyết dứt điểm (vụ việc cũ chiếm 63%).

Trong năm 2014, cả nước phát sinh gần 75.700 đơn khiếu nại, trong đó 63,5% đơn khiếu nại về lĩnh vực đất đai; gần 18.100 đơn tố cáo. Nội dung các vụ khiếu nại, tố cáo về đất đai chủ yếu là về bồi thường, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế xã hội, trong đó nổi lên là việc thu hồi đất xây dựng chợ, trung tâm thương mại; tố cáo cán bộ có biểu hiện tham nhũng, làm trái quy định của nhà nước.

Tình trạng đơn thư, vụ việc từ khiếu nại không thành chuyển sang tố cáo cán bộ giải quyết chiếm tỷ lệ đáng kể. Qua báo cáo và phân tích từ kết quả giải quyết cho thấy có khoảng 66.6% trường hợp khiếu nại sai và 31,9% tố cáo sai. Điều này cho thấy nhận thức và hiểu biết về pháp luật của người dân còn hạn chế nhất định.

Thanh tra Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã tiến hành 2.021 cuộc thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại 3.894 cơ quan, tổ chức, đơn vị. Qua thanh tra phát hiện 647 đơn vị có vi phạm, kiến nghị kiểm điểm rút kinh nghiệm 545 tổ chức, 590 cá nhân; xử lý hành chính 17 tổ chức, 55 cá nhân.

Bên cạnh đó các cơ quan thanh tra đã tiến hành kiểm tra thực hiện 785 kết luận thanh tra và quyết định xử lý sau thanh tra trách nhiệm, kết quả: các cơ quan có thẩm quyền đã kiểm điểm trách nhiệm của 344 tổ chức, 328 cá nhân; đã xử lý hành chính đối với 11 tổ chức và 22 cá nhân.

Hội nghị cũng đã tập trung thảo luận về nguyên nhân khiếu nại, tố cáo của những đoàn đông người; công tác phối hợp giữa Trung ương và địa phương trong giải quyết khiếu nại, tố cáo; vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo…

Kết luận Hội nghị, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh nêu lên thực tế là cơ chế, chính sách pháp luật còn những điểm bất cập, nhất là quy định về đất đai. Trình độ, năng lực, ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức còn hạn chế, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm và thiếu khách quan, công tâm trong thực thi công vụ.

Trong khi đó ở địa phương còn yếu kém trong quản lý nhà nước. Ít có địa phương thanh tra trách nhiệm mà xử lý cán bộ, đây chính là điểm yếu. Nhiều vụ khiếu nại, tố cáo không được giải quyết tới nơi tới chốn. Nhiều trường hợp giải quyết chậm, sai sót, tuy thế đã sai mà không chịu sửa sai. Một số vụ việc Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường xuống bàn với địa phương, thống nhất có biên bản nhưng không thực hiện. Thậm chí, Thủ tướng Chính phủ có văn bản chỉ đạo cũng không làm rồi để sự việc cứ lòng vòng, cuối cùng lại khiếu nại, tố cáo.

Triển khai kế hoạch năm 2015, Tổng Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh, thủ trưởng các cơ quan hành chính nhà nước phải xem trọng và thực hiện đúng quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đẩy mạnh công tác hòa giải cơ sở, nhất là giải quyết khiếu nại tranh chấp về đất đai. Nâng cao chất lượng các quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo; chỉ đạo kịp thời tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực.

Đồng thời, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan Trung ương và giữa Trung ương với địa phương trong việc tiếp công dân, xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ khiếu kiện đông người, vượt cấp. Đặc biệt, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu trong công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và tăng cường thanh tra trách nhiệm.

Tổng Thanh tra Chính phủ nêu rõ, trước đây cũng thanh tra trách nhiệm người đứng đầu nhiều nhưng không nói lên khuyết điểm, chưa có kiểm điểm, đánh giá nhiều. Năm 2015, Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra trách nhiệm ở 10 tỉnh. Theo đó, đề nghị Đoàn thanh tra phải tìm ra được trách nhiệm của người đứng đầu trong giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Quốc Anh