Bài 7:
Ninh Bình: “Khuất tất” gì trong việc cấp đất tái định cư cho Chủ tịch xã “nhiều tai tiếng”?
(Dân trí) - Gia đình ông Nguyễn Như Bằng - Chủ tịch UBND xã Ninh Nhất chỉ bị thu hồi đất ao nhưng UBND thành phố Ninh Bình đã “phù phép” biến thành đất ở để hộ ông này được đền bù 2 lô đất tái định cư. UBND thành phố Ninh Bình cũng đã “xé rào” để ông Chủ tịch xã trục lợi bất chính.
“Biến” đất ao thành đất ở để cấp tái định cư?
Theo đơn tố cáo của công dân, gia đình ông Nguyễn Như Bằng – Chủ tịch UBND xã Ninh Nhất chỉ bị thu hồi đất ao phục vụ dự án đường ĐT 477 nhưng lại được UBND thành phố Ninh Bình cấp đến 2 lô đất tái định cư. Việc cấp đất tái định cư bất thường này khiến người dân bức xúc, có đơn tố cáo yêu cầu làm rõ.
Cụ thể, gia đình ông Nguyễn Như Bằng chỉ bị thu hồi 210m2 đất ao, thuộc vị trí đất thuộc số 21, tờ số 16, bản đồ địa chính xã Ninh Nhất lập năm 2006. Tuy nhiên, hộ ông này vẫn nghiễm nhiên có hai lô đất A8 và A9 trong khu tái định cư với tổng diện tích 308m2. Trong khi đó, nhiều hộ dân mất đất ở thì không hề được cấp đất tái định cư.
Trước những tố cáo của người dân về sự bất thường nêu trên, UBND thành phố Ninh Bình đã vào cuộc xác minh, sau đó có trả lời công dân. UBND thành phố Ninh Bình cho rằng việc cấp đất tái định cư cho hộ ông Bằng là làm đúng theo quy định.
Trong thông báo số 609/TB-UBND của UBND thành phố Ninh Bình nêu rõ: Việc cấp đất tái định cư cho hộ ông Bằng được căn cứ Luật đất đai năm 2003 (sửa đổi bổ sung năm 2009) và Điều 45, Nghị định 181 của Chính phủ về thi hành Luật đất đai.
UBND thành phố Ninh Bình dựa trên cơ sở các quy định về giao đất tái định cư tại Điểm c, Khoản 5, Phần IV (không nói rõ quy định nào - PV) và Thông báo số 237/TB-UBND ngày 21/8/2012 của UBND thành phố, sau đó cấp cho gia đình ông bằng 2 lô đất tái định cư (lô A8 và A9 mỗi lô có diện tích là 154m2), tổng diện tích hai lô là 308m2.
Một lô đất tái định cư khác của hộ ông Bằng mang tên bà Hồ Thị Lan.
Điều này khiến người dân bức xúc và nghi ngờ có sự khuất tất trong việc cấp đất cho hộ ông Bằng. Bởi thời điểm gia đình ông Bằng bị thu hồi và cấp đất tái định cư ông Bằng đang là Bí thư Đảng ủy xã kiêm Trưởng ban giải phóng mặt bằng và tái định cư của xã Ninh Nhất.
Điều bất thường là, sau khi cấp hai lô đất với diện tích 308m2 nêu trên cho hộ ông Bằng, sau nhiều năm UBND thành phố Ninh Bình mới kiểm tra rà soát lại và nhận thấy, việc giao 2 lô đất tái định cư trên cho hộ ông Bằng là lớn hơn so với diện tích đất bị thu hồi.
Sau đó, UBND thành phố Ninh Bình đã ban hành quyết định điều chỉnh phương án giao đất tái định cư đối với hộ ông Bằng. Giao cho hộ ông Nguyễn Như Bằng vào vị trí tái định cư khác với tổng diện tích là 204,8m2, sau đó UBND thành phố Ninh Bình đã cấp GCNQSDĐ hai lô đất này cho gia đình ông Bằng.
Thông báo kết quả giải quyết tố cáo của UBND thành phố Ninh Bình gửi đến người dân đều "che đậy" đi các lô đất tái định cư cấp bất thường cho hộ ông Nguyễn Như Bằng.
Tuy nhiên, theo phản ánh của ông Mạc Vương Thơ, theo thông báo hai lô đất A8 và A9 với tổng diện tích 308m2 đất tái định cư nêu trên của gia đình ông Bằng có quyết định thu hồi năm 2014, nhưng không hiểu lý do vì sao đến năm 2016 đại diện gia đình ông Bằng là bà Hồ Thị Lan vẫn đứng tên nộp thuế một trong hai lô đất nói trên.
