Tranh luận về dự án tư nhân lợi dụng danh nghĩa phát triển kinh tế xã hội

Cân nhắc kỹ việc thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội

Góp ý vào dự thảo Luật Đất đai sửa đổi hội trường Quốc hội chiều 21/6, đại biểu Mai Thị Phương Hoa (đoàn ĐBQH Nam Định) nhấn mạnh, cần cân nhắc kỹ việc thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng.

Cụ thể, về thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng, đại biểu Mai Thị Phương Hoa cho biết, so với dự thảo luật trình Quốc hội tại kỳ họp trước, dự thảo Luật lần này có thay đổi khi mở rộng hơn các trường hợp thu hồi đất theo 3 nhóm: thu hồi đất để xây dựng công trình công cộng, thu hồi đất để xây dựng trụ sở cơ quan nhà nước, công trình sự nghiệp, thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng.

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa cho rằng, quy định tại dự thảo đã dẫn chiếu sang Luật Đấu thầu là chưa rõ ràng. Đấu giá quyền sử dụng đất hay đấu thầu chọn nhà đầu tư chỉ là cách thức giao đất, cho thuê đất, không phải là tiêu chí xác định trường hợp thu hồi đất.

Hơn nữa, việc Nhà nước thu hồi đất để đấu giá quyền sử dụng đất bao gồm cả dự án nhà ở thương mại, trường hợp này rất khó để xác định có nằm trong trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng hay không.

Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc các trường hợp cụ thể, hạn chế tối đa việc Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng, nhất là khi có yếu tố thương mại chi phối hoặc đan xen.

Dự án Nhà nước đã phê duyệt đều vì lợi ích quốc gia

Tại thảo luận này, nhiều đại biểu cho rằng phải tránh tình trạng dự án tư nhân đầu tư lợi dụng danh nghĩa là dự án phát triển kinh tế - xã hội và phải để cho người dân và doanh nghiệp tự thỏa thuận.

Tranh luận về nội dung này, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn ĐBQH TP Hà Nội) không đồng tình với quan điểm nêu trên và cho rằng, không phải cứ dự án tư nhân đầu tư là vì là dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, bất kể dự án nào mà Nhà nước đã phê duyệt thì đủ điều kiện là dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng và có thể được thu hồi.

"Chúng ta biết rằng đất đai là do Nhà nước quy hoạch nhằm mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng chứ không phải vì lợi ích cá nhân. Như vậy bất kể dự án nào thực hiện quy hoạch đất đai của Nhà nước đều là dự án thực hiện phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng", đại biểu Hoàng Văn Cường nêu quan điểm.

Ngoài ra, vị đại biểu này cũng nêu rõ, nếu như Nhà nước thu hồi và cho người dân tham gia vào quá trình xây dựng phương án bồi thường tái định cư để tạo được sự đồng thuận của người dân thì chúng ta sẽ đạt được các hiệu quả về kinh tế - xã hội tốt hơn và đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của Nghị quyết 18.

Ngược lại, theo đại biểu, nếu cứ để cho người dân, doanh nghiệp tự thỏa thuận thì nảy sinh rất nhiều yêu cầu, ví dụ như yêu cầu đảm bảo hài hòa lợi ích là không được thực hiện hoặc yêu cầu về tái định cư phải đảm bảo ổn định tốt hơn cũng không được thực hiện.

Chính vì vậy, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, việc Nhà nước thu hồi mà có phương án tái định cư tốt thì sẽ đảm bảo tốt hơn và có 3 phương án để tự thỏa thuận: quan hệ tham gia mua bán, tuyển dụng đất đai không cần phê duyệt dự án; các dự án mà người dân đóng góp đất, đóng góp cổ phần để cùng kinh doanh; dự án tái điều chỉnh, phân lại khu dân cư hoặc tái thiết đô thị.