Lợi dụng lấy thực bì để “rút ruột” rừng phòng hộ

Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện nay mỗi ngày có hàng chục người dân khu vực phường 9 Bình Kiến (TP Tuy Hòa) đánh cộ bò vào rừng cào rác phi lao, sau đó vận chuyển bán cho các cơ sở sử dụng thu mua nguyên liệu chất đột. Điều này góp phần tích cực trong phòng, chống cháy rừng, đồng thời tạo thêm việc làm, có thu nhập cho nhiều hộ gia đình. Anh N.V.D, một người chuyên cào rác phi lao ở phường 9, TP Tuy Hòa (Phú Yên), cho biết: “Công việc thường diễn ra vào mùa hè vì lá phi lao và hạt rụng nhiều. Từ sáng sớm đến trưa tôi có thể cào được một xe cộ bò lá chất cao hơn 2m, bán được khoảng 200.000 đồng. Nghề này cũng chắng mấy vất vả nhưng lại cho thu nhập cũng khá nên tôi đã gắn nó tới 10 năm nay”.

Theo Chi cục Kiểm lâm Phú Yên cho biết, những khu rừng có thực bì dày, nhiều lá rụng rất dễ bắt lửa khi thời tiết nắng nóng. Ngoài ra, do tác động tiêu cực của con người, dẫn đến nguy cơ cháy rừng cao gây khó khăn trong việc dập lửa. Thực tế, đã có nhiều vụ cháy rừng xảy ra nhưng nhờ được phát hiện kịp thời, rừng thưa lá rụng, các vụ cháy nhánh chóng được dập tắt. Mới nhất là trong tháng 5 vừa qua cũng đã xảy ra 1 vụ cháy trên diện tích 15.400m² rừng phi lao, chủ yếu là thực bì tại tiểu khu 259 thuộc thôn Chính Nghĩa, do xã An Phú, TP Tuy Hòa và Làng du lịch Bắc Âu quản lý. Vụ cháy được dập tắt kịp thời, thiệt hại không đáng kể.

Chính điều đó, lực lượng kiểm lâm, các chủ rừng không quan tâm, hay kiểm tra những người dân vào rừng cào rác phi lao. Tuy nhiên, lợi dụng điều này, thời gian gần đây xảy ra phổ biến hiện tượng “rút ruột” rừng bằng cách triệt hạ cây trong vùng lõi, cắt khúc, ngụy trang dưới rác phi lao đưa ra khỏi rừng.

Qua tìm hiểu, dọc các tuyến đường Độc Lập, Lê Duẩn thuộc phường 7 và phường 9 (TP Tuy Hòa) vào khoảng từ 8-12 giờ hàng ngày, những chiếc cộ bò lặng lẽ chở đầy lá phi lao khô từ trong rừng đi ra. Điều đáng nói là dưới những đống lá chất cao ngất ngưởng đó là những cây phi lao hàng chục năm tuổi bị đốn ngã, cắt thành từng khúc nằm gọn trong lòng xe cộ mà chẳng mấy ai để mắt đến.

Theo những người dân đi bộ tập thể dục buổi sáng ở khu vực này cho biết, hoạt động cào rác, phá rừng phi lao từ khoảng 4 giờ sáng thậm chí sớm hơn. Nhiều người khi đi bộ tập thể dục nghe tiếng răng rắc phi lao ngã đổ vọng ra từ trong rừng.

Nhìn bên ngoài có vẻ rừng như còn nguyên vẹn, nhưng thật sự bên trong đang ngày càng trống rỗng bởi nạn lén lút chặt phá phi lao trái phép diễn ra hàng ngày. Vậy nhưng, chưa thấy cơ quan chức năng kiểm tra ngăn chặn.

Theo ông Nguyễn Đức Hiếu, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm TP Tuy Hòa (Phú Yên) cho biết, toàn thành phố có khoảng 1.700 ha rừng phi lao phòng hộ ven biển, được giao cho nhiều chủ rừng quản lý, trong đó Hợp tác xã Nông nghiệp 2, phường 9 quản lý gần 300ha và xã An Phú 57ha. Hạt Kiểm lâm TP Tuy Hòa có trách nhiệm giám sát việc thực hiện pháp luật trong quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Ông Hiếu thừa nhận,

Không chỉ ngụy trang dưới rác, các đối tượng táo tợn hơn, họ chặt phi lao rồi dùng xe mô tô hoặc vác bộ vận chuyển ra khỏi rừng, khi bị lực lượng kiểm lâm phát hiện, họ thả gỗ bỏ chạy. Từ năm 2012 đến nay, qua tuần tra kiểm soát, đơn vị đã tạm giữ hơn 10 xe mô tô vận chuyển gỗ phi lao, đã ra quyết định xử phạt mỗi chủ phương tiện 5.250.000 đồng, nhưng đến nay không một ai nộp phạt.

Ông Nguyễn Đức Hiếu thừa nhận: “Đúng là có tình trạng người dân vào rừng chặt phi lao nhưng không thể kiểm soát. Sắp tới, đơn vị sẽ phối hợp chính quyền địa phương và chủ rừng kiểm tra các cộ bò ra vào rừng, nếu phát hiện chủ phương tiện nào lợi dụng vận chuyển lá phi lao, chặt phá, cất giấu gỗ, sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật”.

Bên cạnh đó, ngoài thực trạng rút ruột từng ngày rừng phi lao, các doanh nghiệp được giao đất xây dựng công trình trong vùng rừng cũng ra sức “tận thu” triệt để phi lao đang khiến những cánh rừng phòng hộ ven biển rồi sẽ mất sạch. Mỗi khi đến mùa mưa bão, mức độ tàn phá của nó sẽ dữ dội hơn đến dân cư vùng ven biển này. Đó không còn là dự báo, mà đang hiển hiện ngay trước mắt. Người dân ở đây rất mong chờ cơ quan chức năng quan tâm, giải quyết và có biện pháp bảo vệ rừng phòng hộ ven biển.

Doãn Công