Trong danh sách nộp thuế mà PV Dân trí có được, Bà Hồ Thị Lan nộp thuế cho lô đất 154m2 ghi rõ địa chỉ là chợ NN-ĐT477 có số tiền thuế phải nộp là 69.000 đồng trong nhiều năm liền. Điều này khiến người nhân nghi ngờ, gia đình ông Bằng vẫn chưa hoàn trả 1 trong hai lô đất A8 hoặc A9 với diện tích 154m2m.
Thêm vào đó, gia đình ông này tiếp tục được nhận thêm 2 lô đất khác với tổng diện tích 204,8m2. Riêng lô đất 154m2 mà bà Lan vẫn nộp thuế sau khi thành phố thu hồi lại, đến năm 2017 bà đã chuyển đối cho người khác, cũng trong năm này gia đình bà Lan nhận 2 lô đất tái định cư khác với diện tích là 204,8m2.
Thành phố “quên luật” để Chủ tịch xã trục lợi?
Thửa đất nông nghiệp rộng hàng trăm mét vuông ông Bằng sử dụng trái mục đích đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm khiến người dân bức xúc.
Thông báo kết quả giải quyết tố cáo của UBND thành phố Ninh Bình nêu rõ: Gia đình ông Nguyễn Như Bằng có tổng diện tích đất là 655,1m2 (trong đó đất ở 309,7m2, đất nuôi trồng thủy sản 345,4m2 và được cấp GCNQSDĐ năm 2008. Để phục vụ dự án đường ĐT477, gia đình ông Bằng chỉ bị thu hồi diện tích 210m2 đất ao, sau đó được đền bù 2 lô đất tái định cư.
Theo tìm hiểu của PV Dân trí, thời điểm thực hiện thu hồi, giải phóng mặt bằng của dự án xây dựng tuyến đường ĐT477 thì Nghị định số 69/2009/NĐ – CP ngày 13/08/2009 về Quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của Chính phủ vẫn đang có hiệu lực và được áp dụng.
Tại Khoản 1, Điều 19, Nghị định 69 quy định: “Nhà ở, đất ở tái định cư được thực hiện theo nhiều cấp nhà, nhiều mức diện tích khác nhau phù hợp với mức bồi thường và khả năng chi trả của người được tái định cư. Đối với hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất ở mà không có chỗ ở nào khác thì được giao đất ở hoặc nhà tái định cư”.
Hạn chót đến ngày 30/5/2019 ông Nguyễn Như Bằng phải phá bỏ các công trình xây trái phép trên đất nông nghiệp và xử lý các sai phạm có liên quan nhưng đến nay sự việc vẫn "bình chân như vại".
Thông tư số 14/2009/TT-BTNMT ngày 01/10/2009 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và trình tự, thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất. Tại Điều 18, các trường hợp được bố trí tái định cư như sau:
“Hộ gia đình, cá nhân, phải di chuyển chỗ ở do bị thu hồi hết đất ở mà không có chỗ ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi (trừ trường hợp hộ gia đình, cá nhân không có nhu cầu tái định cư);
Hộ gia đình, cá nhân, bị thu hồi đất mà phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở theo quy định của ủy ban nhân dân cấp tỉnh mà không có chỗ ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi; Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ở nằm trong hành lang an toàn khi xây dựng công trình công cộng có hành lang bảo vệ an toàn phải di chuyển chỗ ở mà không có chỗ ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi.”
Thửa đất nông nghiệp gia đình ông Bằng sử dụng sai mục đích rộng hàng trăm mét vuông.
Đối với tỉnh Ninh Bình, thời điểm có Quyết định số 27/2009/QĐ-UBND ngày 16/10/2009 của UBND tỉnh Ninh Bình về việc ban hành quy định chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Ninh Bình (có hiệu lực đến ngày 29/09/2014). Tại Điều 15 của Quyết định này quy định rõ “Bố trí tái định cư và điều kiện được bố trí tái định cư thực hiện theo quy định tại Điều 18, Điều 19 của Thông tư số 14/2009/TT – BTNMT. Đối với các hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất ở mà không có chỗ ở nào khác thì được giao đất tái định cư…”
Như vậy, hộ ông Nguyễn Như Bằng chỉ bị thu hồi đất ao, diện tích đất ở vẫn còn nguyên là 309,7m2 không hề bị thu hồi một mét đất ở nào, không thuộc diện được tái định cư theo quy định nhưng lại được nhận đến 2 lô đất tái định cư. “UBND thành phố Ninh Bình đã “quên luật”, “xé rào” để tạo ra sự “ưu ái” cho hộ ông Bằng là vi phạm pháp luật. Ông Nguyễn Như Bằng - Chủ tịch UBND xã Ninh Nhất nhận đất tái định cư trái quy định là trục lợi bất chính” – ông Mạc Vương Thơ khẳng định.
Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.
Thái Bá