Một bản án khiến cơ quan thi hành án phải "bó tay": Nhiều vấn đề chưa được làm rõ!

Như Dân trí đã thông tin trước đó, ngày 29-30/9/2014, TAND huyện Diễn Châu (Nghệ An) đưa vụ tranh chấp đất đai giữa ông Cao Văn Thắng và ông Lê Thanh Hải (cùng trú tại xã Diễn An, huyện Diễn Châu) ra xét xử do có đơn khởi kiện của ông Thắng. Tại đơn khởi kiện, ông Cao Văn Thắng cho rằng ông Hải đã lấn chiếm một phần diện tích đất vốn là lối đi duy nhất của gia đình ông ra đường liên xóm để xây dựng công trình kiên cố.

Tại phiên tòa, mặc dù thừa nhận mình xây dựng nhà trên lối đi của gia đình ông Thắng nhưng ông Hải khẳng định phần lối đi này được ông cho bà Trần Thị Bình (người chuyển nhượng lại thửa đất cho ông Thắng) mượn trước đó. Trong khi đó, bà Bình khẳng định không mượn đất của ông Hải để mở lối đi.

Căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu đã thu thập được, TAND huyện Diễn Châu chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Cao Văn Thắng, buộc ông Lê Thanh Hải phải trả lại cho anh Thắng 5,117m² phần đất tranh chấp; ông Lê Thanh Hải có nghĩa vụ tháo dỡ toàn phần công trình xây dựng trên diện tích đất 5,117m² để trả lại nguyên trạng cho ông Thắng.

Ngày 16/1/2015, Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An đã mở phiên tòa phúc thẩm và không chấp nhận kháng cáo của ông Hải.

Ông Lê Thanh Hải đã có đơn đề nghị giám đốc thẩm vụ án gửi TAND cấp cao.

Ông Lê Thanh Hải phân tích: “Trong tất cả các hồ sơ, diện tích đất mà ông Cao Văn Thắng sở hữu đều ghi rõ là 222m², kể cả sau khi nhận chuyển nhượng và làm lại giấy CNQSDĐ. Kết quả thẩm định hiện trạng thực tế của tòa án thì đất ông Thắng là 281m², nhiều hơn đất trong bìa đỏ là 59m². Phần diện tích tăng này ông Thắng không có giấy tờ chứng minh thuộc quyền sử dụng của mình theo quy định của pháp luật. Trong khi đó Tòa chỉ căn cứ vào lời khai của anh trai chồng bà Bình là đã cho bà Bình 1 phần diện tích.

Anh trai chồng bà Bình nếu có cho đất thật đi nữa thì cho vào thời gian nào, diện tích bao nhiêu, tại sao bà Bình khi làm thủ tục cấp giấy CNQSDĐ lại không đưa vào diện tích của mình. Những câu hỏi này chưa được làm rõ tại tòa. Ông Thắng đang thừa đất so với diện tích ghi trong hồ sơ mà tòa vẫn tuyên tôi lấn đất của ông ấy thì vô lý quá”, ông Hải bức xúc.

Kết quả đo hiện trạng thực tế của Văn phòng đăng kí quyền sử dụng đất UBND huyện Diễn Châu thì diện tích của ông Hải là 315m². Trong khi đó, giấy CNQSDĐ của ông Hải thì diện tích thửa đất của ông là 257m². Căn cứ vào hai số liệu này, Tòa án cho rằng diện tích thực tế của ông Hải đang thừa so với diện tích trong giấy CNQSDĐ, bởi vậy ông Hải không có cơ sở để khẳng định diện tích 59m² (trong đó có phần diện tích đang tranh chấp) mà anh Thắng đang sử dụng nằm trong phần diện tích của gia đình ông. Chênh lệch này là do sai số kỹ thuật trong quá trình đo đạc giữa đo thủ công và đo bằng máy.

Liên quan đến số diện tích thừa của ông Hải so với diện tích trong giấy CNQSDĐ, UBND xã Diễn An đã lý giải thông qua giấy cung cấp thông tin địa chính lập ngày 6/6/2015. Trong đó ghi rõ: Căn cứ vào sổ địa chính và viết giấy CNQSDĐ năm 1996, UBND xã, địa chính xã căn cứ vào sổ 9b và bản đồ 364 để lập hồ sơ trình cấp có thẩm quyền quyết định cấp giấy CNQSDĐ cho toàn dân. Do sơ suất không kiểm tra chu đáo nên dựa vào sổ 9b xóm lập. Ban chỉ huy xóm thời điểm đó ghi sai diện tích. Thửa đất 183a tờ bản đồ số 03 diện tích 367m² nhưng xóm ghi 257m² nên khi vào sổ địa chính và viết giấy CNQSDĐ ghi diện tích 257m² (đất ở 200m², vườn 57m²⁾. Qua kiểm tra các số liệu của bản đồ địa chính các thời kỳ diện tích 257m² là ghi sai số liệu.

Như vậy, với thông tin được khẳng định qua giấy cung cấp thông tin địa chính của xã Diễn An thì diện tích ông Hải đang sử dụng ít hơn 52m² so với diện tích thực của ông. Kiểm tra qua bản đồ 364 đang lưu giữ tại UBND xã Diễn An thì phần diện tích của ông Lê Thanh Hải đã bị tẩy xóa, không nhìn rõ.

Một trong những căn cứ để các cấp tòa đưa ra phán quyết là phần đất ông Hải lấn chiếm của ông Thắng là lối đi duy nhất của ông Thắng ra con đường liên xóm. Tuy nhiên, trên thực tế, trên mảnh đất này, bà Bình đã 2 lần mở 2 lối đi khác nhau. Với chiều dài 13,23m bám mặt đường liên xóm, việc ông Thắng có thể mở lối đi khác là hoàn toàn có thể được, do vậy, phần diện tích được cho là ông Hải lấn chiếm không phải là lối đi duy nhất của ông Thắng.

Luật sư Lê Thị Kim Soa – Văn phòng Luật sư Lê Trần, Đoàn Luật sư tỉnh Nghệ An nhận định: Nghiên cứu hồ sơ vụ án cho thấy không đủ cơ sở khẳng định ông Hải lấn đất của ông Thắng vì so với diện tích trong giấy CNQSDĐ thì đất ông Thắng còn thừa đến 59m². Diện tích của ông Thắng qua 2 lần làm giấy CNQSDĐ đều không thay đổi, trong khi đó, cả 3 phía (trừ phía tiếp giáp với ông Hải) đều đã được phân định bằng bờ rào xác lập các cận mốc cụ thể. Tòa án 2 cấp chưa phân định được ranh giới của hai nhà và nhầm lẫn giữa bờ tường của gia đình ông Hải với bờ rào của khu vườn ông Thắng.

“Trong vụ việc này, chưa bàn ai đúng ai sai nhưng rõ ràng thiếu tính hợp lý và nhân đạo. Phần đất của ông Thắng có hơn 13m bám mặt đường liên thôn, do vậy lối đi đang tranh chấp không phải là lối đi duy nhất. Mặt khác, phần diện tích đất tranh chấp được tòa định giá chưa đến 10 triệu đồng, đã được xây dựng công trình kiên cố, việc tháo dỡ để hoàn trả 5,117m² đất sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro, trong khi đó, dù không thừa nhận có lấn chiếm nhưng ông Hải cũng đã có nguyện vọng được mua lại phần đất này để bảo tồn nguyên trạng công trình nhà ở của mình. Tôi nghĩ cần phải hủy 2 bản án và xét xử lại để đảm bảo tính hợp pháp và hợp lý của vụ việc”, luật sư Soa cho hay.

Nhóm PVĐT