Điều tra theo đơn thư bạn đọc:
Tỉnh Phú Thọ chỉ đạo làm rõ vụ khai thác cát đe dọa đất canh tác của nông dân
(Dân trí) - Sau khi các cơ quan ngôn luận thông tin phản ánh tình trạng doanh nghiệp khai thác cát gây sạt lở hàng nghìn m2 đất ở xã Tử Đà, huyện Phù Ninh, UBND tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo Sở TN&MT phối hợp với đơn vị kiểm tra, ngăn chặn việc khai thác sai vị trí.
Như thông tin báo Dân trí đã đưa, 28 hộ dân có diện tích canh tác tại đất bãi ven sông Lô từ Kè H2 đến H4 thuộc khu 3, xã Tử Đà, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ gửi đơn phản ánh: Từ năm 2014, cho đến nay, diện tích đất nông nghiệp của nông dân tại khu bãi bồi liên tục xảy ra tình trạng sạt lở do hoạt động khai thác cát gần bờ của Công ty Thái Sơn. Theo phản ánh của người dân, Giấy phép khai thác cấp cho Công ty Thái Sơn ghi rõ đơn vị chỉ được khai thác cát trên diện tích mặt nước sông Lô tương đương 27,7ha/36,5 ha diện tích mỏ (8,8ha đất bồi thuộc diện bảo vệ không được khai thác). Tuy nhiên, trong quá trình khai thác đơn vị được cấp phép thường xuyên đưa phương tiện vào khai thác gần bờ gây sụt, lở diện tích đất trồng trọt các hộ dân.
Ghi nhận thực tế tại khu vực bãi bồi xã Tử Đà cho thấy, rất nhiều khu vực bãi bồi nằm sát mặt nước trong tình trạng sạt lở nghiêm trọng. Theo phản ánh của người dân, ngoài đất canh tác bị sạt lở, cả trăm m2 kè đá được xây dựng nhằm ngăn chặn tình trạng sạt lở cũng bị phá hủy nghiêm trọng do hoạt động khai thác cát gần bờ gây ra. Làm việc với PV báo Dân trí, ông Vũ Minh Lý - Chủ tịch UBND xã Tử Đà xác nhận có việc doanh nghiệp đưa tàu vào khai thác cát gần bờ dẫn đến tình trạng sụt, lở đất canh tác của nông dân khiến người dân phản ứng gay gắt.
Theo lời ông Lý, những sự việc trên đã được ghi nhận đầy đủ trong các biên bản báo cáo gửi UBND huyện Phù Ninh từ năm 2014. Ngày 11/8/2014, UBND xã Tử Đà có Công văn số 25/BC-UBND gửi UBND tỉnh Phú Thọ, Sở TN&MT báo cáo hoạt động khai thác cát, sỏi của Công ty Thái Sơn, trong đó nêu rõ việc có nhiều mốc giới chồng lấn diện tích đất canh tác của nông dân, quá trình khai thác đơn vị được cấp phép đã đưa phương tiện khai thác trên vị trí đất canh tác của nông dân khu 3 gây bức xúc dư luận. Sau khi UBND xã gửi báo cáo, ngày 21/8/2014, UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Công văn số 3488/UBND-KT4, chỉ đạo Sở TN&MT tỉnh Phú Thọ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét, đề xuất cụ thể nội dung và giải pháp xử lý. Tuy nhiên, cho đến nay, báo cáo của UBND xã Tử Đà đã gửi đi gần một năm qua chưa được cấp trên phản hồi.
