Kiếm 50 triệu đồng/tháng vẫn khó mua nhà, dưới 30 triệu gần như bất khả thi

Khổng Chiêm

(Dân trí) - Giá nhà tăng phi mã khiến việc sở hữu căn hộ khó hơn tại các nước phát triển. Với thu nhập dưới 30 triệu đồng/tháng, giấc mơ an cư của người trẻ tại đô thị lớn gần như bất khả thi.

Mua nhà ở Việt Nam khó hơn Mỹ, Nhật

Ông Lê Bảo Long, Giám đốc marketing của PropertyGuru, cho biết đơn vị này đã khảo sát hơn 1.000 người trong độ tuổi 18-44 tại Hà Nội, Đà Nẵng và TPHCM - những địa bàn thể hiện rõ áp lực sở hữu nhà ở.

Kết quả cho thấy chỉ số giá nhà so với thu nhập bình quân đầu người tiếp tục nới rộng, phản ánh việc mua nhà tại Hà Nội và TPHCM ngày càng “vượt ngoài tầm với”. Theo đánh giá của người trẻ, khả năng mua nhà ở hai đô thị lớn còn khó khăn hơn so với tại Mỹ, Nhật Bản, Đức hay Australia.

Những người có thu nhập dưới 15 triệu đồng/tháng gần như không tin mình có thể mua nhà. Ngay cả nhóm thu nhập 30-50 triệu đồng hoặc trên 50 triệu đồng/tháng cũng nhận định việc sở hữu nhà ở vẫn “cực kỳ thách thức”. Giấc mơ an cư gần như ngoài tầm với đối với nhóm thu nhập dưới 30 triệu đồng/tháng.

Khảo sát cũng ghi nhận tỷ lệ người trẻ không sở hữu bất kỳ bất động sản nào đang tăng nhanh. Nếu năm ngoái nhóm này chiếm khoảng 30% thì năm nay đã lên tới 40%. Phần lớn người được hỏi cho rằng giá nhà hiện ở mức quá cao so với khả năng của họ.

Kiếm 50 triệu đồng/tháng vẫn khó mua nhà, dưới 30 triệu gần như bất khả thi - 1

Người trẻ ở đô thị lớn khó mua nhà (Ảnh: Trịnh Nguyễn).

Thực tế cho thấy phần lớn người trẻ dưới 35 tuổi mới chỉ có khoảng một thập kỷ đi làm, quãng thời gian chưa đủ dài để tích lũy cho một khoản đầu tư lớn như mua nhà. Trong khi đó, giá nhà tại TPHCM và Hà Nội đã tăng mạnh trong 10 năm qua, bỏ xa tốc độ tăng thu nhập của người lao động.

Quá trình đô thị hóa và phát triển kinh tế tập trung làm gia tăng dân số tại các đô thị lớn, kéo nhu cầu nhà ở tăng mạnh, trong khi nguồn cung nhà vừa túi tiền lại khan hiếm. Việc sở hữu một căn hộ giá phù hợp trở nên khó khăn với các cặp vợ chồng trẻ nếu không có sự hỗ trợ tài chính từ gia đình hoặc tiếp cận được các gói tín dụng ưu đãi. Nhiều người buộc phải thuê nhà dài hạn hoặc chấp nhận sống chung nhiều thế hệ để giảm bớt áp lực tài chính.

Không nên mạo hiểm với khoản vay quá sức

Theo khảo sát, những người đang nỗ lực mua nhà, thu nhập càng cao thì càng muốn giảm tỷ lệ vay ngân hàng. Phần lớn những người có thu nhập trên 70 triệu đồng/tháng muốn vay dưới 30% khi mua bất động sản. Ngược lại, người có thu nhập dưới 30 triệu đồng/tháng lại sẵn sàng vay tới 70%.

Điều này trùng hợp với khuyến cáo của chuyên gia Savills, rằng người trẻ không nên "mạo hiểm" với khoản vay quá sức. Một khoản trả góp ổn định  khoảng 1/3 thu nhập sẽ khả thi hơn rất nhiều so với mức một nửa thu nhập trở lên - ngưỡng đang khiến nhiều cặp vợ chồng trẻ cảm thấy "đuối sức".  Mức vay an toàn nên cân nhắc là tối đa 50% giá trị bất động sản.

Bên cạnh việc kiểm soát đòn bẩy tài chính, người mua cần cân nhắc kỹ khả năng trả nợ, chọn dự án có pháp lý rõ ràng và chủ đầu tư uy tín. Không ít khách hàng gặp rắc rối khi dự án đình trệ hoặc chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết hỗ trợ lãi suất, gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống - đặc biệt khi mua nhà thường là khoản đầu tư lớn nhất của đời người.

Bên cạnh đó, sự ổn định về lãi suất cũng là yếu tố quan trọng nhằm giữ vững tâm lý cho người vay. Mỗi biến động trong lãi suất đều có thể khiến người vay lo lắng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và tâm lý an cư lạc nghiệp.

Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển đưa ra lời khuyên với người trẻ mua nhà cần sống tiết kiệm, cần có một số điều kiện phù hợp để tránh gây áp lực tài chính. Họ cần chuẩn bị một khoản tiền tích lũy nhất định, tìm hiểu kỹ về dự án, chủ đầu tư và cân nhắc các khoản vay ngân hàng để đảm bảo khả năng chi trả lâu dài. Khoản tiền để dành được tối thiểu 500 triệu đồng, hoặc được cha mẹ hỗ trợ tài chính để có tiền trả trước 30% giá trị căn hộ.

4 nhóm người mua nhà

Khảo sát cho thấy thị trường hình thành 4 nhóm khách hàng chính trong việc quan tâm và định hướng mua nhà.

Nhóm nỗ lực mua nhà chủ yếu là những người lập gia đình, coi nhà ở như một tài sản dài hạn. Họ tích lũy bằng làm thêm, gửi tiết kiệm, mua vàng và sẵn sàng vay 30-50% giá trị căn nhà. Lựa chọn phổ biến là chung cư và yếu tố được quan tâm nhất là pháp lý dự án.

Nhóm ở thuê dài hạn phần lớn là người độc thân chưa có kế hoạch mua nhà, do giá bất động sản vượt khả năng chi trả. Nhóm này ưu tiên dùng tiền tích lũy cho du lịch, trải nghiệm; chỉ khoảng 15% đầu tư bất động sản.

Nhóm tự thân sở hữu đa số ở độ tuổi trên 35, đã lập gia đình và mua căn nhà đầu tiên khi còn dưới 35 tuổi, thường làm việc trong lĩnh vực công nghệ, tài chính, bất động sản. Một nửa không vay ngân hàng nhờ có tích lũy cá nhân. Họ chủ yếu mua để ở và vẫn có kế hoạch tiếp tục đầu tư bất động sản trong 5 năm tới; nếu không, sẽ lựa chọn vàng hoặc gửi tiết kiệm.

Nhóm thừa kế tài sản sở hữu nhà riêng hoặc đất nền từ gia đình và trực tiếp sử dụng. Họ vẫn duy trì kế hoạch mở rộng danh mục và dự định mua thêm bất động sản trong những năm tới.