Căn hộ vừa túi tiền không còn tồn tại ở TPHCM

Phát biểu tại hội thảo "Phát triển bền vững thị trường bất động sản trong bối cảnh mới" do Ban Kinh tế Trung ương và Đại học Quốc gia TPHCM tổ chức ngày 11/3, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) Lê Hoàng Châu dự báo lĩnh vực này sẽ phục hồi trở lại trong năm nay nhưng chưa nên kỳ vọng quá nhiều. 

Theo ông Châu, chính quyền TPHCM đang nỗ lực tháo gỡ ách tắc về pháp lý cho nhiều dự án nhưng thị trường luôn có độ trễ. Một dự án từ án từ thời điểm nhận quyết định chủ trương đầu tư đến khi triển khai bán hàng mất vài năm nên nguồn cung trên thị trường không thể được cải thiện ngay.

Trong khi đó, thị trường bất động sản những năm vừa qua méo mó về cung cầu khi hoàn toàn lệch pha về bất động sản cao cấp. "Nhà ở vừa túi tiền không còn tồn tại ở TPHCM", ông Châu nhận xét. Chủ tịch HoREA dẫn chứng số liệu của Sở Xây dựng TPHCM năm vừa qua không có bất kỳ sản phẩm căn hộ phân khúc bình dân nào được đưa ra thị trường. Tỷ lệ này trong năm 2020 là 1%.

Theo ông Châu, trong năm qua, các dự án bình thường tại TPHCM cũng được chủ đầu tư đẩy lên mức giá cao cấp khiến thị trường không còn sản phẩm căn hộ vừa túi tiền đông đảo người dân có nhu cầu.

Với riêng phân khúc nhà ở xã hội, ông Châu chỉ ra các chính sách không xuất phát từ cuộc sống nên có nhiều bất cập. Ví dụ như với quy định cũ, dự án có 10 ha trở lên phải bố trí 20% quỹ đất cho nhà ở xã hội nhưng trong thực tế nhiều dự án tại TPHCM diện tích hàng chục ha không hề có căn nhà xã hội nào. 

Trong khi đó, quy định mới yêu cầu dự án có diện tích từ 2 ha trở lên đã phải dành 20% diện tích đất cho nhà ở xã hội lại càng bất khả thi. Ông lấy ví dụ nếu một dự án thương mại dành 4.000 m2 xây nhà ở xã hội nhưng giá bán lên tới 35-40 triệu đồng/m2 thì người thuộc nhóm được mua nhà ở xã hội cũng không kham nổi. Thêm vào đó, họ cũng khó có khả năng chi trả cho các dịch vụ nội khu thuộc tổng thể dự án nhà thương mại cao cấp.

Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Lê Thành, chuyên phát triển nhà ở xã hội, cũng thừa nhận một loạt chính sách liên quan quy hoạch, hệ số sử dụng đất, khống chế lợi nhuận, thuế, quy trình xây dựng đang làm chùn chân doanh nghiệp. 

Ông lấy ví dụ chính doanh nghiệp của ông cũng phải vay ngân hàng lãi suất 11%/năm khi không có nguồn vốn tái cấp bù lãi suất cho vay nhà ở xã hội. Với mức lãi suất cao tương tự chủ đầu tư làm nhà ở thương mại, công ty cũng không thể hạ giá nhà. 

Tuy nhiên, chính sách mới nhất lại càng làm khó doanh nghiệp khi chỉ cho phép Ngân hàng Chính sách Xã hội cho vay với nhà ở xã hội, không để các ngân hàng thương mại tham gia. Trong khi đó, Ngân hàng Chính sách Xã hội không chuyên về cho vay bất động sản nên doanh nghiệp rất khó làm việc.

Ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản thuộc Bộ Xây dựng, cũng thừa nhận thị trường đang lệch pha cung cầu rất lớn giữa các phân khúc. Nguồn cung nhà cao cấp rất lớn trong khi đa số người lao động khó tiếp cận nhà giá thấp. 

Ông Khởi nhấn mạnh nếu thu được tiền cho ngân sách từ lĩnh vực bất động sản nhưng lại không đảm bảo được vấn đề an sinh, nhà ở cho người dân, đây cũng không phải là chủ trương Nhà nước mong muốn. Bộ Xây dựng là cơ quan đang được Chính phủ giao chủ trì nghiên cứu hoàn thiện các chính sách pháp luật về nhà ở, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc phát triển nhà ở xã hội, nhà cho công nhân.