Sạt lở sông Mã "nuốt" hàng chục ha đất nông nghiệp

Theo phản ánh của người dân xã Cẩm Vân (huyện Cẩm Thủy), tình trạng sạt lở bờ sông Mã đoạn qua các thôn: Quan Phác, Vân Trai, Vân Quan… trong một thời gian dài đã cuốn trôi hàng chục ha đất nông nghiệp của người dân. Tình trạng sạt lở đang ngày càng nghiêm trọng, lấn sâu hàng trăm mét khiến diện tích bãi bồi ven sông bị thu hẹp.

Ông Phạm Duy Kỳ (thôn Quan Phác, xã Cẩm Vân) cho biết: "Nhà tôi có 300 m2 đất giờ còn có 40 m2 nên việc sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Nhìn cảnh hà bá nuốt trôi bờ bãi, cây cối mỗi ngày mà xót, nhưng đành bất lực".

Cũng theo ông Kỳ, trên lòng sông Mã đoạn chảy qua xã Cẩm Vân có mỏ cát 45 và mỏ 46, riêng mỏ 47 thuộc xã Cẩm Tâm nhưng nằm ở giáp ranh hai xã, hút rất nhiều. Ông Kỳ cho rằng một trong những nguyên nhân khiến sạt lở là do tình trạng khai thác cát.

"Chúng tôi mong cơ quan chức năng giám sát để các doanh nghiệp khai thác cát đúng quy hoạch, vị trí quy hoạch của mỏ đã được cấp trên phê duyệt", ông Kỳ nói.

Ông Phạm Văn Thanh, Trưởng thôn Quan Phác cho biết: "Đất canh tác của dân ở đây là 16 ha, bây giờ bị sạt lở còn có 6 ha. Mong muốn của bà con nhân dân là Nhà nước sẽ xây tiếp một bờ kè chống sạt lở tại khu vực này để bà con giữ được đất canh tác".

Ghi nhận của phóng viên, bãi bồi sông Mã phía xã Cẩm Vân có chiều dài khoảng 9 km (kéo dài qua 8 thôn của xã này). Men theo bờ sông, rất nhiều vị trí nằm trong tình trạng sạt lở. Trên các thửa ruộng trồng ngô gần mép sông, những vết nứt đang xuất hiện, nhiều thửa ruộng như chực ập xuống lòng sông bất cứ lúc nào.
Người dân xã Cẩm Vân cho rằng, có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng sạt lở bờ sông Mã là do thay đổi dòng chảy, thiên tai lũ lụt và do khai thác cát quá mức.

Được biết, thôn Quan Phác, xã Cẩm Vân có 246 hộ, trong đó có 46 hộ có tổng 16 ha diện tích đất nông nghiệp ven bờ sông Mã. Do thời gian qua, thường xuyên xảy ra tình trạng sạt lở nên đến nay đất nông nghiệp của người dân tại khu vực này chỉ còn hơn 6 ha.

Trước phản ánh của người dân về tình trạng sạt lở đất canh tác ven bờ sông Mã, UBND huyện Cẩm Thủy đã có kiến nghị, UBND tỉnh Thanh Hóa cũng đã phê duyệt chủ trương đầu tư dự án kè cấp bách chống sạt lở do thiên tai trên sông Mã.

Công trình này do UBND huyện Cẩm Thủy làm chủ đầu tư và được xây dựng tại nhiều vị trí ở nơi có các hộ dân sinh sống ven bờ sông Mã. Tuy nhiên, số lượng kè theo tuyến dọc bờ sông Mã xã Cẩm Vân còn ít, nhiều diện tích đất nông nghiệp chưa được xây kè bảo vệ.

Bà Nguyễn Thị Lan, Chủ tịch UBND xã Cẩm Vân cho biết, tình trạng sạt lở bờ sông đã diễn ra nhiều năm nay, nặng nhất vào mùa mưa lũ các năm 2018, 2019. Tính từ những năm 1976 cho tới nay, diện tích bị sạt lở khoảng 84 ha.

"Sau khi có dự án kè bờ sông Mã, không còn hộ dân nằm trong nguy cơ sạt lở, tuy nhiên, còn nhiều diện tích đất nông nghiệp nằm trong nguy cơ sạt lở thời gian tới", bà Lan thông tin.

Cũng theo Chủ tịch UBND xã Cẩm Vân, nguyên nhân sạt lở là do quy luật dòng chảy bên lở bên bồi, phía Cẩm Vân lở, phía Cẩm Tân và Vĩnh Quang bồi. Hiện nay trên thượng lưu của xã Cẩm Vân từ Khu vực Đồi Vàng đến Tiên Lăng đang bồi phía Cẩm Vân chứng tỏ quy luật trên là đúng và chưa có căn cứ chứng minh do khai thác cát gây sạt lở.