Đại biểu tranh luận làm rõ thực trạng cao ốc mọc trên quỹ đất di dời

Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (đoàn Quảng Bình) cho biết, cử tri phản ánh, hiện nay, quỹ đất sau khi di dời các cơ quan, doanh nghiệp ra khỏi khu vực nội thành rất nhiều trường hợp lại được sử dụng để đầu tư xây dựng các dự án nhà ở, trung tâm thương mại, văn phòng.

Thực tế này, chưa tuân theo quy định định hướng chung và không đạt được mục đích giảm gia tăng áp lực về dân số và quá tải về hạ tầng tại khu vực nội thành.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết quan điểm và giải pháp về vấn đề này.

Trả lời đại biểu Nguyễn Mạnh Cường về di dời trụ sở bộ, ngành, quan điểm và giải pháp khi di dời, phát triển các dự án nhà ở, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, theo Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ đã xác định rõ nguyên tắc sử dụng quỹ đất của các trụ sở sau khi di dời.

Nguyên tắc thứ nhất là ưu tiên xây dựng, phát triển các công trình công cộng, cây xanh, bãi đỗ xe, công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị, không làm tăng chất thải cho khu vực nội thành, đảm bảo cân bằng nhu cầu hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và môi trường đô thị, không được sử dụng để xây dựng chung cư cao tầng sai quy hoạch.

Nguyên tắc thứ hai là đấu giá công khai theo quy định để tạo kinh phí tái đầu tư cho di dời.

Nguyên tắc thứ ba là các công trình xây dựng có giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến trúc cần được bảo tồn, phục chế, tôn tạo theo quy định của Luật Di sản văn hóa và ưu tiên sử dụng cho mục đích công cộng.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, trong quá trình thực hiện di dời thì phải thực hiện đúng theo các nguyên tắc này và Thủ tướng Chính phủ đã xác định tại Quyết định 130 và phải thực hiện theo đúng các quy hoạch đô thị. Quá trình xem xét cấp phép đầu tư dự án cũng phải đảm bảo đúng quy hoạch phát triển đô thị và trách nhiệm này là thuộc về các cơ quan có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ được Thủ tướng giao tại Quyết định 130.

Tiếp tục tranh luận, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường nêu lại nội dung chất vấn: "Tôi có chất vấn Bộ trưởng câu hỏi là sau khi di dời các doanh nghiệp, các cơ quan ra khỏi nội thành thì có tình trạng chúng ta lại sử dụng quỹ đất đó để xây dựng nhà chung cư, xây dựng trung tâm thương mại, văn phòng gây nên áp lực về hạ tầng giao thông, không làm giảm tăng dân số khu vực nội thành.

Đại biểu này cho rằng, Bộ trưởng có nói đến Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó quy định rất rõ sau khi di dời thì quỹ đất đó phải được ưu tiên sử dụng cho các cơ sở hạ tầng, cho cây xanh. Tuy nhiên, trên thực tế rất nhiều trường hợp không phải thực hiện đúng theo quyết định đó.

Ví dụ, Nhà máy in Tiến Bộ ở 175 Nguyễn Thái Học sau khi di dời chúng ta lại xây dựng Trung tâm thương mại, hay khu trụ sở ngay sau Văn phòng Quốc hội của Công ty cổ phần Thiết bị bưu điện ở 61 Trần Phú cũng là công trình chức năng cao tầng 11 tầng, còn rất nhiều trường hợp khác nữa.

"Chúng tôi đề nghị Bộ trưởng cho biết chúng ta đã thực hiện đúng theo các quy định tại Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ hay chưa", đại biểu Cường nhấn mạnh.

Liên quan đến ý kiến tranh luận của đại biểu Hoàng Văn Cường, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị thừa nhận, sau khi di dời các trụ sở thì sử dụng quỹ đất làm chung cư, gây áp lực hạ tầng giao thông.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, trong 3 nguyên tắc để sử dụng quỹ đất sau di dời như đã báo cáo với Quốc hội thì có nguyên tắc là không sử dụng để xây dựng nhà ở cao tầng sai quy hoạch. Do đó, trong quá trình rà soát tổng thể nếu đảm bảo thực hiện theo đúng quy hoạch phê duyệt và trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch cũng đảm bảo theo quy định của pháp luật, đảm bảo chất lượng quy hoạch, đảm bảo các điều kiện về hạ tầng và đúng quy hoạch thì có thể triển khai thực hiện.

"Nguyên tắc sử dụng theo Quyết định 30 của Thủ tướng Chính phủ đối với quỹ đất sau di dời cũng đã tương đối rõ và chúng ta đang triển khai thực hiện theo nguyên tắc đó", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nêu.