Điều chỉnh quy hoạch không "chạy theo" lợi nhuận của nhà đầu tư

Chấn chỉnh sau thanh tra tuyến đường "nhồi" cao ốc

Tại buổi họp báo thường kỳ Bộ Xây dựng chiều nay (13/6), nhiều câu hỏi được đặt ra xung quanh vấn đề về quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch sau Kết luận số 39 của Thanh tra Bộ Xây dựng công bố mới đây.

Trao đổi thêm với báo chí, ông Nguyễn Ngọc Tuấn - Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng - cho biết, công tác thanh tra cần đảm bảo đồng thời hai yêu cầu. Đó là một mặt chỉ rõ các vi phạm, thứ hai là qua đó rút ra các biện pháp, chấn chỉnh.

Ông Tuấn lấy ví dụ như việc thanh tra quỹ bảo trì các chung cư vừa qua thì qua thanh tra yêu cầu trả lại cho cư dân hàng trăm tỷ đồng. Ngay sau đó, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng đã có chỉ thị về vấn đề này.

"Tình hình chung sau đó rất tốt. Trước đây bình quân mỗi tháng chúng tôi nhận được cả chục đơn thư khiếu nại tố cáo. Nhưng sau đó giảm hẳn. Nói như vậy để thấy sau mỗi đợt thanh tra, ngoài vấn đề vi phạm, còn rút ra được các vấn đề chung, giải pháp để chấn chỉnh", ông Tuấn nói.

Đối với loạt kết luận về quy hoạch tại các địa phương, trong đó có kết luận thanh tra khu vực hai bên tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu, Nguyễn Thanh Bình, khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính với hàng loạt vi phạm được chỉ rõ, Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng nhấn mạnh sẽ có nhiều nhóm vấn đề được rút ra, cùng với những đề nghị, kiến nghị quan trọng nhằm chấn chỉnh các vi phạm trong quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch và giám sát thực hiện sau quy hoạch.

Thứ nhất, ông Tuấn cho biết sẽ yêu cầu các địa phương rà soát, quản lý, điều chỉnh lại các nội dung, văn bản còn thiếu theo thẩm quyền, chức năng của mình.

Vấn đề thứ hai, theo ông Tuấn, các đồ án quy hoạch được điều chỉnh, được phê duyệt, được chấp thuận điều chỉnh cần gửi hồ sơ đến các cấp quận huyện để đảm bảo vấn đề giám sát. Qua thanh tra một số địa phương, ông Tuấn cho biết "khâu này rất yếu".

"Việc này dẫn đến các vi phạm chậm phát hiện, phát hiện xong khó xử lý. Nếu xử lý triệt để thì gây lãng phí cho xã hội", ông Tuấn cho hay, vấn đề này đang được nghiên cứu và có thể được Thanh tra Bộ đề xuất, nâng lên thành Chỉ thị của Bộ.

Với nhóm vấn đề thứ ba, ông Tuấn cho biết sẽ đề nghị các địa phương thực hiện rà soát quy hoạch chung đúng theo quy định. Liên quan đến việc điều chỉnh quy hoạch, Chánh Thanh tra Bộ cho biết đã có quy định rõ ràng trong điều 47 Luật Quy hoạch đô thị.

Việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch theo ông Tuấn, phải đảm bảo đúng quy trình, quy định. Và chỉ thực hiện khi xuất một trong 5 yếu tố như xuất hiện yếu tố sau: Khi có sự điều chỉnh về chiến lược, quy hoạch tổng thể kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng; hình thành các dự án yếu tố có trọng điểm quốc gia; quy hoạch không thể thực hiện được; sự biến động về thủy chất, địa văn; phục vụ lợi ích quốc gia, cộng đồng.

Ông Tuấn cũng nhấn mạnh, điều chỉnh quy hoạch là khái niệm rất bình thường nếu đảm bảo các yếu tố nêu trên. Và khi điều chỉnh thì cần phải làm gì, quy trình ra sao cũng đã được pháp luật quy định rõ ràng. Theo đó, việc điều chỉnh phải thực hiện nghiêm theo quy định tại điều 50, 51 của Luật Quy hoạch đô thị 2009.

Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng cũng nhắc đến nội dung rất quan trọng khác sau thanh tra, đó là việc đôn đốc thực hiện các dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, cây xanh… để phục vụ đông đảo người dân.

Các tiện ích xã hội, cây xanh… bị thiếu rất nhiều

Qua một số kết luận thanh tra gần đây, ông Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, các tiện ích xã hội, cây xanh… bị thiếu rất nhiều. "Chúng tôi sẽ có những nghiên cứu điều chỉnh việc này", ông Tuấn thông tin. Tuy nhiên, vị này cũng nhấn mạnh đến sự phối hợp đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, các cấp các ngành và toàn hệ thống. Bởi "một cơ quan thanh tra, một đoàn thanh tra", theo ông Tuấn, không thể xử lý hết được.

Cuối cùng, ông Tuấn cho biết sẽ kiến nghị việc tăng cường chỉ đạo các cơ quan chức năng địa phương, chấn chỉnh lại thẩm định phê duyệt đồ án quy hoạch, đồng thời đề nghị tăng cường công tác thanh tra kiểm tra, phát hiện nhân tố tốt thì biểu dương, còn điều chỉnh quy hoạch không đúng quy định thì sẽ xử lý nghiêm.

Thông tin thêm về kế hoạch thanh tra quy hoạch sắp tới, ông Tuấn cho biết, quy hoạch là một trong những nhiệm vụ, chức năng thuộc Bộ, Thanh tra Bộ Xây dựng sẽ thực hiện nhiệm vụ được giao. Ông Tuấn tiết lộ đang xây dựng kết luận thanh tra một số địa phương. Các kết luận thanh tra đều sẽ được công khai, thực hiện đúng quy định.

Trả lời câu hỏi làm sao hạn chế bớt điều chỉnh quy hoạch, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Quang Hùng cho rằng, quy hoạch tốt thì không nên điều chỉnh, tuy nhiên cũng không thể cứng nhắc bởi có những cái cần thiết điều chỉnh.

"Nguyên tắc chung là hạn chế điều chỉnh. Nếu có vấn đề thì cần điều chỉnh, song cần thận trọng. Nếu điều chỉnh phải tuân thủ đúng quy trình, quy định, ưu tiên đảm bảo về chỉ tiêu cây xanh, môi trường thay vì chạy theo lợi nhuận của nhà đầu tư", Thứ trưởng Hùng nhấn mạnh.

Lãnh đạo Vụ Quy hoạch kiến trúc (Bộ Xây dựng) nói thêm, một trong các nguyên nhân dẫn đến việc phải điều chỉnh quy hoạch, đó là chất lượng tư vấn chưa cao, trong quá trình triển khai phải điều chỉnh. Ngoài ra, còn có sự chồng chéo, do vậy quá trình làm phải có sự điều chỉnh cho phù hợp.

Vị này nhấn mạnh, để bảo công tác quy hoạch cần có sự kiểm tra của cơ quan lý nhà nước, sự giám sát của người dân, sự phát hiện thông tin của báo chí… Việc điều chỉnh cần được báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, đảm bảo điều kiện, không tùy tiện. Hiện Bộ xây dựng đang chủ trì soạn thảo dự án Luật Quy hoạch đô thị, sửa đổi những điểm chưa chặt chẽ…