Trao đổi với các PV ngày 11/6/2015, ông Nguyễn Ngọc Thắng - Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Phú Thọ cho biết: “Sau khi các cơ quan báo chí phản ánh Công ty Thái Sơn có dấu hiệu khai thác cát vi phạm vị trí ở xã Từ Đà, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xuống kiểm tra thực tế, thu thập thông tin, ghi nhận ý kiến của các bên để báo cáo UBND tỉnh phương án giải quyết. Để giải quyết quyền lợi cho công dân, các cơ quan chức năng cần xem xét lại hồ sơ pháp lý, nguồn gốc đất đai và đo đạc thực tế…”. Về việc công dân phản ánh diện tích cắm mốc giới giao cho Công ty Thái Sơn khai thác cát chồng lấn đất canh tác của người dân, ông Thắng rằng, hiện doanh nghiệp vẫn khai thác đúng diện tích được giao, có thể thời điểm bàn giao mốc giới rơi vào thời điểm mùa mưa, nước ngập nên khi nước rút đi người dân nghĩ rằng mốc giới bị chồng lấn đất canh tác. Bên cạnh đó, lúc lập hồ sơ, bàn giao mặt bằng UBND xã Tử Đà không có ý kiến về việc này…
Ông Nguyễn Ngọc Thắng - Phó giám đốc Sở TN&MT trả lời các phóng viênĐể làm rõ vụ việc trên, PV báo Dân trí đã quay trở lại UBND xã Từ Đà làm việc thì được đại diện UBND xã cho biết, trước khi Công ty Thái Sơn được cấp Giấy phép mới, tại buổi kiểm tra - đo đạc thực địa ngày 8/7/2014, có sự tham gia của đại diện các cơ quan chức năng huyện và tỉnh, chính quyền địa phương đã phát hiện dấu hiệu chồng lấn nên có ý kiến đề nghị xem xét lại. Giấy phép của tỉnh cấp quy định doanh nghiệp chỉ được khai thác cát khu vực mặt nước, nhưng khi cắm mốc gới lại nằm trên mặt đất nên chính quyền địa phương rất khó thực hiện. Vì vậy, ngày 11/8/2014, UBND xã Tử Đà có Công văn số 25/BC-UBND gửi UBND tỉnh Phú Thọ, Sở TN&MT báo cáo hoạt động khai thác cát, sỏi của Công ty Thái Sơn, trong đó nêu rõ việc có nhiều mốc giới chồng lấn diện tích đất canh tác của nông dân, trong quá trình khai thác đơn vị được cấp phép đã đưa phương tiện khai thác trên vị trí đất canh tác của nông dân khu 3, nhưng đến nay báo cáo của chính quyền xã chưa được trả lời.
Liên quan đến việc UBND huyện Phù Ninh ban hành Công văn số 379/UBND-TNMT ngày 18/5/2015, gửi UBND xã Tử Đà, yêu cầu kiểm đếm, tính toán mức bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân đang canh tác tại bãi bồi, ông Nguyễn Ngọc Thắng - Phó giám đốc Sở TN&MT nhận định, việc UBND huyện ra Công văn giao chính quyền xã kiểm kê có thể hiểu là cung cấp những tài liệu liên quan về nguồn gốc đất. Tuy nhiên, Công văn của UBND huyện Phù Ninh ban hành chưa chắc chắn về câu chữ nên có thể gây hiểu lầm. Bên cạnh đó, ông Thắng cũng khẳng định hiện UBND tỉnh Phú Thọ đang tạm dừng việc cấp phép cho doanh nghiệp hoạt động khai tại các khu vực bãi bồi.
Sau những gì đã và đang xảy ra, người dân xã Tử Đà đang chờ đợi UBND tỉnh Phú Thọ và các cơ quan chức năng trả lời cho câu hỏi, có hay không việc cấp phép cho doanh nghiệp khai thác cát sỏi chồng lấn diện tích canh tác của người dân (khoảng 1,5ha)? Việc UBND huyện Phù Ninh ban hành Công văn số 379/UBND-TNMT ngày 18/5/2015, yêu cầu UBND xã Tử Đà kiểm đếm, tính toán mức bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân để thu hồi đất bãi bồi (diện tích quản lý và bảo vệ) tạo điều kiện cho doanh nghiệp khai thác cát sỏi có đúng quy định của pháp luật hiện hành?.
Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin vụ việc trên đến bạn đọc.
Ngọc Cương