Tham nhũng liên quan đất đai nhiều, người làm quy hoạch phải bản lĩnh

Ngày 18/12, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành dự hội nghị tổng kết thực hiện nhiệm vụ năm 2021 và triển khai kế hoạch năm 2022 của ngành xây dựng.

Phó Thủ tướng cho biết, ngành xây dựng tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng, giá trị sản xuất toàn ngành vẫn tăng so với năm 2020. Trong điều kiện dịch bệnh ảnh hưởng lớn, hầu hết chỉ tiêu quản lý ngành đều đạt và vượt kế hoạch đề ra.

Công tác xây dựng thể chế được tập trung thực hiện. Qua thống kê, số lượng hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính gửi về cơ quan chuyên môn về xây dựng của Bộ Xây dựng xử lý giảm qua từng năm và đã giảm mạnh vào năm nay (chỉ bằng 50% so với năm 2020) cho thấy các giải pháp phân cấp phân quyền đã phát huy hiệu quả, tạo sự chủ động cho các địa phương.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cũng cho biết, Bộ Xây dựng đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương theo dõi, kiểm soát chặt chẽ diễn biến thị trường bất động sản, nhất là những thời điểm thị trường bất động sản có biến động bất thường; chủ động đề xuất với Chính phủ và triển khai các giải pháp góp phần duy trì sự ổn định và tăng trưởng của thị trường bất động sản.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Thủ tướng cũng nêu một số tồn tại, hạn chế ngành xây dựng cần tập trung khắc phục trong thời gian tới.

Cụ thể như một số nhiệm vụ trong xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật còn chậm so với yêu cầu. Đặc biệt là việc theo dõi, đánh giá tác động đối với một số cơ chế, chính sách còn chưa toàn diện, chưa sát thực tế, chưa được điều chỉnh kịp thời.

Ở một số đô thị việc điều chỉnh quy hoạch chưa bảo đảm khoa học, chưa đáp ứng đầy đủ các quy định (nhất là tại các đô thị lớn, khu vực phát triển mới…). Đầu tư phát triển đô thị chưa đồng bộ về hạ tầng, thiếu tính kết nối, đặc biệt hệ thống công viên, cây xanh và các công trình công cộng, phúc lợi xã hội.

Tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, vi phạm về quy hoạch còn xảy ra nhiều, đặc biệt tại một số đô thị lớn, khu vực ven đô… Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm còn hạn chế, nhất là tại các địa phương.

"Nếu cứ duy trì đà như này thì không thể có đô thị văn minh được. Tôi đề nghị các đồng chí đánh giá, có giải pháp chỉ đạo từ trung ương đến địa phương để khắc phục tình trạng này", Phó Thủ tướng lưu ý.

Về phương hướng trong thời gian tới, Phó Thủ tướng nhấn mạnh ngành xây dựng phải tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đột phá về xây dựng thể chế chính sách; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho các ngành, các địa phương, đơn vị nhằm tạo môi trường thuận lợi, khơi thông nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội. 

Cũng theo Phó Thủ tướng, những vướng mắc để khơi thông nguồn lực còn nhiều, nhiều dự án từ khi có chủ trương đến khi triển khai được mất đến hàng năm. Từ đó, Phó Thủ tướng đề nghị năm 2022, một trong nhiệm vụ Bộ Xây dựng cần tập trung thật cao vào cải cách hành chính, rà soát, sửa đổi các thủ tục trong các văn bản hành chính. Việc này rất quyết định đến môi trường đầu tư kinh doanh.

"Ở địa phương này chậm thì doanh nghiệp sẽ chuyển hướng đầu tư sang địa phương. Trên bình diện quốc gia, chậm thì nhà đầu tư nước ngoài sẽ sang đầu tư ở quốc gia khác", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành xây dựng Phó Thủ tướng đề cập tới đó là việc tổ chức lập các quy hoạch và quản lý quy hoạch. Những quy hoạch có chất lượng, bảo đảm tầm nhìn sẽ mở ra không gian và định hướng phát triển cho từng ngành, từng địa phương cũng như cả nước.

Theo Phó Thủ tướng, cùng với việc phê duyệt quy hoạch cần phải kiểm soát tốt quá trình quản lý thực hiện theo quy hoạch, đặc biệt là việc điều chỉnh quy hoạch phải hết sức thận trọng. Muốn quy hoạch tốt thì phải có được đội ngũ cán bộ làm quy hoạch có năng lực, trình độ, tâm huyết, trách nhiệm và bản lĩnh.

Bởi quy hoạch xây dựng liên quan trực tiếp đến đất đai, trong khi qua thống kê, 80% các vụ tham nhũng, tiêu cực liên quan đến lĩnh vực đất đai. Do vậy Phó Thủ  tướng lưu ý người làm quy hoạch phải bản lĩnh, không thế lực nào có thể can thiệp được.

Phó Thủ  tướng yêu cầu ngành xây dựng cần quan tâm tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm trong thực hiện quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng (xây dựng không phép, sai phép, sai quy hoạch), nhất là tại các đô thị và khu vực phát triển mới, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp...

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2030. Coi việc giải quyết nhu cầu về nhà ở cho nhân dân, trước hết là nhà ở cho người có công, người nghèo, công nhân trong các khu công nghiệp - cụm công nghiệp là một trụ cột của chính sách an sinh xã hội.

"Qua đi thực tế phòng, chống dịch vừa qua, tôi thấy riêng ở TPHCM có 700.000 căn nhà cho thuê, diện tích chỉ khoảng 9 m2/căn hộ, nhưng có đến 3 triệu công nhân, người lao động sinh sống ở đó... Từ đó đặt ra vấn đề quản lý xây dựng của chúng ta như nào, trách nhiệm của địa phương như nào?", Phó Thủ tướng nêu vấn đề.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng rà soát, điều chỉnh kịp thời các công cụ quản lý đầu tư xây dựng (định mức, tiêu chuẩn, chỉ số giá,.….) phù hợp với thực tiễn hoạt động xây dựng nhằm khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong ngành xây dựng đổi mới về thiết bị công nghệ, vật liệu xây dựng, biện pháp thi công... để từng bước hiện đại hóa ngành xây dựng.