Vụ án thuỷ điện Sơn La: Toà trả hồ sơ vì vi phạm tố tụng!
(Dân trí) - Chiều 5/6, TAND tỉnh Sơn La đã tuyên trả hồ sơ vụ án thuỷ điện Sơn La vì có căn cứ thể hiện việc bỏ lọt tội phạm trong vụ án bồi thường “thừa” 1,2 tỷ đồng đối với hộ gia đình Đèo Văn Ban và quá trình điều tra, khởi tố vụ án có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.
17 bị cáo không câu kết trục lợi
Ngày 5/6, TAND tỉnh Sơn La quyết định trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung vụ án thất thoát 1,2 tỷ đồng xảy ra trong quá trình bồi thường giải phóng mặt bằng công trường nhà máy thủy điện Sơn La.
Đáng chú ý trong vụ án thuỷ điện Sơn La có 17 bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ UBND huyện Mương La, Sở Tài chính, Sở TN&MT tỉnh Sơn La bị cáo buộc làm thất thoát số tiền 1,2 tỉ đồng. Tuy nhiên 17 bị cáo này đều không có bất kì một sự thoả thuận hay bàn bạc gì trong việc chia chác số tiền trên.
Các bị cáo gồm Trương Tuấn Dũng (SN 1960) - nguyên Phó GĐ Sở Tài chính Sơn La; Phan Tiến Diện (SN 1975) - nguyên Phó GĐ Sở TN&MT Sơn La; Phan Đức Chính (SN 1961) - nguyên Trưởng phòng TN&MT huyện Mường La; Phan Xuân Khoa (SN 1974) - nguyên Phó ban quản lý dự án di dân huyện Mường La; Trần Mạnh Trì (SN 1977) - nguyên Phó ban quản lý dự án di dân huyện Mường La; Tòng Văn Thành (SN 1979) - Bí thư xã Chiềng Hoa (Mường La); Ngô Xuân Vân (SN 1964) - nguyên Phó phòng TN&MT huyện Mường La.
Tiếp đến, bị cáo Lê Quang Huy (SN 1986) - nguyên cán bộ Phòng TN&MT huyện Mường La; Nguyễn Văn Thanh (SN 1970) – nguyên Phó phòng kỹ thuật, trung tâm Kỹ thuật TN&MT Sơn La (TTKT); Đèo Văn Ban (SN 1956, ở xã Tạ Bú, Mường La); Mai Văn Quang (SN 1973) – nguyên Phó GĐ Văn phòng đăng ký đất đai Sơn La (VPĐKĐ); Bùi Văn Tân (SN 1979) - cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai Sơn La; Vũ Hồng Giang (SN 1984) - nhân viên Cty đo đạc Bảo Bình.
Người dân tụ tập bên ngoài sân theo dõi phiên toà.
Cả 13 người trên cùng bị VKSND tỉnh Sơn La truy tố về tội “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 165 BLHS năm 1999.
Cuối cùng, 4 bị cáo Triệu Ngọc Hoan (SN 1958) –nguyên GĐ Sở TN&MT Sơn La; Sòi Ngọc Hùng (SN 1967) – nguyên GĐ VPĐKĐ; Đỗ Tiến Đồng (SN 1978) – nguyên GĐ TTKT; Cà Văn Tỉnh (SN 1979) –nguyên Chỉ huy quân sự xã Tạ Bú (Mường La) đều bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 285 BLHS năm 1999.
Theo cáo trạng, năm 2005, công tác chi tiền bồi thường, hỗ trợ di dời cho các hộ dân trong khu vực nhà máy thủy điện Sơn La đã hoàn thành. Năm 2013, Chính phủ cho phép bồi thường thêm phần chênh lệch giá trị đất giữa nơi đi và nơi đến tại khu tái định cư Tân Lập.
Lúc này, bị cáo Trương Tuấn Dũng là Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La đã ban hành Kế hoạch số 41 triển khai chỉ đạo của tỉnh đồng thời chỉ định Văn phòng đăng ký đất đai Sơn La (VPĐKĐ) và Cty Bảo Bình (ở Hà Nội) đo đạc, lập bản đồ địa chính.
