Tiền thu từ quỹ đất 20% nhà xã hội: Nhiều địa phương xảy ra bất cập

Bộ Xây dựng vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Thanh Hóa liên quan tới quỹ đất 20% tại các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị.

Cụ thể theo kiến nghị của cử tri, đối với các dự án nhà ở thương mại cần dành một số tiền tương đương 20% giá trị tiền sử dụng đất thương phẩm của dự án phải nộp để làm quỹ phát triển nhà ở xã hội.

Trả lời cử tri, Bộ Xây dựng cho biết việc nộp số tiền tương đương 20% giá trị tiền sử dụng đất thương phẩm của dự án để làm quỹ phát triển nhà ở xã hội, pháp luật về nhà ở hiện hành đã có các quy định về nội dung này.

Cụ thể tại khoản 3 Điều 5 Nghị định số 100 quy định: Trường hợp có sự thay đổi quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết của địa phương dẫn đến việc bố trí quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị không còn phù hợp thì UBND cấp tỉnh phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận.

Trường hợp được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xác định giá trị tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án theo đúng quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan; số tiền thu được phải bổ sung vào ngân sách địa phương dành để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên phạm vi địa bàn.

Nghị định số 49 của Chính phủ có quy định: Bộ Tài chính có trách nhiệm hướng dẫn theo thẩm quyền việc quản lý, sử dụng khoản tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị.

Mặc dù vậy theo Bộ Xây dựng, thực tế triển khai các quy định nêu trên tại một số địa phương còn có bất cập, hạn chế trong việc quản lý, sử dụng số tiền thu được từ quỹ đất 20% dành để phát triển nhà ở xã hội.

Trước thực trạng nêu trên, Bộ Xây dựng đã đề xuất và trình Chính phủ và được Chính phủ giao nghiên cứu, xây dựng nội dung sửa đổi Luật Nhà ở năm 2014, trong đó đã đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quỹ đất dành để phát triển nhà ở xã hội theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết về cách thức xác định, tỷ lệ quỹ đất dành để xây dựng nhà ở.

Ngoài ra quy định chi tiết về trường hợp bố trí khu đô thị nhà ở xã hội tập trung; việc quản lý, sử dụng khoản tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị không thực hiện bố trí quỹ đất dành để xây dựng nhà ở xã hội.

Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã ký quyết định ban hành Kế hoạch thanh tra năm 2022 của Bộ Xây dựng. Quyết định giao Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng tổ chức triển khai, đôn đốc việc thực hiện kế hoạch thanh tra, định kỳ báo cáo Bộ trưởng theo quy định.

Theo Quyết định, Thanh tra Bộ Xây dựng sẽ tiến hành thanh tra 2 chuyên đề diện rộng đối với 11 tỉnh thành phố: Hà Nội, Bắc Giang, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh, Ninh Bình, Đà Nẵng, TPHCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An.

Một trong 2 chuyên đề sẽ tập trung thanh tra UBND tỉnh, chủ đầu tư, nhà đầu tư, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc thực hiện việc dành quỹ đất để đầu tư, phát triển nhà ở xã hội theo định của pháp luật đối với các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị trên địa bàn (quan tâm đối tượng là người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp).