Chặn cửa "chạy" quốc tịch: Cán bộ không được đầu tư bất động sản nước ngoài

Siết tình trạng cá nhân lợi dụng đầu tư để sở hữu tài sản ở nước ngoài

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định về đầu tư ra nước ngoài.

Dự thảo Nghị định gồm 6 chương với 47 điều, trong đó: sửa đổi 23 điều, bổ sung mới 7 điều, giữ nguyên 17 điều và bỏ 2 điều. Đáng chú ý, dự thảo đưa ra quy định mới trong hoạt động đầu tư với ngành nghề bất động sản.

Cụ thể, dự thảo đề xuất điều kiện đối với ngành, nghề kinh doanh bất động sản phải là nhà đầu tư phải là doanh nghiệp, có tư cách pháp nhân.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, việc siết điều kiện nói trên nhằm “hạn chế tình trạng cá nhân lợi dụng đầu tư để sở hữu tài sản ở nước ngoài hoặc nhằm mục tiêu định cư” chứ không phải đầu tư kinh doanh.

Dự thảo cũng quy định rõ các trường hợp cá nhân không được đầu tư ra nước ngoài là các cá nhân không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam theo quy định tại khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp năm 2020.

Ví dụ như trường hợp là các cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức; sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiệp vụ trong doanh nghiệp nhà nước.

Các trường hợp khác như người chưa thành niên, người bị hạn chế/mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, biện pháp xử lý hành chính… đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; các trường hợp khác theo quy định của Luật Phá sản, Luật Phòng, chống tham nhũng cũng nằm trong danh sách không được đầu tư ra nước ngoài.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, pháp luật hiện hành không có hạn chế đối với cá nhân đầu tư ra nước ngoài, tuy nhiên, trong một số trường hợp cần thiết phải hạn chế để đảm bảo tính thống nhất của pháp luật Việt Nam, cũng như đảm bảo hạn chế rủi ro về pháp lý, an ninh. Trong đó có nhà đầu tư là cán bộ, công chức, sĩ quan…

Việc bổ sung quy định nêu trên là cần thiết, phù hợp và thống nhất với các pháp luật trong nước về cán bộ, công chức, lực lượng công an, quân đội; đảm bảo cá nhân khi đầu tư ra nước ngoài đã có đầy đủ tư cách pháp lý và chịu trách nhiệm trước pháp luật.

"Quy định nêu trên cũng giúp hạn chế các trường hợp cá nhân đang có vấn đề ràng buộc trong nước khi đầu tư ra nước ngoài để hạn chế những rủi ro có thể có như tẩu tán tài sản…", Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu.

Nhiều nhà đầu tư chuyển hướng sang kinh doanh bất động sản

Theo số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến hết tháng 7/2020, Việt Nam có 1.741 dự án đầu tư ra nước ngoài được cấp phép với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt khoảng 22,9 tỷ USD. Vốn đã thực hiện đạt khoảng 9,65 tỷ USD.

Trong đó, riêng giai đoạn 2006 đến nay, số lượng dự án và số vốn đăng ký chiếm tỉ lệ lần lượt là 90,1% và 97,4% tổng vốn đăng ký. Riêng từ 2015 đến nay, số lượng dự án đã chiếm 45% tổng số dự án lũy kế mặc dù vốn đăng ký chỉ chiếm 14,6% tổng vốn đăng ký.

Các dự án đầu tư ra nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn này cũng có những thay đổi theo hướng đa dạng hơn về thị trường, lĩnh vực, hình thức đầu tư.

Ngoài các thị trường truyền thống gồm Lào, Campuchia, Nga… doanh nghiệp Việt Nam đã mở rộng đầu tư sang cả những quốc gia vốn là các nhà đầu tư lớn tại Việt Nam như Nhật Bản, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Singapore, Australia, Châu Âu và thậm chí tới các thị trường xa như Châu Mỹ Latinh, Châu Phi.

Về lĩnh vực đầu tư, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết bên cạnh thế mạnh trong lĩnh vực trồng cây công nghiệp, thăm dò khai thác dầu khí, kinh doanh thương mại, nhiều nhà đầu tư Việt Nam đã chuyển sang kinh doanh bất động sản, sản xuất công nghiệp, cung cấp dịch vụ các loại (viễn thông, tài chính – ngân hàng, công nghệ thông tin, du lịch, xây dựng...).