Điều tra xác định, sau khi huyện Mường La thực hiện đo đạc, xuất hiện nhiều đơn thư vượt cấp đề nghị được bồi thường theo khung giá năm 2015 thay vì khung năm 2013; đặc biệt, đơn thư của bị can Đèo Văn Ban đã gây mất an ninh trật tự... nên tiến hành xác minh.
Kết quả cho thấy, bị can Đèo Văn Ban được bị can Bùi Văn Tân (cán bộ VPĐKĐ) chuyển loại đất từ đất rừng sang đất ruộng 2 vụ; được Vũ Hồng Giang (làm việc cho Cty Bảo Bình) chia, số hóa đất sai quy định… nên được nhận bồi thường “thừa” gần 1,2 tỷ đồng.
Đại diện Viện KSND tỉnh Sơn La cho rằng, kế hoạch 41 của bị cáo Trương Tuấn Dũng ban hành sai nhưng các bị cáo khác vẫn thực hiện theo dẫn tới thất thoát 1,2 tỷ đồng. Vì vậy, người giữ quyền công tố đề nghị tòa phạt các bị cáo mức án tương ứng hành vi phạm tội, cao nhất từ 6 – 7 năm tù.
Ngược lại, 16 trong 17 bị cáo đều kêu oan, đưa các lý do như đã thực hiện đúng chỉ đạo của UBDN tỉnh Sơn La; bị điều tra viên bắt chép bản tự khai; hộ Đèo Văn Ban có đất trên thực tế; kế hoạch 41 được áp dụng với hơn 600 hộ dân đều không có sai phạm…
Vi phạm tố tụng nghiêm trọng
Sau nhiều ngày nghị án, chiều 5/6 Hội đồng xét xử xét thấy có một số tài liệu, văn bản mới được xuất trình tại tòa nhưng chưa được thu thập; việc giám định trong vụ án chưa phù hợp quy định của pháp luật; chứng cứ chứng minh tính chất và mức độ thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra cần thu thập thêm.
Luật sư Trần Thu Nam trong quá trình tranh tụng tại toà đã phân tích nhiều điều "kì lạ" trong vụ án thuỷ điện Sơn La.
Ngoài ra, Hội đồng xét xử cho rằng, có căn cứ, có người khác thực hiện hành vi phạm tội nhưng chưa được khởi tố; việc điều tra, khởi tố vụ án phát sinh vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng.
Vì vậy, chủ tọa công bố quyết định trả hồ sơ vụ án, yêu cầu Viện KSND tỉnh Sơn La làm rõ phạm vi điều chỉnh; đối tượng áp dụng; thời gian hiệu lực và nhận thức, vai trò của mỗi bị cáo trong việc thực hiện kê hoạch 41.
Tiếp đến, tòa án yêu cầu điều tra việc thực hiện công tác đo đạc, lập bản đồ địa chính trong thu hồi, bồi thường hỗ trợ đất với khu vực trong và ngoài công trường nhà máy thủy điện Sơn La giai đoạn 2014 – 2016 thực hiện theo quy định của pháp luật đất đai nào? Có được thực hiện theo cơ chế đặc thù theo quyết định số 45 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ hay không?
Với Đèo Văn Ban, Hội đồng xét xử yêu cầu làm rõ diện tích đất sử dụng thực tế trong và ngoài mặt bằng công trường thủy điện của bị cáo này. Ông Ban có đủ điều kiện được bồi thường hỗ trợ thu hồi đất không? Ngoài ra, cần bổ sung hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ ông Ban vào năm 2003 và tài liệu liên quan tới việc giải quyết khiếu nại bồi thường đất của bị cáo…
Đáng chú ý, HĐXX yêu cầu xem xét trách nhiệm của ông Phạm Văn Tuấn – Giám đốc công ty đo đạc Bảo Bình; trách nhiệm của UBND xã Tạ Bú trong việc ký xác nhận các văn bản giấy tờ liên quan việc thu hồi, bồi thường đất với hộ Đèo Văn Ban.
Tuấn Hợp